Тәуелсіздік алуымызбен бірге қазаққа қайтқан құндылықтың бірі – Наурыз мерекесі. Олай дейтініміз, ғасырлар бойы ырысы мен тынысы болған бұл мерекемізден кеңес кезеңі кезінде көз жазып қалғанымыз өзімізге белгілі. Әйтсе де ұлт жанашырлары сол тоталитарлық жүйе кезінде де бұл мерекенің ұлт санасынан өшпеуіне өзіндік үлесін қосқаны да есте. Айталық, сонау 70-80 жылдарда «Лениншіл жас» газеті 22 наурыз күні жасыл бояумен шығатын. Сол газетті қолға алғанда жаңа жыл деп ашып айтпаса да көктемнің, жаңа күннің, жаңа үміттің лебі есіп қоя беретін дейді бүгінде аға ұрпақ өкілдері. Олай болса, халқымыз үшін рухани құндылығы мол осынау мерекені біз тәуелсіздік тұсында ғана емін-еркін тойлау мүмкіндігіне ие болдық. Алайда өмірімізге енді ғана орнығып, енді ғана өз биігіне діттеген бұл мереке туралы да әртүрлі алып-қашпа сөз көп. Олай болатыны, оның шығу тегі ғылыми тұрғыдан негізделмегендігінен деп білеміз. Енді, міне, сол олқылықтың орны толғандай десек, жуырда ғана баспадан шыққан «Нау мен ырыс» атты кітаптың жұрт көкейіндегі бірқатар сұраққа жауап беретіні анық. Бұл еңбектің авторы Түркітану академиясының қызметкері, мәдениеттанушы Серік Ерғали деген азамат. Ол бұл еңбегінде Наурыз мерекесін жан-жақты зерттей отырып, оның түркілік мереке екенін ғылыми тұрғыдан негіздеп береді. Автор өз пайымын осылай болуға тиіс деген өзіндік көзқарасымен ғана емес, тарихи-мәдени мұралар, археологиялық жәдігерлерді зерттеуден туған орнықты оймен қорытындылап отырған. Сондай-ақ ол кезінде барша түркі халқын ақ тілеулер ағысымен қуантқан бұл мерекенің әлі де өз биігіне көтеріле алмай отыру себептеріне де тоқтала кетеді. Яғни, оның айтуынша, ұлттық мерекелер тыңғылықты зерттеу нысанына айнала қоймағандықтан да, «азаматтық мерекелік мазмұнға ие бола алмай отыр»...
Орайы келгенде, кітаптың алғысөзін филология ғылымдарының докторы Дихан Қамзабекұлының жазғанын, Байланыс және ақпарат министрлігінің қаржыландыруымен «Қазығұрт» баспасынан 2000 данамен шыққанын да тілге тиек ете кетсек дейміз.
Қорыта айтқанда, халқымыздың рухын көтеріп, рухани қажеттілігін өтеуге мол септігі бар мереке туралы бұл кітап өз оқырманын табады деген ойдамыз.
Серікқазы КӘКІБАЛАНОВ.