Су тасқынының алдын алу жұмыстары

Әсіресе, Арқалық қаласы мен Әулиекөл, Науырзым, Аман­кел­ді, Жанкелдин, Қарасу аудан­­дарына қарасты елді мекен­дер­ге тасқын судан төнген қа­уіп­тің алдын алуға қазірден бас­­тап қамданбаса болмайды. Алайда аудан әкімдері мен құт­қарушылардың болжамы сәйкес келмей отыр. Мәселен, ТЖД-ның мәліметі бойынша, 2021 жылы Тобыл қаласының Лесная көшесіндегі 25 үйдің ауласына дейін қар суы басып қалған. Бірақ Қостанай ауданының әкімі Жансұлтан Тәукенов бұл үйлерді су басқан жоқ деп отыр. Әкім биыл бұл көшелер көктемде ар­найы мотосорғылармен құрға­тылатынын айтты.

Ал көктемде сай-саладан ке­летін қызыл суды қарсы алуға қам жасап жатқан Федоров ауданы елді мекендердің маңайындағы су өткізгіш құбырларды ауыстыратын қаржы сұрап отыр. Аудан басшылары 749 млн теңгеге жоба әзірлеп қойыпты, бірақ ТЖД өкіл­дері Федоров ауданына биыл тасқыннан келер тікелей қауіп жоқ екенін алға тартады.

Өңірде барлығы 98 гидротех­никалық нысан бар. Оның 12-сі тозып тұр. Әбден тозып бітуге шақ тұрған 7 бөгет судың екпініне шыдас бермеуі мүм­кін. Науырзым ауданының Буре­вест­ник ауылы, сондай-ақ Қарасу ауданының бірқатар елді мекенінде де көктемгі су тасқынынан мұқият дайындалмаса болмайды.

Қарасу ауданының әкімі Вик­тор Радченконың айтуын­ша, аудандағы 13 бөгеттің төр­теуі жөндеуді қажет етеді. Бұл бөгет­тердің су тасқынына бәлендей әсері жоқ. Дегенмен аудандағы су тасқынына тосқауыл болатын нысандарды жөндеу мәселесін бүгіннен бастап шешу қажет.

Ал Жанкелдин ауданының әкімі Шота Оспанов кейінгі 15 жылда су тасқыны кезінде елді мекендерді су басу оқиғасы тір­келмегенін айтты. Соған қара­мастан қазіргі таңда су тасқыны кезінде қауіп төнуі мүмкін елді ме­кендердегі тұрғындардың ті­зімі әзірленген.

– Су тасқыны қатерінің ал­дын алу мақсатында жыл сайын Қоныраулы өзенінде мұздар­дың кептелісін жою үшін екі жер­ден мұз жару жұмысы жүр­­гізіледі. Сонымен қатар Қа­быр­ға өзенінің бойында Күй­генкөн қоныс орнында арнайы гидро­бекет орналасқан. Яғни су тасқыны кезінде судың жылдамдығы мен су арнасының көтерілу деңгейі бойынша мониторинг жасалады. Төтенше жағдай қызметкерлері ауылдық округ әкімдерімен бірлесіп су тасқыны кезінде зардап шегуі ықтимал елді мекендерді, шаруа­ қожалықтары орналасқан қоныс орындарындағы үйлер мен адам­дардың санын тізімдеп, уақытша қауіпсіз аумаққа көшіру орындарын белгілеп қойды, – деді Ш.Оспанов.

Қостанай облысы