Иесіздің күйін кешкен халықтың зар-мұңына құлақ түрген Мәжіліс депутаты, «Amanat» партиясы фракциясының мүшесі Мақсат Толықбай Алматы облысындағы халық тығыз қоныстанған саяжайлардың өзекті мәселелерін қозғап, Үкіметке сауал жолдаған болатын.
«Қонаев қаласы, Қарасай, Еңбекшіқазақ, Талғар, Жамбыл, Іле ауданының өзінде 674 саяжай бар. Тұрғындарының саны бес жүз мыңға жақындаған. Бұл деректің өзін де нақты айту қиын. Себебі, азаматтар тұрғылықты мекенжайы бойынша тіркеле алмаған соң, жәрдемақы мен мемлекеттік көмек алу үшін Алматы қаласына тіркелуге мәжбүр. Халық қысы-жазы тұрғынжай етіп отырған жүздеген саяжайда мектеп, балабақша, қоғамдық көлік қатынасы, медициналық жәрдем көрсету, асфальт, пошта, байланыс пунктері әлеуметтік қызмет инфрақұрылымы, әлеуметтік нысандар атымен жоқ. Электр қуатына дейін жекенің қолында. Екі есе тарифпен төлеуге мәжбүр. Оқу жылы басталғалы балалар бірнеше шақырым жердегі мектепке балшықтап жаяу барып, кейде иттерге таланып жатыр. Айта берсек, мұндай мысалдар өте көп», – деген депутат саяжайларға «ауыл» мәртебесін беру – тұрғындардың басты талабы екенін ашып айтқан еді.
Түйткілді мәселе түбірімен шешілмесе де жартысына жуығы, яғни бүгінгі күнге 330 саяжайға «ауыл» мәртебесі берілгені туралы жақында Алматы облысына келген іссапары барысында депутат Мақсат Толықбай хабардар етті.
Солардың қатарында биыл Қонаевтағы бірқатар саяжайға «шағын аудан» мәртебесі берілетіндігін сүйіншілеу артық етпес. Бұл туралы Қонаев қаласының әкімі Асхат Бердіханов мәлімдеді. Оның сөзінше, былтыр Строительная саяжайына шағын аудан мәртебесі беріліп, атауы Құрылысшы болып өзгертілді. Жаңа атауға ие шағын ауданда 8 274 адам тұрақты мекендейді. Ондағы оқушылар мектепке қалааралық №4, 7, 2 автобустармен қатынасып, оқиды.
Мұнда бірқатар жұмыс атқарылған. Атап айтқанда, шағын ауданның электр желілері толығымен «Алатау Жарық Компаниясы» АҚ иелігіне өтті. Нәтижесінде, халық электр энергиясына ақыны табиғи монополияларды реттеу департаментімен бекітілген тарифпен төлеп отыр. Сондай-ақ ықшам ауданға ауызсу, кәріз құбырларын тарту үшін жобалық-сметалық құжаттары әзірленіп жатыр. «Халық қатысатын бюджет» жобасы аясында көшені жарықтандыру бағаналары ауыстырылып, футбол алаңы салынып жатыр. Бұл ыңғайлы қалалық орта құрып, балалар мен жасөспірімдердің уақытын тиімді пайдалануға септігін тигізеді.
Шаһар басшысының мәліметінше, биыл бірнеше саяжайға шағын аудан мәртебесін беру жоспарланған. Бүгінде Құрылысшы шағын ауданының тәжірибесіне сүйене отырып, 7-саяжайдағы трансформаторлар мен электр желілерін ТҮКШ бөліміне өткізу үдерісі жүріп жатыр. Бұл іс-шаралардан соң желілер «Алатау Жарық Компаниясы» АҚ-ға сенімгерлік басқаруға беріледі. Аталған компания күтіп ұстауға жауапты болады. Нәтижесінде, жарықтың жиі өшуі түбегейлі шешіледі.
Бұдан бөлек, Қонаев қаласының кешенді даму жоспарына сәйкес, барлық саяжайларды газдандырудың жобалық-сметалық құжаты дайындалып жатқаны да көңілге қуаныш ұялатады.
А.Бердіханов Бас жоспарға қатысты атқарылып жатқан жұмыстармен де бөлісті. «Қала аумағында 7 саяжай қалды. Қазірде сәулет және қала құрылысы бөлімі кооперативтердің басшыларымен бірлесе отырып, жерді, ғимараттарды, инженерлік желілер мен көлік инфрақұрылымын түгендеу жұмыстарын жүргізіп жатыр. Бас жоспарға саяжайларға қатысты түзетулер енгізілді. Енді оны Үкімет бекітуге тиіс. Құжатқа сәйкес, қазіргі саяжайлар аумағында әкімшілік, әлеуметтік нысандар, кәсіпкерлік ғимараттарын, көпқабатты тұрғын үйлер салу көзделген», деді қала әкімі.
Саяжайлардағы инфрақұрылымды дамыту бағытындағы жұмыстар бірнеше жыл бойы жүргізіліп, түйткілдердің түйіні кезең-кезеңімен тарқатылады деп жоспарланып отыр.
«Біз бұл қуанышты сәтті асыға күттік. Саяжайдың ауызсу, электр желілерінің әбден тозығы жеткен. Лүп еткен жел тұрса, жарық «жалп» етіп сөніп қала беретін. Енді міне, қиындық атаулының бәрі артта қалып келеді. Ертеңгі күннен үмітіміз зор. Бюджеттен қаржы қарастырылып, мектеп, ФАП салынып, көркейетін болады. Бүгіннің өзінде қала әкімінің қолдауымен балалардың ойын алаңы, футбол алаңы салынып, пайдалануға берілді. Жарық құны төмендетілді. Ауызсу да қалалық су жүйесіне өтіп жатыр. Саяжайда 1 500 түтін бар. Әрқайсысынан кемінде 2-3 бала Қонаев қаласындағы мектептерге барады. Қалалық маршрутпен қамтамасыз етілген. Дегенмен балалардың ертелі-кеш қоғамдық көлікке толып, қысылып қалатыны бар. Сондықтан маршруттардың саны артса артық етпес еді», дейді шағын аудан тұрғыны, қоғам белсендісі Қарлығаш Ахметова.
Бас жоспар бойынша келешекте мұнда мектеп салынады. Мешіт құрылысы аяқталуға жақын. Сондай-ақ 40 шақты көше тегістеліп, кеңейтіліп жатыр. Кезі келгенде асфальтталады. Көшелерге электр бағандары тартылып, жарық желілері іске қосылуға даяр. Жан жадыратқан игі істердің барлығы да ықшам аудан аталғалы бері алға басып келе жатқанына тұрғындар көзайым болып отыр.
Алматы облысы