Назерке ЖҰМАБАЙ
Назерке ЖҰМАБАЙ«Egemen Qazaqstan»
85 материал табылды

Сұхбат • 04 Сәуір, 2024

Гүлсина МЕРҒАЛИЕВА: Өнер өресімен өміршең

Әдетте режиссура тек қана ер адамның төл мамандығындай қабылданады. Себебі сырттай сұлу көрінгенімен, шын мәнінде, бұл саланың салмағы зіл батпан, ал жүктейтін жауапкершілігі одан да зор. Сондықтан болса керек, талабы таудай, талғамы терең өнердің бұл бағытына батылы баратындар көп емес. Ал бағың жанып келдің екен, қатардағы көптің бірі болмай, жанартаудай атқылап сахнада жаңалық жасай алатындар тіптен аз. Осыдан ширек ғасыр бұрын режиссураның табалдырығын имене аттап, ә дегеннен-ақ тың ой, батыл көзқарасымен өнерде төңкеріс жасаған Гүлсина Мерғалиева есімі бүгінде еліміздегі ең үздік режиссерлердің көшін бастайды. Сананы сілкінтер спектакль қойып қана қоймай, бір топ курстасымен келіп сонау Маңғыстаудың маң даласында театр ашып, тыңнан түрен салған Гүлсинаның ерен еңбегін ерлік демеске шараң жоқ. Н.Жантөрин атындағы Маңғыстау облыстық музыкалық драма ­театрында ашылғаннан бері бас режиссер әрі көркемдік жетекші, кейін директоры қызметін абыроймен атқарып, Жантөрин театрын жаңаша жаңғыртқан режиссура реформаторымен өрелі өнер турасында сыр-сұхбат құрған едік.

Театр • 02 Сәуір, 2024

«Қаллеки тынысын» сезінген сәт

Халықаралық театр күні қарсаңында сахна әлемінің бір сілкініп алатыны рас. Ойнап-күліп, көңіл сергіту ғана емес, жүріп өткен жолына есеп беріп, жеткен жетістігі мен кеткен кемшілігін саралауға бағытталып өткізілер өнегелі іс-шаралар да мейрамның кәсби маңызын арттырып, театр тағылымын тереңдете түсетіндей.

Тұлға • 31 Наурыз, 2024

Болмысы бөлек қаламгер

«Көркем әдебиет еш уақытта өлмейді. Ол өлсе, өмір өледі» деген сөзді ғұ­мырлық мұратына ай­нал­дыр­ған жазушы, драматург, публицист, Мем­лекеттік сыйлықтың және М.Шолохов атын­дағы халықаралық сый­­лықтың лауреаты, Қазақстанның еңбек сі­ңірген қайраткері, «Па­расат» орденінің иегері, саналы ғұмырын сөз өнеріне арнаған Сәбит Досанов өмірден өтті. Өзі жиі айтатын өлмейтін өмірді шы­ғармашылығының алтын арқауына айналдырған қаламгердің ғұмыры – осы ғибратымен құнды, осы өне­гесімен мәңгілік.

Сұхбат • 28 Наурыз, 2024

Хұсейн ӘМІР-ТЕМІР: Алдымен шахтер, кейін актер болдық

«Өнерден өзге ойы жоқ». Белгілі театр сыншысы, марқұм Әшірбек Сығай кезінде режиссер, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Хұсейн Әмір-Темірдің азаматтық болмысы мен театрдағы тегеурінді еңбегіне дәл осылай баға берген екен. Дөп сөз! Өйткені қашан жолықтыра қалсаң да, әңгімесін әріден, сахна сырынан терең суыртпақтайтын сырбаз жанның өнер десе көңілі де өзгеше өрекпіп тұрады. Сексеннен асса да, сергек қалпын жоғалтпаған сахна саңлағы әлі де театрын туған баласындай өбектейді. Кездесудің сәтін көптен бері орайластыра алмай жүрген кейіпкерімізді Қызылордадан Астанаға келген сапарында арнайы іздеп барып, әсерлі әңгімесін тыңдап қайттық.

Мәдениет • 17 Наурыз, 2024

Сән өнерінің салтанаты

Адамға есімнің өзі тегін қойылмаса керек. Тәрбия ныспысын иеленген бүгінгі кейіпкеріміздің барлық өмірлік мақсаты да негізінен осы бір асыл мұратпен астасып жатқандай. Жиырма бес жылдан аса ғұмырын қазақтың ұлттық киімін ұлықтауға арнаған Тәрбия Айдымбаеваны бүгінде қазақты айтпағанда, алыс-жақын шетелдік сәнсүйер қауымның бәрі біледі, тегіс таниды десек, артық айтқандығымыз емес.

Кино • 13 Наурыз, 2024

Күлкісін ұрлатқан Құрмаш

«Өнердің екінші аты – жанкештілік» дегенді жиі айтамыз. Саф өнердің жолында өмірін бергендердің тағдырын танығанда, бұл ойымызға тіпті беки түсетініміз және рас. Соның бір мысалы – режиссер Толомуш Өкеев түсірген «Көксерек» фильмі һәм ондағы бас кейіпкер Құрмашты кемеліне келтіре кейіптеген актер – Қамбар Уәлиев.

Мирас • 12 Наурыз, 2024

Ұлт театрының отауы

Жетісудағы сан ғасырлық тарихы бар Жібек жолының маңызы қандай болса, Арқадағы атақты Қоянды жәрмеңкесінің де ел тарихынан алатын орны ерекше.

Өнер • 10 Наурыз, 2024

Сыры – саз, әлемі – әуен

Өрелі өнер қашанда биік. Ал ол шыңға шығу екінің біріне қол емес. Өнерден өрнек тудыра бірлген талантты актер, Қазақстан Жастар одағы «Серпер» сыйлығының лауреаты Олжас Жақыпбектің «Олжас және достары» атты авторлық кешіне барып, әртістің әуезді әндеріне көңіл қойғанда өнерде шекара болмайтындығына тағы бір мәрте көз жеткізе түскендей болдық.

Тұлға • 10 Наурыз, 2024

Арманда кеткен Әміре

«Әміре ән салғанда, қандай күшпен, айқаймен бірнеше әндер айтқанда, түсі бұзылмас еді. Күшпен айтатын әндерді айтарда, барлық демін бір-ақ жиып алатын. Оң жақ алқымында мойнының қалтасы бар еді. Соған бар демді толтырып ап, үнемдеп шығарып көпке дейін демалмайтын. Әміре әнді ылғи сүйіп, ұнатып, өзі әнге ғашық болғандай боп айтатын. Халық көп болса, делебесі қозып кететін. Құйындай ұйытқып, құландай ойнақтап жүйткіп, дабылдай саңқылдап, кішірек театрға сыймай, далада болса жер мен көктің арасын жаңғыртар еді. Аса көтеріліп ән салғанда, жеке келе жатқан бәйге атындай жарқылдап, ойнақтап кетер еді».

Кино • 04 Наурыз, 2024

Бейәдеп сөз болмысымыздың көрінісі ме?

Кино деген кірпияз сала бар. Талғам мен танымның үздіксіз жарысы. Әр ұлттың түсірген киносына қарап, оның ішкі рухани, мәдени һәм идеологиялық әлеуетінің қандай екендігін бағамдай беруге болатын шығар. Өйткені экранды мемлекеттік идеологияның қаруы ретінде қолдану – үздіксіз жүріп келе жатқан үдеріс. Мәселен, басқасын айтпағанның өзінде, жыл сайын Оскар сыйлығына ұсынылатын америкалық фильмдерді алайық. Мұқият назар аударсаңыз, олардың астарынан міндетті түрде сол елдің жүргізіп отырған саясатының белгілерін көруге болады. Бұл тек Америка фильмдеріне ғана емес, барлық алпауыт елдердің киносына тән құбылыс.Сондықтан «Кино – ұлттың айнасы» деп жиі толғанып, торығатынымыз бекерден бекер болмаса керек.