Ұлы суреткердің есімін иеленген біздің университет Мұхтар Әуезовтің айтулы мерейтойына байланысты бірқатар іс-шараны қолға алып, жүзеге асырды. Аса көрнекті жазушының көзі тірісінде Оңтүстік өлкесіне деген ықыласы айрықша болған. Оның себебі де бар. Тұғырлы тұлғаның Семей жерінде кіндік қаны тамып, суреткер, қайраткер болып қалыптасқанымен, Оңтүстік өлкесі де көркемсөз зергеріне бөтен емес, осы өңірде қаламгердің ата-бабасы өмір сүріп, асыл дінімізге қызмет етті. Бір жағынан, біз Мұхтар Әуезовтің оңтүстік аймағына қатысты деректерді қазіргі Шымкент, Түркістан төңірегімен ғана шектемейміз. Оңтүстік дегенде ойымызға Ташкент шаһары да түседі. Ташкент – кеңес дәуірінің басында бүкіл түркі жұртының ордасы саналды. Сол қалада Мұхтар Әуезовтің де өнегелі ізі қалды. Шындығын айтқанда, Ташкент – жазушы шығармашылығының әлі толық зерттелмеген құпиясы мол кезеңі. Осы тақырыпқа байланысты «Мұхтартану» зерттеу орталығының ғалымдары «М.Әуезовтің Оңтүстікке сапары» атты ғылыми басылымды жарыққа шығарды. Сонымен қоса биылғы маусым айында университет ұжымы М. Әуезовтің туған жері Абай облысына танымдық экспедиция ұйымдастырып, олар 9 күннің ішінде 5 облыс, 10 елді мекен, 30-дан аса тарихи-мәдени нысанды аралап, 4000-нан астам шақырым жол жүрді.
Міне, осындай заңғар жазушыға арналған мерейтойлық іс-шаралар легі әлі толастаған жоқ, соның жалғасы опера әншісі Кенжеғали Мыржықбайдың ұлыларды ұлықтаған концертіне ұласты. Астанадан ат арытып келген күміс көмей әнші тұлғалар өмірінен әсерлі әңгіме өрбітіп, оны әсем сазымен тербеп отырды. Көңілді сергіткен кеш барысында хакім Абай атамыздың «Көзімнің қарасы», «Желсіз түнде жарық ай», «Сегіз аяқ», «Қазағым, қайран жұртым», «Қан сонарда», «Есіңде бар ма жас күнің» атты әндері мен Мұхтар Әуезов либереттосына жазылған «Абай» операсынан ариялар орындаса, А.С.Пушкин шығармашылығынан атақты ақынның «Не пой, красавица, при мне..», «В крови горит огонь желанья», «Подъезжая под Ижоры...», «Я вас люблю» және т.б. жанды тебіренткен романстарын шырқады. Сондай-ақ Ди Капуаның «О соле мио», В.Чиараның «Гордая прелесть осанки», А.Варламовтың «Вдоль по улице метелица метёт» туындыларымен бірге Естайдың «Құсни-Қорлан», Ш.Қалдаяқовтың «Кешікпей келем деп ең», «Әнім сен едің», Ә.Бейсеуовтің «Сырласу вальсі» секілді жұрт сүйіп тыңдайтын әндерді орындап, тыңдаушыларын тәнті етті. Сонымен қатар өрелі өнер иесі жиналған қауымға Абай Құнанбайұлы мен Мұхтар Әуезов өмірінен тарихи дерекке толы құнды естеліктерді сөйлетті. Жеке шығармашылығына да тоқталып, Илья Жақанов, Мырзатай Жолдасбеков, Мұхтар Шаханов, Ханбибі Есенқарақызы секілді танымал тұлғалармен өнер жолындағы байланысы туралы байыпты әңгіме өрбітті. Белгілі ақын Ханбибі Есенқарақызының сөзіне жазылған «Нұрикамал» әнінің тарихынан сыр шертіп, ол туындының алғашқы орындаушысы өзі екенін сөз арасында айтып өтті.
Мазмұнды іс-шара аясында кәсіби әнші аталған жоғары оқу орнының оқытушылары мен студенттеріне шеберлік сабағын өткізіп, жас өнерпаздарға классикалық шығармаларды орындау ерекшелігі мен дауыс техникасын сақтау туралы дәріс оқыды. Сондай-ақ «Мұхтартану» зерттеу орталығында жұмыс істейтін ғалымдардың еңбектерімен танысты.
Мәдени шара соңында М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университетіндегі ғылыми кеңестің шешімімен Кенжеғали Мыржықбайға аталған оқу орнының «Құрметті профессоры» дипломы табыс етілді.
Дария ҚОЖАМЖАРОВА,
М.О.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университетінің ректоры, академик
