Кофи Аннанның ісін кім жалғастырады?

Жұма, 10 тамыз 2012 19:43

Біріккен Ұлттар Ұйымы мен Араб мемлекеттері лигасының (АМЛ) Сирия шиеленісін реттеу жөніндегі арнайы өкілі Кофи Аннанның 2012 жылғы 31 тамыздан кейін мерзімді уақыты біткен соң, қызметінен кететіні туралы мәлімдемесі түрлі тұрғыдағы әңгімелерге арқау болып отыр.БҰҰ Бас хатшысы Пан Ги Мун оған қатты өкініш білдірді. Біреулер оның миссиясының күні бұрын сәтсіздікке ұшы­рай­тыны белгілі еді деп табалаған­дай пікір айтып жатыр. Бір сөз­бен айт­қанда, біреулер өкін­се, біреулер қуан­ғандай. Кофи Ан­нан­ның мис­сия­сы, ол ұсынған бітімгер­шілік жоспары, бар тараптан қолдау тап­қанда, шие­леністі бі­тімгер­шілік­пен шешуге мүмкін­дік бар еді, бірақ бұл мүмкіндік пайдаланылмады. Оған көп кедергі жасалды.

Жұма, 10 тамыз 2012 19:43

Біріккен Ұлттар Ұйымы мен Араб мемлекеттері лигасының (АМЛ) Сирия шиеленісін реттеу жөніндегі арнайы өкілі Кофи Аннанның 2012 жылғы 31 тамыздан кейін мерзімді уақыты біткен соң, қызметінен кететіні туралы мәлімдемесі түрлі тұрғыдағы әңгімелерге арқау болып отыр.БҰҰ Бас хатшысы Пан Ги Мун оған қатты өкініш білдірді. Біреулер оның миссиясының күні бұрын сәтсіздікке ұшы­рай­тыны белгілі еді деп табалаған­дай пікір айтып жатыр. Бір сөз­бен айт­қанда, біреулер өкін­се, біреулер қуан­ғандай. Кофи Ан­нан­ның мис­сия­сы, ол ұсынған бітімгер­шілік жоспары, бар тараптан қолдау тап­қанда, шие­леністі бі­тімгер­шілік­пен шешуге мүмкін­дік бар еді, бірақ бұл мүмкіндік пайдаланылмады. Оған көп кедергі жасалды.

Арнайы өкіл ретінде Кофи Аннан биылғы ақпан айынан жұмысқа кіріскен. Қарсы жақтар тіл табыса алмай жат­қанда, ара­ғайындыққа белгілі әлемдік қай­раткер, заманымыз­дың ұлы дипломаты деп сипаттаса да бол­ғандай Кофи Аннанның таңдалуы үміт отын жаққандай еді. Ең алдымен оның халық­аралық беделі айрықша рөл атқ­аруға тиіс еді.Бірақ көңілдегі ой жүзеге аспады. Әңгіме ол ұсынған жос­пардың кемшілігінен де емес, кейбіреулердің парасатты қадам­ға қарсы болатын­дығында еді. Кофи Аннан, оның командасы шиеленісті реттеу жоспарын жа­сағанда, өзіне өкілдік беріп отыр­ған БҰҰ мен АМЛ ұс­тан­ған бағытты басшылыққа алуы да заңды. Ал бұл бағытқа қар­сылар бұрынғы райынан қайт­пай, өз­дерінің аумақтық мүд­делерін қор­ғап, әлемдік парасатты мүд­деге қарсы тұрды. Бұл Аннан жоспарын жүзеге асырмады.Өзінің кету себебін айтқанда, Кофи Аннан БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесі мүшелері арасындағы бірін-бірі қаралау, кінәлаудың орын алып отыр­ғанына тоқ­талды. «Біздің миссия­мызға қа­жетті жан-жақты қолдауды мен көре алмадым» деп налыды.Халықаралық қауым­дастық­тағы ауызбіршіліктің жоқтығы, БҰҰ Қауіп­сіздік Кеңесі мүше­лері ара­сындағы алауыздық дегенде, сол Кеңес тұрақты мүше­лерінің кей­біреулерінің қарсы болуы салдарынан осынау Сирия шиеле­нісін реттеуге байланысты БҰҰ-ның қарарын қа­был­дау мүмкін болмағаны жұрт­қа белгілі.БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесі Си­рия­дағы жағдайды реттеуге байланысты пәрменді шаралар белгілеген қарар­ларын өткізе алмағаннан кейін ондағы парасатты ойларды жүзеге асыруды осы Кофи Аннанның миссиясына жүктемек болған. Бірақ оған да кедергі жасалды. Өз жоспарын жүзеге асыру мақсатында Кофи Аннан Мәскеуге екі рет барды. Тіпті РФ президенті Владимир Путинмен де кездесті.Кофи Аннан өз беделі төмен­дегеннен, таңдаған жолы жаң­сақ­тықтан кеткен жоқ. Парасатты жолға қарсылардың әрекет­терін айыптап кетті. Бұл да қоғамға ой салудың жолы. «Әлем­де мен сияқты әпенделер аз емес, содан БҰҰ Бас хатшысы Пан Ги Мун менен жақсырақ жұмыс істейтін тағы бір адам табар. Сирия дағдарысын шешетін басқа да жол бар шығар», деді ол өз шешімін түсіндіре отырып.Жұрт Аннаннан беделді, одан іскер қайраткер адамның табылатынына күдікпен қа­райды. Әңгіме адамның табылуында емес, басқа­лардың ұсын­­ған парасатты жолға құ­лақ асуында болып отыр. Ке­ре­­ғарлар, кім келсе де олардың айтқаны өз мүддесіне үйле­спесе, оған қарсы шығады. Содан да Кофи Аннан ісінің жалғасын табуы қиын.

Мамадияр ЖАҚЫП, «Егемен Қазақстан».