«ҚазМұнайГаз» және америкалық компания Атырауда жаңа зертхана ашты

Жаңа зертханада заманауи жабдық орнатылған. Ол FCC каталитикалық крекинг катали­заторы үлгілерінің хи­мия­лық құрамын, үстіңгі қа­ба­ты­­ның аумағын және бас­қа да физи­калық қасиет­терін анық­тайды.

Каталитикалық крекинг про­цесі мұнайды терең өңдеуді қамтамасыз етеді және мазут пен вакуумдық газойлды өңдеу есебінен бензин мен сұйытылған газды өндіру көлемін ұлғайта­д­ы. FCC катализаторы сынамалары талдамасының нақты және уақтылы алынған нәтиже­лері отандық мұнай өндіру зауыттарының (МӨЗ) жоғары сапалы мұнай өнімдерін өндірудің технологиялық процесіне шұғыл өзгеріс енгізуіне мүмкіндік береді.

Осы уақытқа дейін отандық МӨЗ-дер катализатор сынамаларын еуропалық зертханаларға жіберіп келген еді, ал олардың қорытындысын алу ұзақ уақыт­қа созылатын. Жаңа зертхана ашылғаннан кейін талдау қорытындысын алу мерзімі екі күнге дейін қысқарады.

Зертхана америкалық W.R. Grace & Co компаниясы (Grace) және «ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ (ҚМГ) құрған бірлескен кәсіп­орын аясында ашылды.

Айта кету керек, Grace компаниясының негізі 1854 жылы қаланған. Ол катализатор өндіру бойынша әлемдік көшбасшы болып саналады. Қазіргі кезде Еуропа нарығының 63 пайызын және Таяу Шығыс нары­ғының 100 пайызын ием­деніп отыр. Компания әлемнің 40 елінде жұмыс істейді және FCC катализаторын өндіретін 7 зауыты бар.

Әлемге әйгілі компания­ның бір жарым ғасырдан асатын тарихы қызғылықты. Оны Ирландияда туып-өскен 22 жастағы Уильям Рассел Грейс Перуде құрып, арада 11 жыл өткенде Нью-Йоркте бас кең­сесін ашқан. Бизнесмен кейін саясатпен де айналысып, Нью-Йорктің католиктердің арасынан шыққан алғашқы мэрі атанған. 1904 жылы, 72 жасында дүниеден озған соң, оның орнын бірге қызмет атқарған інісі Майкл басып, компания­ның құрылымын әлдеқайда ке­ңей­те түскен. Ал компания­ның негізін қалаушының немере­сі Джозеф Питер Грейс 1945 жылы басшылық тізгінін өз қолына алып, АҚШ-тағы мұнай ұңғымаларын орнататын аса ірі флотқа ие болған, әлемдегі ең ірі мал шаруашылығын, какао-бұршақ өнімдерін өндіретін компанияны және басқа да бірқатар өнеркәсіп орнын басқарған. Ол гендік инженерия мен гендік терапияның пионері атанып, Вашингтонда зерттеу орталығын құрған. 1954 жылы компания арнаулы химикаттар мен мате­риал­­дар нарығына шығып, 2016 жылдан бері катализаторлар өндірумен де айналыса бастаған.

Атырауда ашылған бірлескен кәсіпорында қазақстандық мамандар еңбек ететін бола­ды. Grace компаниясы оларды озық технологиялармен жұмыс істеуге оқытуды өз мойнына алып отыр.

Сондай-ақ қазіргі уақытта Grace және ҚМГ Қазақстанда мұнай өңдеу саласында қол­данылатын катализатор өнді­ретін толық циклді зауыт салу перспективасына баға­лау жүргізіп жатыр. Бұл отан­дық шикізатты пайдалану және логистиканың арзандауы есебі­нен катализатор құнын төмен­детуге мүмкіндік бермек.

Бұған қоса, Атырауда жаңа­дан ашылған зертхана мұнай саласының мамандарын сапалы даярлауға септігін тигізбек. Осы мақсатпен оның базасында студенттердің өндірістік тәжі­рибеден өтуі үшін қазақ­стандық жоғары оқу орындарымен ынтымақтастық орнату мүмкіндігі пысықталып жатыр.

Осыдан бірнеше жыл бұрын Атырауда ашу жос­парланған зертхананың іске қосылуы – Қазақстан мен Америка Құрама Штаттары ара­сындағы экономикалық ынты­мақтастықтың жүйелі жалғасын тауып жатқанының тағы бір айғағы іспетті.