Тарих • 31 Наурыз, 2022

Мастодонттың тісі

189 рет
көрсетілді
1 мин
оқу үшін

Арқалық қаласындағы Дала өлкесі тарихы облыстық музейінде Торғай жерінде өмір сүрген мастодонттың тісі сақталған.

Мастодонттың тісі

Мастодонттар − неоген дәуірінде тіршілік еткен сүт­қоректі жануарлардың тұм­сықтылар тобы тұқымда­сының бірі. Ол Еуропа, Азия, Солтүстік Аме­рика және Африкада кеңі­рек тараған. Ал біздің елімізде Солтүстік Қазақстан мен Алматы облысынан қазба қалдықтары кездескен. Олардың арғы тек­терінің бірі, гомфотерийлер Тор­ғай даласындағы Ұлы Жылан­шық өзені жағасынан да табылды. Мастодонттың тісі бұжыр, бүршік тәріздес, денелерінің биіктігі 1,5 - 3,6 м. Азу тісі пілдің азу тісі секілді ұзын. Көне түрлерінде жоғары және төменгі қос азу тісі бірдей ұзын болса, кейінгілерінде тек жоғары азу тістері ұзарған. Олар негізінен батпақта және орманда тіршілік кешеді. Бүгінде жұртшылық олардың 7 түрін жақсы біледі.

Қазір ғалымдар басқа да жер бетінен жойылып кеткен жануарлар секілді мастодонттарды зерттеу − кайнозойдың құрлықтық шөгінділері стратиграфиясын анықтауда маңызы зор екенін айтады.