29 Қараша, 2010

Өнер тылсымы тамсандырған кештер-ай

512 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін
Бірнеше күннен бері ЕҚЫҰ Саммиті қарсаңында елордада Шолу конференциясы өтіп, күндіз жұмысбасты болған Астана меймандары кешкілік өнер шеберлерінің концерттерін тамашалауда. Конференцияға қатысушылардың назарына 27 желтоқсан күні үш бірдей концерт ұсыныл­ды. Оның алғашқысы К. Байсейітова атындағы Ұлттық опера және балет театрының сахна­сын­да бекзат өнер – балет кеші болса, екіншісі – Қазақ ұлттық өнер университетінде болған ор­гандық музыка концерті, ал үшіншісі – Пре­зиденттік мәдениет орталығында (ПМО) өткен  симфониялық оркестрдің орындауындағы клас­сикалық шығармалардың сазына еліттірген тамаша кеш еді. Классикалық музыка мен пластикалық би өне­рінің шыңы – балеттің отаны кәрі құр­лық­тан жиналған талғампаз еуропалық көрермен назарына ұсынылған осы үш концерт те қы­зық­таушыларын жақсы бір тұнық әсерге бөледі. Балет кешінде П.Чайковскийдің “Щелкун­чик”,  К.Сен-Санстың “Умирающий лебедь”, Ц.Пуньидің “Эсмеральда”, Л.Минкустің  “Баядерка”, “Дон Кихот” және т.б әлемге таны­мал балеттерден ұсынылған үзінділерді халықаралық конкурстар мен фестивальдердің лауреаттары Жандос Әубәкіров, Таир Гатауов, Әнел Абдуллина,  Рүстем Сейітбеков, Әсел Шәйкенова, Мәдина Басбаева, Гауһар Усина, Сержан Қауықов, Елдар Сәрсембаев Олжас Маханбеталиев, Арманбек Сыпатаев сынды талантты жастар орындады. Ал еліміздің еңбек сіңірген әртісі Гүлфайруз Кұрманғожаева өнері де жиналғандарды ризашылыққа бөледі. Президенттік мәдениет орталығы нағыз классикалық өнер кешінің орталығына айнал­ғандай. Симфониялық оркестр халқымыз қас­тер­лер күй атасы – Құрманғазының “Балбы­рауы­нын” Е.Брусиловскийдің симфониялық оркестрге лайықтауымен төгілдіргенде қазақ күй өнерінің қаншалықты классикалық дең­гейге көтерілгенін кім-кімге де мойындатқан. М­ұнан соң оркестр С.Прокопьевтің “Ромео мен Джульетта” балетінен  және Тілес Қажы­ға­лиевтің “Дала аңызы” балетінен сюиталар орын­дады. Қазақстанның еңбек сіңірген қай­рат­кері Қанат Ахме­тов­тің басқаруымен саз үніне тыңдау­шы­сын балқыта еріт­кен әсем кештің әсері еуропалықтарды  ерек­ше күйге бөлегені анық. Өнер ұжымына қолпаштарын аямаған қонақтар клас­сика­лық музыканың на­ғыз бағалаушылары екенін көрсетті. Ал өрелі тыңдаушы табылып тұрса, өнер адамына одан артық не керек?! Кешегі күні де өнер тамашасы өз жалғасын тапты. Мұнда да қатарынан бірнеше залда елі­міздің беткеұстар өнер ұжымдарының кон­церт­тері көрермен жүректеріне жол тауып жатты. Опера және балет театрында Фридерик Шопеннің 200 жылдығына арналып ҚР еңбек сіңірген қайраткері, профессор Нұрлан Измай­лов фортопианолық музыка кешіне шақырса, ПМО залында “Сарыарқа” фольклорлық ан­самблі мен “Шалқыма” би ұжымы халық өнерінің қайнарынан қанып суарылған ұлттық нақыштарды мөлдірете тізіп берді. Жүргізушілер Президенттік мәдениет орталығы турасында кешке жиналған шетелдік қонақтарды хабардар етіп, 2000 жылы есігін ашқан ғылыми-мәдени орталықта кітапхана, концерт залы бар екенін айтты және орталық­тың мұражайында арнайы этнография, алтын әшекей бұйымдары, археологиялық, тарихи және көркемсурет галереясы да орналасқанын  еске салып өтіп, концертті бастады. Шіркін, халқымыздың ұлттық киімі қыз-жігіттердің келбетіне қандай ажар қосады де­сеңіз­ші! Мынадай ұлттық киім үлгілері, анадай үн шығарар аспаптары, оны жеріне жеткізе орындайтын өнерпаз ұландары бар халықтың мәдениетінің сан ғасырлардан сұрыпталып жеткен асыл өнер екенін қанша талғампаз, секем­шіл, кінәмшіл деген көрерменнің өзі мойындағандай емес пе?! Шынында да солай болды.  Көкшенің биші қайыңдарындай бұратылған “Шалқыма” бишілері орындаған “Аққу қыздар”, “Шолпы”, “Шаттық” билері “Сарыарқа” ансамблі орындаған күй ырғағымен сағым ойнаған сары даланы бейне гүлге толтырғандай әсерге бөледі. Ал әншілер Нұрай Танабаев, Перизат Тұрарова, Алтынай Мамырова, Бекасыл Рахат шырқаған әндер де тыңдаушылардың көңіл­де­рінен шықты. Ансамбль арасында бишілер мен әншілерді жіберіп, ылғи бір маржандарды–халық күйі  “Тентек Ақжелеңді”, Тәттімбеттің  “Сарыжайлауын”, Қазанғаптың “Ақ желеңін”, Ықыластың “Жезкиігі” мен Сүгірдің “Ыңғай төгін” төкті. Теріп отырып халқымыздың ылғи бір жәдігерлерін ұсынған ба дерсің. Еуро­па­лықтарды қайдам, тыңдап отырған отандастың мейірі қанып, талғампаздықпен шығармаларды таңдап алған өнер ұжымына риза екені анық еді...