«Бөлінгенді бөрі жейді...»

Әлеуметтік желіде мұсылман мем­ле­кеттерінің ғылым мен білім да­муында артта қалуын діннен көріп: «Ислам бізді орта ғасырға сүй­рей­ді», «Дін – қараңғы ін» деп пікір топ­шылаған постарды жиі көзі­міз шалады. Қайсыбіреулердің ата-ба­бадан қалған рухани құнды­лықта­рымызды аяққа таптап жатқа­нын көргенде жа­ның күйзеледі.

30 Қаңтар, 2025

Ұшақтан үрейіңіз ұша ма?

Ақтау маңында Әзербайжан әуе жолдарына (AZAL) тиесілі Embraer E190 ұшағының апатқа ұшырауынан кейін көпшілікті «Әуе тасымалы қаншалықты қауіпсіз?» деген сұрақ мазалап жүр. Елімізде ұшақтан бас тартып, билеттерін пойызға ауыс­тырып жатқан адам көп. Жұрттың бұл қорқынышы мен абыржуы қаншалықты орынды? Ұшақ шынымен өмірге қауіпті көлік пе?

15 Қаңтар, 2025

«Шала қазақ» тілінің жанашыры

Бірде уикипедиядан қазақ халқы туралы мақаланы оқып отырып, бір қызық­­ты «дерекке» кезіктім. «Сөйлейтін тілі» деген бағанға «қазақ, орыс, шала қазақ тілдері» деп жазып қойыпты. Оқы­дым да қайран қалдым. Қазақтың бір бөлігі орысша шүлдірлейтіні рас. Оған дау айта алмайсың. Енді «шала қазақ тілі» қайдан шық­қан деген сұрақ санамда тұр­ды да қой­ды.

21 Қыркүйек, 2024

Қарттар үйіне барғыңыз келмесе...

Бұрын қазақ жерінде «қарттар үйі» мен «балалар үйі» секілді «тастандылар» мекенінің болмағаны өз алдына, тіпті ұлттық дүние­та­­нымымызға мұндай түсініктің өзі жат. Біз жетімін жылатпаған, жесірін қаң­ғыт­­паған, қартын құрметтеген ел едік.

27 Тамыз, 2024

Тасқын тоқтатар тәсіл

Біраз уақыт бұрын Дінмұхамед Қо­наев­тың «Сталиннен Горбачевке дейін» атты кітабын оқып отырып, мына бір қызықты дерекке кезіктім. Тасқын суды тоқтататын «қарабура» әдісі жайында жазыпты. Көп адам біле бермейтін бұл әдіс шын мәнінде назар аударарлық.

11 Сәуір, 2024

Ұсыну – бізден, ойлану – сізден

Тұрмыстық зорлық-зомбылықты ауыз­дық­таудың бір тетігі – жазаны барынша қатаңдату екені көп айтылып жүр. Дегенмен, кейбір сарапшылар басқаша пікірде. Олар жазаны күшейту басқа қылмыстарға тоқтам салуға пәрменді амал болса да, тұрмыстық зор­лық-зомбылыққа қарсы қолдануда тиім­сіз екенін айтады.

24 Қаңтар, 2024

«Жұрттың баласы...»

Әр қазақтың кішкентайынан бір көрінбейтін бәсекелесі бар. Ол – «жұрттың баласы». Балдырғанның намысын қам­шы­лау үшін сол бақталасының атын айтсаң жеткілікті. Осы бала күнгі әдетпен күнделікті өмірде де өзімізді сынау үшін өзгенің жетістігін мысалға келтіріп жататынымыз рас. Мәселен, тіл мәселесі қоз­ғала қалса, көбіне-көп «жұрттың бала­сы­ның» рөлін еврейлер сомдайды. Атам за­ма­нында өліп қалған тілдерін атом заманында қайтадан тірілтіп алған деп жер-көкке сыйғызбай мақтап жүреміз.

19 Қараша, 2023