Инфографиканы жасаған Амангелді Қияс, «EQ»
Жеті өңірдің көрсеткіші жоғары
Ұлттық экономика министрі Әсет Ерғалиевтің баяндауынша, қаңтар-қараша аралығында Қазақстан экономикасының өсу қарқыны 3,8%-ға дейін жеделдеген. Есепті кезеңде қызмет көрсету секторындағы өсімнің жылдамдауы, нақты сектордағы өсу қарқынының тұрақтылығы, сауда балансының нығаюы, өндіруші емес секторлардағы жоғары инвестициялық белсенділік байқалып отыр.
– Осы жылдың қаңтар-қарашасында нақты сектордағы өсім 2,9%-ды құрады. Қызмет көрсету саласында іскерлік белсенділік 3,9%-ға дейін өсті. Салалар арасында ақпарат және байланыс, сауда, сумен жабдықтау, құрылыс, электрмен жабдықтау, өңдеу өнеркәсібі жоғары өсім көрсетті. Ішкі және сыртқы инвестицияларды тарту экономикалық өсудің маңызды факторы болып отыр. Бұл ретте өндіруші емес салалар инвестициялар үшін тартымды бағыт саналады. Осы жылдың 11 айында негізгі капиталға салынған инвестициялардың өсу қарқыны 2,6%-ды құрады, – деді Ә.Ерғалиев.
Сондай-ақ өткен 11 айдың қорытындысы бойынша құрылыс саласы жоғары қарқынын сақтап, орындалған құрылыс жұмыстарының көлемі 6,2%-ға өскен. Көрсеткіштің оң өсімі 15 өңірде тіркелген. Құрылыс-монтаж жұмыстарының ең жоғары өсуі Алматы қаласында, Маңғыстау және Ақмола облыстарында байқалып отыр.
– Тұрғын үйді пайдалануға беру бойынша оң динамика сақталуда. Есепті кезеңде 13,4 млн шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді. Көрсеткіштің өсуі 10,6%-ды құрады. Оң динамика 15 өңір бойынша тіркелді. Ауыл шаруашылығындағы өндіріс 2,5%-ға төмендеді, – деді ол.
66 млрд теңге игерілмеген
Қаржы министрі Ерұлан Жамаубаевтың айтуынша, 11 айдың қорытындысы бойынша мемлекеттік бюджетке 10 трлн 179 млрд теңге кіріс түскен. Жоспар 103,6%-ға орындалды. Республикалық бюджетке 6,7 трлн теңге түскен.
– Жалпы кірістер бойынша жоспар 109 млрд теңгеге асыра орындалды. Оның ішінде салықтар – 51 млрд теңгеге, салықтық емес түсімдер 54 млрд теңгеге атқарылды. Салықтар бойынша асыра орындаудың негізгі сомалары корпоративтік табыс салығына, шикі мұнайға салынатын экспорттық кедендік бажға және пайдалы қазбаларды өндіруге салынатын салыққа тиесілі, – деді Е.Жамаубаев.
Ішкі өндіріс тауарларына салынатын қосылған құн салығы бойынша жоспар орындалмаған. Бұл өткен жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда осы жылғы 11 айда қосылған құн салығын қайтару сомасының 340 млрд теңгеге немесе 62%-ға ұлғаюына байланысты.
– Жергілікті бюджеттердің кірістері 107,5%-ға атқарылып, 3,5 трлн теңгені құрады. Жоспар 243 млрд теңгеге, оның ішінде салық бойынша 202 млрд теңгеге асыра орындалды. Мемлекеттік бюджеттің шығыстары 97,5%-ға, республикалық бюджеттің шығыстары 99,4%-ға, жергілікті бюджеттердің шығыстары 95,8%-ға атқарылды. Республикалық бюджет бойынша шығыстар 13 трлн теңгені құрады. Атқарылмау 81 млрд теңгеге тең, оның ішінде 15 млрд теңге үнемделді. Игерілмегені – 66 млрд теңге. Игерілмеген ірі сомалар Мәдениет және спорт, Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі, Индустрия және инфрақұрылымдық даму, Ауыл шаруашылығы және Ішкi iстер министрліктеріне тиесілі. Бұған негізінен қатарында нақты көрсетілген қызметтер көлемі үшін ақы төлеу, орындалған жұмыстар актілерін, шот-фактураларды уақтылы ұсынбау, конкурстық рәсімдерді ұзақ өткізу, қаржыландыру жоспарларына өзгерістер енгізу себеп болған, – деді ол.
Министрдің айтуынша, жергілікті бюджеттердің шығыстары 8 трлн теңгені құрады. Биыл өңірлерге 2,5 трлн теңге сомасында нысаналы трансферттер көзделген. 1 қарашадағы жағдай бойынша оларға 2 трлн 157 млрд теңге бөлінген. Оның 94,2%-ы игерілген. Атқарылмағаны – 124 млрд теңге, оның ішінде үнемделгені – 21 млрд теңге. Ең көп игерілмеу Нұр-Сұлтан қаласында, Алматы, Батыс Қазақстан, Түркістан облыстарында және Алматы қаласында қалыптасқан.
Үкімет басшысы Қазақстан экономикасы пандемия жағдайына сәтті бейімделгенін және сенімді өсім қарқынын көрсетіп отырғанын атап өтті. Сондай-ақ өңірлердің жыл соңына дейін әлеуметтік-экономикалық дамудың жоспарланған көрсеткіштеріне қол жеткізуін қамтамасыз етуді тапсырды.
«Омикрон» штамы анықталған жоқ
Елдегі санитарлық-эпидемиялық жағдай туралы баяндаған Денсаулық сақтау министрі Алексей Цойдың айтуынша, әлемдік рейтингте 1 млн тұрғынға шаққанда Қазақстан сырқаттанушылық бойынша 108-орында, өлім-жітім бойынша 222 ел ішінде 102-орында тұр. Республикада оң ПТР тестімен коронавирус инфекциясының 977 714 жағдайы және теріс ПТР тестімен 83 209 жағдай тіркелген. Науқастардың 95%-дан астамы сауығып шықты. Бүгінгі таңда Ақмола облысы ғана «қызыл аймақта» тұр. 5 өңір – «сары аймақта», 11 өңір «жасыл аймақта» орналасқан.
Министрдің айтуынша, әлемде қалыптасқан эпидемиялық жағдайды ескере отырып, Иммундау жөніндегі ұлттық консультативтік комиссия халықты ревакциналау тактикасын қайта қараған. Осылайша, 8 желтоқсаннан бастап 6 айдан кейін вакциналауды екі дозамен аяқтаған барлық адам, сондай-ақ коронавирус инфекциясымен ауырған адамдар ревакциналанады. Бүгінде ревакциналаумен 44 702 адам қамтылған.
–Министрлік коронавирус инфекциясы штамдарының айналымдағы нұсқаларына тұрақты негізде мониторинг жасайды. Алматы қаласында коронавирустың «Омикрон» штамының нұсқасына тән мутацияның болуына алдын ала ПТР скринингі жүргізілді. «Омикрон» штамы нұсқасының айналымы анықталған жоқ. Барлық өңірде алынған оң сынамалардың үлгілерін толық геномдық секвенирлеу жұмыстары жалғасуда, – деді ол.
Үкімет басшысы Асқар Мамин вакциналау қарқыны төмен Маңғыстау, Қостанай және Батыс Қазақстан облыстарында халықты вакциналаумен және ревакциналаумен қамтуды ұлғайтуды тапсырды. Премьер-Министр шетелде вирустың жаңа штамының таралуын ескере отырып, елге сырттан келетін адамдарға мемлекеттік шекарада күшейтілген бақылау жасауды жалғастыруды тапсырды.