Жақында облыстық әдеп жөніндегі кеңестің отырысында бірнеше тәртіптік іс қаралып, лауазымды шенеуніктер жазаланды. Соның бірі – Махамбет ауданы әкімі аппаратының басшысы. Оның бұған дейін алынбаған тәртіптік жазасы болған. Ол еңбекке уақытша жарамсыз парағын аштырған екен. Бірақ соған қарамастан аудандағы барша мемлекеттік қызметшіге үлгі көрсетер шенеунік қызметтік автокөлігін заңсыз пайдаланған. Мұның бәрі – заңнама талаптарын бұзу. Сол себептен әдеп кеңесінің ұйғаруымен аудандық әкімдік аппаратының басшысын атқаратын лауазымынан босату туралы ұсыныс енгізілді.
– Атырау облыстық тексеру комиссиясының басшысы өзі басқаратын ұжымда өзара іскерлік қарым-қатынасты орната алмауы салдарынан сынға ілікті. Оған «қатаң сөгіс» түріндегі тәртіптік жаза қолдану ұсынылды. Атырау қалалық жұмыспен қамту, әлеуметтік бағдарламалар және азаматтық хал актілерін тіркеу бөлімінің басшысына қарамағындағы қызметкермен қарым-қатынас орнату кезінде дөрекілікке жол бергені үшін «ескерту» түріндегі тәртіптік жаза қолдану жөнінде шешім қабылданды, – деп хабарлады облыстық мемлекеттік қызмет істері жөніндегі департаменттің баспасөз қызметі.
Сондай-ақ Индер ауданы әкімдігінің лауазымды шенеуніктері Есбол ауылдық округі әкімінің тәртіптік жазасын мерзімінен бұрын негізсіз алып тастаған. Онымен қоймай, «жақсылық» жасағыш атқамінерлердің округ әкіміне 656 609 теңге көлеміндегі сыйақыны заңсыз бергені анықталды.
Мемлекеттік қызметкерлер тарапынан болатын заң бұзушылықтарды облыстық тексеру комиссиясы да анықтаған. Аталған комиссияның мүшесі Аслан Құмаровтың мәліметінше, біріншіден, бюджеттен бөлінген қаржы мақсатсыз жұмсалады. Екіншіден, еңбекақыға қарастырылған қаржы жымқырылады. Үшіншіден, сатылған жер учаскесінің қаржысы бюджетке толық түспейді.
– Мәселен, бюджет әкімгерлері тарапынан республикалық қазынадан бөлінген қаражатты мақсатсыз пайдалану дерегі анықталды. Кейбір басшылар бюджеттің игерілмеуіне байланысты жауапкершіліктен құтылу үшін қулыққа барады. Сөйтіп, қаржыны игеру көрсеткішін 100 пайызға жеткізу мақсатында жалған ақпарат береді. Осылайша, жергілікті бюджеттің шығынын республикалық қаржының есебінен жабуға тырысады. Бұған бюджет шығыстарын дұрыс жоспарламау мен жоспарлаудың формальды болуы ықпал етеді. Тағы бір жиі болатын заң бұзушылық – бюджет қаржысын жымқыру. Мұндай заңсыз қадамға көбінесе есепшілер барады. Осындай заң бұзушылық жасаған есепшілер өзінің материалдық жағдайын жақсартуды көздейді, – дейді Аслан Құмаров.
Оның айтуынша, былтыр уәкілетті органдарға шара алу үшін жолданған аудит материалдары негізінде 256 әкімшілік іс қозғалған. Соның нәтижесінде 120 жеке және заңды тұлғаға 16 млн теңге әкімшілік айыппұл салынған. Тексеру қорытындысымен 138 лауазымды тұлға тәртіптік жауапкершілікке тартылған. Мәселен, облыстық білім басқармасының бөлім басшысы мен есепшісі еңбекақы, іс-шаралалар мен іссапар шығындарына бөлінген бюджет қаражатын өздерінің және туысқандарының банктік картасына аударып, 112,8 млн теңгені жымқырғаны анықталды.
Ал Қызылқоға ауданындағы Мұқыр ауылдық округі әкімі аппаратының есепшісі қызметкерлердің атымен өзіне тиесілі есепшотқа 18,4 млн теңгені аударып жіберген. Сондай-ақ Мақат аудандық мәдениет, тілдерді дамыту, дене шынықтыру және спорт бөлімінің есепшісі спорттық іс-шара мен іссапарларға бөлінген қаржыны дәлелді құжаттарсыз, тиісті бұйрықта көрсетілген сомадан артық көлемде аударған. Заңсыз аударылған қаржының көлемі 2,6 млн теңгені құрапты. Атырау қаласындағы №26 «Жұлдыз» балабақшасының есепшісі де бюджет қаржысын жеке байлығындай оңды-солды шашқан. Сөйтіп, 25,6 млн теңгені құраған бюджет қаражатын өзінің, тіпті туысқандарының банктегі картасына аударып алған.
– Былтыр 31 мелекеттік, 52 квазимемлекеттік сектор нысандарында тексеру жүргізілді. Ел заңнамасын сақтамау себебінен анықталған бұзушылықтардың жалпы сомасы 2 млрд теңгені құрайды. Оның ішінде қаржылық бұзушылықтар – 742 млн теңге. Бюджеттің 423 млн теңгесі тиімсіз жұмсалған. Ал тиімсіз жоспарланған бюджет қаражатының сомасы 1 млрд теңгені құрады, – дейді А.Құмаров.
Жас ұрпақты білім нәрімен сусындататын М.Бекмұхамбетов атындағы орта мектептің директоры жемқорлық күдігіне ілінді. Облыстық соттың баспасөз қызметінен мәлім еткендей, мектеп директоры мемлекеттiк функцияларды орындауға уәкiлеттік берілген адамға теңестiрiлген жауапты тұлға бола тұра, пайдакүнемдік ниетпен ресми құжаттарға көрінеу жалған мәлімет енгізген. Оның қылмыстық ісі Атырау қалалық №2 сотында қаралды.
Сонда мектеп директоры не істеген? Ол 2018 жылғы қыркүйектен былтырғы шілдеге дейін қызметтен босаған және жұмыс істеп жүрген мұғалімдерге табель толтыру, бұйрық шығару арқылы белгіленген тәртіппен және куәландырылған ресми құжаттарға жалған мәліметтер енгізіп, бюджет қаражатының негізсіз есептелуіне жол берген. Оның осындай іс-әрекетінен азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделері және мектептің қалыпты жұмысы бұзылып, мемлекеттің заңмен қорғалған мүддесіне 6 099 904 теңге көлемінде зиян келген. Сот отырысында мектеп директорының кінәсі жәбірленушілер мен куәлардың жауаптарымен, сараптама, аудит қорытындыларымен толықтай дәлелденіп отыр.
«Сот актісінде жеңілдететін мән-жайлар ретінде сотталушының жас баласының болуы, кінәсін толық мойындауы мен қылмыстық құқық бұзушылық салдарынан келтірілген мүліктік залалды ерікті түрде толық өтегені танылған. Осыған байланысты сот сотталушыға процестік келісімге сай, мемлекеттік қызметте және мемлекеттік ұйымдарда лауазымдарды атқару құқығынан өмір бойына айырып,
3 жыл 6 ай мерзімге бас бостандығын шектеу жазасын тағайындады. Іс бойынша азаматтық талап қойылмаған, келтірілген 6 099 904 теңге көлеміндегі залал сотқа дейін толық өтелді», деп мәлім етті облыстық соттың баспасөз қызметі.
Міне, әріптестерінің несібесінен жырып, өзінің де, туыстарының да қу құлқынын толтыруды көздеген пысықайлар мемлекеттік қызмет саласындағы кадрдың қадірін кетіріп, Әдеп кодексіндегі талаптарды аяқасты етіп отыр. «Дәніккеннен құныққан жаман» дегендей, Атырауда бюджетті сауын сиырға айналдырып, қаржыны миллиондап жымқырғандардың заңсыз әрекеті көкейкесті мәселеге айналып барады.
Атырау облысы
