Сайлау • 17 Ақпан, 2023

Депутаттықтан кімдер дәмелі?

711 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

Биылғы Парламент және мәслихаттар сайлауы бұрынғы саяси науқаннан өзгеше болғалы тұр. Сол себептен болар, Атырау облысында да сайлауға қатысуға ниет білдіргендер қатары жетерлік. Тіпті бұл сайлауда жұмыссыз жүргендер де бақ сынап көруге бекініпті.

Депутаттықтан кімдер дәмелі?

Атырау облыстық аумақтық сайлау комиссиясының ақпара­ты­­на сүйенсек, мұнайлы өңір­ден Парламент Мәжілісінің депутат­ты­ғы­на бірмандаттық сайлау округінен 1, ал әр деңгейдегі 9 мәслихатқа 140 депутат сайланады. Қазір сайлауға 496 кандидат ұсынылған.

Саяси доданың көрігі Мәжі­ліс депутаты үшін таласта қы­за­тыны байқалады. Өйткені Аты­рау облысынан төменгі палата депутатын сайлау жөнін­дегі №13 бірмандаттық сайлау округіне 20 кандидат ұсы­ны­лып отыр. Оның ішінде өзін-өзі ұсынған 16 кандидат бар. Төрт кандидат – «Аmanat», «Ақ­жол», «Ауыл», ЖСДП пар­тия­ларының өкілі. Ал Мәжі­ліс депутаттығынан кан­дидат­тардың басым бөлігі бас­шылық қызмет атқарып жүр. Үмітін үрлеп, саяси додаға қаты­суға білек түргендердің екі зейнеткерден өзгесінің жасы негізінен 34 пен 60-тың аралығын құрайды. Ең үлкені – 76, ең кішісі – 34 жаста. Екі зейнеткерге қоса үш жұмыссыз, бір ме­ханик, бір маман бар. БАҚ-тың екі өкілі де бақ сынамаққа бекінген. Кан­дидаттардың біреуі бұрын Се­нат­тың, тағы біреуі Мәжілістің депутаты болған. Өзін-өзі ұсынған бұрынғы депутат­тардың екеуінің де ма­ман­дығы – заңгер, қазіргі Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дің түлегі. Мәжіліс депутаттығына кан­ди­дат­­тың бірі – Атырау қала­сы­ның бұ­рынғы әкімі. Жасы жетпістің желкенін керген экс-әкім де өзін-өзі ұсынып отыр. Бірақ зейнеткер болғанымен, әлі де шетелдік компанияда басшының орынбасары лауазымын атқарады.

Сондай-ақ облыстық мәс­ли­хат­­тың депутаттарына 30 орын бөлін­ген. Оның ішінде тең­ жар­тысы ма­жоритарлық жү­­йе­мен, қал­ға­ны партиялар ұсын­ған тізім­мен сайланғалы отыр. Атырау қалалық мәс­ли­ха­­тының 25 депутаты, 7 аудандық мәслихаттың 85 депутаты толықтай мажоритарлық тәсілмен сайланады. Облыстық мәслихаттың 15 депутатын пар­тиялық тізіммен сайлау көз­­дел­ген. Бұл да саяси партия­лар арасындағы бәсекені өріс­те­тетіні даусыз. Сондықтан бо­лар, 6 саяси партия­дан 15 ман­­дат үшін ұсынылған канди­дат­тар саны – 68. Оның ішінде «Amanat» партиясынан 31 кандидат бар. Ал «Ақжол» партиясы – 10, Қазақстан халық партиясы – 9, «Ауыл» партиясы 7 үміткерін қосқан. Саясат алаңына енді ғана қадам басып, белсенді жұмыс нәтижесін көрсете қоймаса да «Байтақ жасылдар» мен «Respublica» партиясы да бұл додадан қалыс қалғысы келмеген. Алдыңғысы партиялық тізіммен – 6, соңғысы 5 өкілін ұсыныпты.

Өңір бюджетін бекітетін мәс­лихат депутаттарын сайлау жөнін­дегі 15 бірмандаттық аумақтық сайлау округіне – 50, Атырау қалалық мәслихатына – 84, Жылыой аудандық мәслихатына – 52, Индерде – 40, Исатайда – 34, Құрманғазыда – 42, Қызылқоғада – 37, Мақатта – 36, Махамбет аудандық мәс­ли­хатына 33 кандидат ұсы­­ны­лып отыр. Бас­шының порт­фелін ұстағандар депутат болу­дан үміттілердің қатарын то­лықтырды. Сайлауалды бә­секе Мақат ауданында өзгеше қар­қын алатынға ұқсайды. Олай деуімізге мұнда бір ұжымнан бір-бірімен бәсекелес болуды көздеген ұжымдастар көп. Басшы мен орынбасары, бөлім жетекшісі лауазымымен бір ұжымда жұмыс істейтін әріп­тес­тер бір сайлау округінде тоқай­ласқан. Соған қарағанда, олар «Бірі – бәрі үшін, бәрі – бірі үшін» дейтін қағиданы ұстанатын болуы керек. Сөйтіп, бір мектептен үш мұғалімнің, бір кәсіпорындағы үш мұнайшы мен аурухананың үш дәрігері арасында қандай уағда болғаны белгісіз, әйтеуір, әріптестер бір округтегі сайлаушылардың да­уысын өзара бөлісуге талпынып көрмек. Басшының бәрін «Amanat» партиясы ұсынса, олардың бәсе­ке­лестері өздерін үміткерлер сапынан көргісі кел­ген. Айтпақшы, мұнда аудан әкімінің орынбасары да сайлаушылардың көңіл кілтін табуға шешім қабылдапты.

Атырау облысындағы 9 мәсли­хат­тың депутаттығына канди­дат­тар­дың арасында әр саланың өкілі барын айтқан ләзім. Соңғы 10 жылдан бері үзбей депутат болған, бұ­рын мандатын өз еркімен тапсырып кеткен үміткер де қайтадан додаға түспек. Әсіресе білім, медицина, мәдениет саласының өкілдері жетерлік. Мұғалім мен дәрігер, механик пен дәнекерлеуші, аудармашы секілді қарапайым мамандықтың иелері де бар. Жұмыссыз жүргендер мен зейнеткерлер некен-саяқ. Жастар­дың үлесі де аз емес.

Айта кетер бір жайт, канди­дат­тардың түгелге жуығы – қазақ. Мажоритарлық жүйемен депутат сайланатын округтердегі кандидаттар тобынан өзге этностың 5-6 өкілінің ғана аты-жөні кездесті. Дегенмен бұдан бұрынғы сайлауларда байқалып жүргендей, кандидаттар тізімінде қарапайым еңбек адамынан гөрі жұмсақ орынтақты жамбасына басқан басшылардың саны озып тұр. Бәрін айт та, бір айт, бұл сайлау­да алақанын ысқылап отырған басшылар өте көп. Бәрінің ойы – депутат болу.

 

Атырау облысы