Ұстазы жақсының ұстанымы да жақсы

Астанада дәстүрлі тамыз кеңесі болып өтті Тәуелсіздіктің баянды, қоғам іргетасының бекем болуы ізгілікті де жасампаз істерімен астасып жатады. Алайда бәрінің басында білім мен ғылымның тұратынына ешкім де таласа қоймас. Ғылымы мен білімі жетілген елдің ғана әлемнің ұлы көші­нен қалып қой­май­тындығын қоғамның даму та­рихынан жақсы білеміз. Сондықтан да қай елді алып қарасаңыз да бәрі дерлік халқының білім деңгейлерін үнемі толық­тыру­ға, әсіресе жастар­дың сапалы білім­мен сусындауы­на баса назар аударып отырады. Жақында америкалық “News week” атты қоғамдық-саяси басы­лымы тәуелсіз сарапшылардың бас­тарын қосып, 100 мемлекетті бес түр­лі өлшем бойынша сарап­тап, зерт­теген болатын. Соңғы нә­ти­же­леріне көз жүгіртсек, “Әлемнің ең үз­дік мем­лекеттері” тізімінде Қа­зақ­стан 61-орында тұр екен. Ал “Білім беру са­пасы” тізімінде біздің ел 14-орын­ды иеленіпті. Оның артық бояуы жоқ, нақты әрі әділ баға еке­ніне еш­кімнің күмәні бола қоймас. Мұндай жағым­ды жаңалық әрине, көңіл қуантады. Егер, осы қалпы­мыз­бен білім саласындағы күш-жігерімізді одан әрі арттыра түссек, сөз жоқ, көп ұзамай бұдан да гөрі алдыңғы қатар­лардан көрініп қалуы­мыз ғажап емес. Сол себепті де, бі­лім саласында жүр­­гі­­зіліп жатқан ре­фор­маларды бел­сен­ді алға бастыру­дың маңызы зор. “Ұстазы заманынан озық елдің бүгіні де, болашағы да зор”, деп Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев айт­қанындай, білім саласының жаңа деңгейге көтерілуіне ұстаз қауы­мы­ның қосар үлесі айтарлықтай зор. Жыл сайын жаңа оқу жылының басталуына санаулы күндер қалған­да білім беру мекемелерінің қыз­мет­керлері мен ұстаздардың ерен еңбектерін бағалап, мектептердің оқу үлгерімдерін таразы басында өлшейтін дәстүрлі тамыз кеңесі өтеді. Осындай басқосу таяуда Астанада да болып өтті. 25 тамыз күні Білім және ғы­лым министрі Жансейіт Түймебаев пен Астана қаласының әкімі Иман­ғали Тасмағамбетовтің қатысуы­мен өткен Астана қаласы білім саласы қызмет­керлерінің Тамыз ке­ңесіне қаладағы барлық оқу орын­дарының басшы­лары мен мұғалім-ұстаздар, жергі­лікті мәслихат депу­таттары қатысты. Кеңесте көтеріл­ген негізгі әңгімелер 2010-2011 жаңа оқу жылы­на дайын­дық пен білім беру жүйесін дамытуға арна­ған “Астана­лық білім беру жүйе­сін қазіргі заманғы дамыту стратегия­сы: жаңа талаптар, жаңа мүмкіндік­тер” атты тақырып төңірегінде өрбіді. Елордалық Тамыз кеңесінің алғысөзін Астана қаласы білім бас­қармасының бастығы Әсима Бимен­дина өз баяндамасымен баста­ды. Қала мектептерінің жаңа оқу жылы­на дайындығын айта келе, Ә.Бимен­дина елімізде білім сала­сында жүр­гізіліп жатқан ре­фор­маның басты мақсаты дүниета­нымы жоғары, білім­ді, бәсекеге қабілетті жеке тұлға тәрбиелеп өсіру деп атап көрсетті. Баянда­ма­ның негізгі бағ­дары Аста­на­дағы білім беру мекеме­лерінің оқу үл­герім­дері мен шығар­машылық же­тістіктері жайында болды. Мәсе­­лен, биылғы жаңа оқу жылына елордалық 80 мектеп оқу-тәрбие жұмыстарын жүр­гізбек. Олардың 65-і мемлекеттік, қалған 15-і жеке меншіктегі оқу орын­дары болып табылады. Қала бойынша 19 мем­ле­кеттік тілдегі мектеп болса, орыс тілде оқытатын мектептер саны – 10, ал аралас мек­тептер саны 36-ны құрайды. Биыл мек­теп табалдыры­ғын 6449 бала атта­мақ. Жыл сайын ҰБТ қорытын­дысы бойынша елорда мектептерінің орта­ша баллдары да өсіп келеді. 2004 жы­лы ҰБТ қорытындысының орта­ша баллы 61,2 болса, биылғы жыл­дың көрсеткіші 97,4-ке дейін кө­терілген. 2010 жылы мектеп бітіруші 90 түлек өз білім деңгейлерін дәлел­деп, “Ал­тын белгі” иегері атанған­дық­­тары да елорданың мерейін үстем­дей түскені сөзсіз. Елорда ко­ман­дасының респуб­­ликалық ғылыми жарыстарға қатысу­лары да өте белсенді. Респуб­ликалық ғылыми жарыс­тардың ІV кезеңінің қоры­тын­дысы бойынша Астана қа­ла­­сы­ның командасы жалпыко­ман­да­лық есепте І орынға және “Үздік ко­­ман­­да-2010” атағына ие болды. Ас­та­на қаласы­ның оқушылары 2005 жыл­­дан бері тұрақты түрде бірінші орын мен “Үздік команда” атына ие болып келгені де көңілге қуа­ныш ұялатады. Сонымен қатар “Алтын белгі” иегерлерінің де саны өсіп жатқан­ды­ғы анық байқалады. Егер 1998 жылы 1 ғана түлек осы белгімен ма­ра­­пат­талған болса, 2007 жылы 65 түлек, 2009 жылы – 73, ал 2010 жы­­лы 90 түлек өз білімдерін дәлел­деп шықты. Бүгінгі таңда елордалық білім беру мекемелерінің 100 пайызы ин­тернет желісіне қосылған. Жыл са­йын­­ғы білім саласына арналған қалалық бюджеттің көлемі де артып келеді. 1998 жылы елорданың білім са­ласына 2 млрд.теңге бөлінген бол­са, ал 2010 жылғы қалалық білім бюд­­­жетінің 11 млрд.теңгені құра­ға­ны оқушылардың жан-жақты же­ті­лу­­­леріне толық мүмкіндік аша­тын­ды­ғы айтпаса да түсінікті. Шәкірт­­тердің білім деңгейлерін ны­ғайтумен қатар, олардың шығар­машылық бе­йімдері мен ізденіс­терін еселеу үшін көпте­ген қосым­ша үйірмелер ашы­лып жа­тыр. Бұл да болса оқушы­лар­дың шы­ғарма­шылық әлеуеттерін арт­­­­тыру­ға елеулі ықпал ететіні белгілі. Қазақстандық білім беру жүйе­сінде негізгі пән ретінде аптасына 1 сағат көлемінде “Өзін-өзі тану” саба­ғының енгізілуі биыл­ғы жаңа оқу мау­сымының ең басты жаңа­лы­ғы болды. Сол себепті де оқу жы­лы бас­талмай тұрып-ақ еліміз­дегі бар­лық білім беру меке­ме­лері аталған пән бойынша қажет­ті оқу-әдісте­мелік құралдар­мен жабдық­талып үл­герген. Көп­теген елорда­лық оқу­шы­лар биыл жаңадан салын­ған мектеп­терге сабаққа бара алады. “100 мек­теп, 100 аурухана” құрылысы мем­лекет­тік жобасы аясында 6800 орын­ға арналған 6 оқу нысанының құры­лысы жүргі­зіліп жатыр. Ал 1 қыр­күйекте 1200 орын­­дық екі мектеп сал­­танатты түрде ал­ғаш­қы қоңы­рау­ларын соғу­ға дайын­далуда. Тағы 4 мектептің ағымдағы жыл­дың аяғына дейін берілетіндігін Астана қалалық білім басқар­масы­ның бастығы Әсима Бимендина ерекше атап өтті. Білім басқармасы бастығының баяндамасынан кейін елордалық білім сапасының жоғарғы деңгейге кө­терілуіне қаржыны да, күш-жігерін де жұмсап келе жатқан қала әкімі Иман­ғали Тасмағамбетов сөз сөй­леді. Қала әкімі Астананың үз­дік­сіз өсуіне әрі сапалы білім кеңіс­тігін құру қа­жет­ті­гіне орай алға қойылып отырған ба­сым міндет­терге тоқтал­ды. Алдағы үш жыл ішінде елорда­лық білім беру ме­кемелерінің саны тағы да 15-ке кө­бейетіндігін тілге тиек ете келіп, әкім 1 қыркүйектен бастап бас­тауыш сы­ныптар оқушы­лары үшін қалалық бюджет есебінен ыстық тамақпен қамтама­сыз еті­летіндігін ерекше атап өтті. Соны­мен қатар И.Тас­мағам­бетов Мем­лекет басшы­сының тапсырма­сына орай әзірлен­ген “Балапан” бағдар­ла­масының да жемісті жүзеге асыры­лып жатқан­дығына тоқталды. “Бағдарлама аясында ғана өткен толық емес жыл ішінде қалада 13 мыңнан астам жаңа балабақша ашылды деді елорда әкімі. Одан кейін Жансейіт Түймебаев сөз сөйлеп, білім саласындағы соңғы жетістіктер мен кейбір шешімі толық табылмай жатқан мәселелерді ортаға салды. Педагогика қызмет­керлерінің кәсіби біліктіліктерін арттыру мақ­сатында, мемлекеттік бюджет есе­бінен оларды шетелдерге шығарып, тәжі­ри­бе алмасуларына жағдай жаса­латын­дығын, сонымен қатар мұға­лім­дердің мәртебелерін көтеру мәсе­лелері де жан-жақты қарастыры­латындығына тоқталды. Соңғы уа­қыт­тарда мектеп бітіруші талапкер­лердің араларында педа­го­гика ма­ман­дығына деген сұ­ра­ныс­­тың күрт төмендегендігі ерек­ше назар аудара­тын мәселе екен­дігін, жас та­лапкер­лердің тек мемле­кеттік грант­ты же­ңіп алу үшін ғана атал­мыш ма­ман­дыққа оқуға түсетін­дігін, жас­тар­дың осы мамандыққа қызық­пай­тын­ды­ғын ашына айтты. Сондай-ақ мұға­лімдердің әлеумет­тік жағдай­ларын жақсарту үшін әр өңір­дегі әкім­дердің өз бюджеттері есебінен ұс­таз­­дарды ынталандыру іс-шара­ларын жүргізіп жатқан­ды­ғын да атап көрсетті. Кеңес соңында “Үздік мектеп сайты” байқауының қорытындысы бойынша І, ІІ, ІІІ деңгейлі диплом­дар табыс етілсе, ерен еңбегімен ерекшеленген ұстаздарға пәтер кілттері тапсырылды. Арай ҮЙРЕНІШБЕКҚЫЗЫ. ________________________ Суреттерді түсірген Сұлтан СЕЙІТОВ.