Дәстүр • 25 Мамыр, 2023
Жалпы, қазақ халқының ұмыт болып бара жатқан ұлттық мәдени рәсімінің бірі – Қымызмұрындық. Бұл да Наурыз мейрамы сияқты көнеден келе жатқан қазына. Дәлел ретінде келтірсек, Еуропа, Қытай, Парсы елдері тарихшылары мен саяхатшыларының, Геродоттың жазба деректерінде «Сақтардың ең жақсы сусыны – қымыз, ал үлкен тойы – Қымызмұрындық, деп жазылған. Мұндай деректер кейінгі ортағасырлық ғалымдардың еңбектерінде де көптеп кездеседі. Әсіресе Армения, Ресей тарихшыларының еңбектерінде көбірек айтылады. Бірақ бұл дәстүр кеңес кезеңінде дұрыс насихатталмады.
Тұлға • 25 Мамыр, 2023
Ғасырдан астам тарихы бар қазақ баспасөзінің қара шаңырағы табалдырығын студент кезінде аттап, содан бүкіл саналы шығармашылық ғұмырын осы ұжымға арнап, осында табан аудармай еңбек етіп, зейнет жасына жеткенше қолынан қаламын тастамаған журналист Әділ Дүйсенбек бас басылым – «СҚ» – «Егеменнің» шырақшысы, жылнамашысы еді деп айтуға әбден лайық.
Тұлға • 25 Мамыр, 2023
Жазушы Шерхан Мұртаза «Иірсу – Ақсу-Жабағылы қорығының солтүстік-шығыс қақпасы» деп жазды. Ал Дәубаба болса – осы қорықтың оңтүстік-батыс қақпасы.
Тарих • 24 Мамыр, 2023
Омбы қазақтарының майдандағы ерлігі
Екінші дүниежүзілік соғыстың аяқталғанына, міне, 78 жыл өтті. Отты жылдар мен қан майдан куәгерлерінің көбі бүгінде өмірде жоқ. Ел басына қиын-қыстау күн туғанда белді бекем буып, ешбір қауіп-қатерден қаймықпай ерен ерлік танытқан азаматтарымыз қаншама? Сондықтан сұрапыл соғыс жылдары қаза болған, жоғалып кеткен сарбаздарды анықтап, мұрағаттық-іздестіру жұмысымен жүйелі айналысудың маңызы зор. Мұндағы мақсат – үзіліп қалған ұрпақ сабақтастығын жалғау, тарихымызды түгендеу, жас ұрпаққа ата-баба рухына деген адалдықты қалыптастырып, ерекше құрмет көрсету.
Руханият • 24 Мамыр, 2023
1962 жылдың қысы, Ақтөбе облыстық филармониясына көркемсөз оқушы болып орналасқан кезім. Мәдени-ағарту училищесінде оқып, жатық сөйлеуді үйреніп жүрген, дауысым да тәп-тәуір, тәжірибем аздау болатын. Тап сол жылы әртістерді аттестациядан өткізуге Алматыдан комиссия келе қалды.
Руханият • 23 Мамыр, 2023
Бекасыл әулие ел даналары ортасында
Мұрасы рухани құндылықтарды байытқан ұлтымыздың даңқты перзенті Бекасыл Биболатұлы туралы соңғы кезеңде біраз игілікті іс-шара жүзеге асырылды. Қаламгерлерден Мамытбек Қалдыбай, Құралбек Ергөбеков, т.б. кітаптары, мақалалары жарық көрді.
Алматы • 23 Мамыр, 2023
Біртуар әдебиеттанушы ардақталды
Жақында Алматыдағы Мұхтар Әуезов мұражай-үйінің мәжіліс залында аса көрнекті әдебиетші ғалым, сыншы, абайтанушы, әуезовтанушы Айқын Нұрқатовтың 95 жылдығына арналған республикалық ғылыми-тәжірибелік конференция өтті. Пәни дүниеде 35 жыл ғана жасаса да, артына соншалықты мол әрі мәйекті мұра қалдырған айтулы әдебиеттанушыны ардақ тұтқан келелі жиынның өтуіне М. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институты мұрындық болғанын айту ләзім. Конференцияны ашқан аталған институттың директоры, филология ғылымдарының докторы, ҰҒА корреспондент-мүшесі Кенжехан Матыжанов әрі қарай модераторлық тізгінін ұстады.
Ғылым • 23 Мамыр, 2023
Топырақтану ғылымы «адасып» жүр
Аграрлық салада біліксіз менеджерлер жұмыс істейтін секілді. Себебі бұл саланың қай бағытын алсаң да, шешілмейтін мәселе өте көп. Олар мұның бәрін қаржының жоқтығымен түсіндіреді. Алайда бұл – ақылға сыймайтын дүние. Біздіңше саланың екі тізгін, бір шылбырын ұстап отырған менеджерлер ғылыми бағыттың мәнін, маңызын түсінбейді. Мәселенің бәрі де осыдан туындап отырған секілді. Аграрлық саланы осы бағытты жетік меңгерген, білімді де білікті адамдар басқаруы керек.
Тарих • 22 Мамыр, 2023
Халыққа қызмет ету білімнен бе, мінезден бе?
Осыдан 106 жыл бұрын, 1917 жылы 27 ақпанда халықтар түрмесіне айналған Ресей империясында ақпан төңкерісі болып, патшалық режім құлады. 1916 жылдың маусым айынан ақ патшаға қарсы атқа қонған қазақ бұл түбегейлі өзгерісті қуана қарсы алды. Сол жылдың қазан айында большевиктік төңкеріс өтіп, ол 5 жылға созылған қанды Азамат соғысының басталуына түрткі болды. Ресей халқы «ақ» пен «қызыл» және оларды мойындамайтын «жасыл», «қара» секілді сансыз қозғалыс пен партияға бөлініп, өзара аяусыз қырқысты. Қантөгіс, адам өлтіру қалыпты жағдайға айналды. Сондай өтпелі кезеңде шет ұлттардан шыққан зиялылар өз талаптарын қоя білді және олар елемеуге болмайтын күшке айналды. Қазақ бұл кезеңде «артта қалған қараңғы халық» саналғанымен, тарихтың жауапты шағында оның арасынан жұлдыздай жарқыраған тарихи тұлғаларын шығарып, ұлттың жоғын жоқтатып, мұңын мұңдата алды.
Қаржы • 22 Мамыр, 2023
Мемлекетте ел-жұртпен кеңесіп іс жүргізуді қажет ететін саланың бірі – қаржы саласы. «Келісіп пішкен тон келте болмас» деген дана халқымыз әр істі кеңесіп, келісіп атқарғанда ғана береке болады дейді. Береке – аз табыстың көп пайда әкелуі, іске жарауы деген сөз.
