Еуроаймаққа кіргенге асықпаған жөн

Жұма, 7 қыркүйек 2012 7:27

Польша үкіметі сондай пікірде. Сыртқы істер министрі Радослов Сикорский өз елінің еуроаймаққа бұл экономикалық қауымдастық өздерінің қарыздық проблемаларын толық шешіп болған соң ғана кіретінін ресми мәлімдеді. Мұндай мәлімдеменің айтарлықтай саяси астары бар.

Жұма, 7 қыркүйек 2012 7:27

Польша үкіметі сондай пікірде. Сыртқы істер министрі Радослов Сикорский өз елінің еуроаймаққа бұл экономикалық қауымдастық өздерінің қарыздық проблемаларын толық шешіп болған соң ғана кіретінін ресми мәлімдеді. Мұндай мәлімдеменің айтарлықтай саяси астары бар.

Польшаның кіру-кірмеуінен бұл экономикалық құрылымның күші артып немесе кеми қой­майды. Бірақ кірмеймін деп, оған көңілі толмағандай мәлімдеме жасауы аймақ беделіне айтарл­ық­тай нұқсан келтіреді. Сол эко­номикалық аймақтағы жетекші елдер, ең алдымен Германия мен Франция, экономикасы әбден қо­жыраған Грекияның өзін бұл құрылымнан шығармау үшін неге бармады дейсің! Қайта-қайта қо­мақты мөлшерде несиелер ұсын­ды, қарыздарын кешіріп жатты. Сондағы мақсат – бұл аймақтың беделін түсірмеу, оның өміршең­дігін дәлелдеу.Сикорскийдің: «Біз өз халқы­мызға еуроаймаққа кіру қауіпсіз деп айта алатын кезде ғана кіре аламыз», деген сөзі айтарлықтай ауыр сипаттама. Демек, қазіргі кезде оған кіру қауіпті болғаны. Сонымен бірге, министр еуропа­лықтар өздерін дәл қазіргі аласапырандау кезде кірмедіңдер деп өкпелемеуге тиіс деп одақтас­тарына да салмақ салды.Ал біле-білсе, еуроаймақ өзі­не Польшаның қазір кіргеніне соншалықты құштар да болып отырған жоқ. Өйткені, Маастрихт шартының талаптарына қара­ған­да, Польша экономикасы бұл құрылымға кіруге тек 2015 жылы ғана сәйкес келеді екен.Көпшілік әдетте Еуроодақ пен еуроаймақты бір ұғымдай қарай­тыны бар. Шын мәнінде мүлде бөлек құрылымдар. Жалпы, Еу­роодақ елдерінің экономикалық саясаты бір бағытта болғанымен, қаржылық құрылымындағы ерек­шелік айтарлықтай. Одаққа кіре­тін 27 елдің тек 17-сі ғана еуро валютасының аймағына кіреді. Біраз елдер ортақ валютаны қа­былдамай, өздерінің төл ақшала­рын сақтап қалған. Бірақ көп ел, әсіресе, Еуроодаққа жаңа кірген елдер күннің күнінде еуро валютасын қабылдауды мақсат тұта­ды, мұны өздерінің ортақ эконо­микаға кірігуінің басты шарты санайды.Бұған дейін Еуроодаққа зар еңіреп жүріп кірген елдердің ішінде еуроаймаққа кіруді кейін­ге қалдыру жөнінде мәлімдеме жасаған Болгария болды. Бұл елдің қаржы министрі Симеон Дянков қазіргі кезде еуроаймаққа кіруден ешқандай пайда көріп отырмағандығын айтты. Мұны ол күмәнді іс санайды. Тіпті ол өздерінің «кейбіреулерді дефолттан құтқаруға қатысу» мүмкін­дігін алға тосты. Әрине, Болга­рияға қарап қалған дүние жоқ. Бұл елдің Еуроодаққа, сондай-ақ еуроаймаққа бары мен жоғы бірдей. Мұндай мәлімдеме жасап, болгарлар азын-аулақ бедел жинағысы келеді.Соңғы кезде Еуроодақтың болашағы туралы әңгіме көп. Біреулер оның күйрейтіні туралы айтуға құмар. Рас, Грекия, Ирландия, Португалия сияқты елдер ұлттық банкротқа ұшырауға шақ қалды. Оларды еуро аймағын­дағы әлеуетті елдер құтқарып қалды. Мұны еуроаймақтың әл­сіз­дігіне емес, керісінше, активі­не қосуға болмас па еді? Бұл аймақта болмағанда, олар күйрер еді ғой.Кейбір сарапшылар алдағы уақытта біраз елдер, ең алдымен қаржылық күйреу шегінде тұрған елдер еуроаймақтан кетуі мүмкін дейді. Солай болғанда, ол еуро­аймақтың күйреуіне емес, қайта әлсіз елдерден арылып, нығаюы­на апарса керек.

Мамадияр ЖАҚЫП, «Егемен Қазақстан».