Суреттерді түсірген – Ерлан ОМАР, «EQ»
Орталық коммуникациялар орталығында өткен баспасөз жиынында Орта білім комитетінің төрағасы Қаныбек Жұмашев аталған шараларды жіліктеп берді. Оның айтуынша, жүйелі жұмыс шеңберінде төрт жылда жоғары білімді педагог кадрларды даярлауға 65 мыңға жуық грант бөлінген. Осыған қоса педагогикалық мамандықтарда оқитын студенттердің шәкіртақысы 58 мыңнан 84 мың теңгеге дейін көтерілді. Соның нәтижесінде кейінгі жылдары педагогика мамандығына «Алтын белгі» иегерлерінің көптеп түсуі байқалып отыр. Жас педагогтерді қолдау мақсатында биылдан бастап ЖОО-ны жақсы нәтижемен аяқтаған түлектер мектептерге конкурссыз қабылданады.
«Педагог мәртебесі» туралы заңға сәйкес, педагогтердің біліктілігін арттыру үш жылда кемінде бір рет жүргізіледі. Демек жыл сайын Қазақстандағы мұғалімдердің 33,3 пайызы, яғни 91 мыңнан аса педагог мемлекеттік бюджет есебінен біліктілікті арттыру курстарынан өтеді. Олар өз мамандығына қатысты, сондай-ақ инклюзивті білім беру, көшбасшылық, инновациялар мен цифрлық құзыреттілік бағыттары бойынша да оқытылды. Еліміздегі педагогтердің жасанды интеллекті бойынша біліктілік арттыруға деген қызығушылығы өте жоғары. «Өрлеу» біліктілікті арттыру ұлттық орталығы ЮНЕСКО-мен бірлесе әзірлеген ақысыз онлайн курсқа 338 мыңнан астам мұғалім қатысып, оның 267 мыңға жуығы, яғни 79 пайызы сертификат алды. Бұл – өте жақсы көрсеткіш», деді Қ.Жұмашев.
Спикер баяндағандай, педагогтер 5 жыл сайын аттестаттаудан өтеді. Биыл республика бойынша «Ұстаз» педагогтің үздіксіз кәсіби дамуының ұлттық платформасы» іске қосылды. Платформада мұғалімге қатысты мәліметтер бірнеше мемлекеттік дерекқордан автоматты түрде алынады. Қызмет орны, еңбек өтілі, білім деңгейі мен жетістіктері бір жүйеге жинақталған. Цифрлық формат қағазбастылықты жойып, аттестаттаудың әділ әрі ашық өтуіне мүмкіндік берді, адам факторын жойды. 2025 жылы автоматтандырылған жүйеде «педагог-модератор», «педагог-сарапшы» біліктілік санаттары үшін ғана аттестаттау жүргізілді. Ал «педагог-зерттеуші», «педагог-шеберлер» дәстүрлі форматта, яғни Электронды үкімет порталы арқылы өтті. Бүгінде орта білім жүйесінде 104 999 «педагог», 126 688 «педагог-модератор», 95 438 «педагог-сарапшы», 82 632 «педагог-зерттеуші», 2 973 «педагог-шебер» жұмыс істейді. Өткен жылмен салыстырғанда педагог-модераторлардың үлесі 7 пайызға, педагог-сарапшылар 2 пайызға, педагог-зерттеуші – 1 пайызға өсті.
Баспасөз жиынына қатысқан Білім саласында сапаны қамтамасыз ету комитетінің төрағасы Серік Әшіров жекелеген өңірлерде «Педагог мәртебесі туралы» заңның кейбір нормаларын бұзу фактілері әлі де кездесетінін айтты. Оның сөзіне қарағанда, бұзушылықтардың көбі заң қабылданған алғашқы жылдары тіркелді. Мысалы, 2020–2022 жылдары 111 бұзушылық деректері ресми түрде тіркелсе, кейінгі үш жылда бұл көрсеткіш 38-ге дейін азайған.
«Бұзушылықтардың негізгі бөлігі педагогтердің кәсіби қызметіне тән емес жұмыстарға тартылуына қатысты. Бұдан бөлек, педагогтердің ар-намысына тию, балағаттау фактілері тіркелген. Сондай-ақ мұғалімдерді мәжбүрлеп концерт билеттерін сатып алуға, түрлі іс-шараларға көрермен ретінде қатыстыру бойынша деректер анықталған. Педагогке құрметсіздік таныту, оның ішінде масс-медиа мен әлеуметтік желілер арқылы ар-намысына тию фактілері бойынша аумақтық білім саласында сапаны қамтамасыз ету департаменттері тарапынан оқушылардың ата-аналарына 12 әкімшілік іс қозғалды. Бұл шаралар педагогтің заңмен қорғалатын мәртебесінің нақты іске асырылып жатқанын көрсетеді. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» кодекстің 409-бабына сәйкес жауапкершілік көзделген. Осы норма ескерту жасаудан бастап, қайталанған жағдайда айыппұл салу түріндегі әкімшілік санкцияларды қамтиды», деді С.Әшіров.
