Осы орайда облыста құрылған «Ақтөбе» индустриялық аймағы бизнес-ортаны түбегейлі жақсартуға және кеңейтуге мол мүмкіндіктер жасай алатыны анық. Мұның өзі Президент Жолдауында көрсетілген басты басымдықтардың бірі екені белгілі. Аталған индустриялық аймақтың осы тектес өзге құрылымдарға қарағанда басты артықшылығы «Батыс Еуропа – Батыс Қытай» халықаралық трассасының тұсында Ақтөбе қаласының өнеркәсіптік бөлігінде орналасқаны. Сондай-ақ, оның көршілес Ресей шекарасына жақын тұруы да тауарлар алмасу қызметін ұлғайтуға және экспорттық өнімдердің тасымалдау шығынын азайтуға мүмкіндік береді. Индустриялық аймақ дегеніміз, өз өндірістерін ашып жүргізуге толықтай қабілетті бизнес өкілдері мен кәсіпкерлер үшін таптырмас қолайлы мүмкіндік. Өңірдегі индустрияландыру аймағының жалпы көлемі 200 гектар құраса, оның 155 гектары қолданысқа берілетін пайдалы алаң. Қазіргі күні оның 64 гектары игерілген. Мұның өзі аймақтағы жалпы алаңның 41 пайызы. Мұнда жеке тұлғалардың есебінен бөлінген инвестиция көлемі 42 миллиард теңгені құрайды. Мұның ішінде шетелдік капиталдың үлесіне 27,2 миллиард теңге құрайтын үш жоба кіреді. Аталған құрылымның басты міндеттерінің бірі жаңа жұмыс орындарын ашу десек, бұл тұрғыда 1127 жұмыс орны құрылған.
Биыл және алдағы жылы АЭА-да 13 жобаны жүзеге асыру белгіленген. Қазіргі күні оның біреуі пайдалануға берілген. «TALAN» TEHNOLOGY» ЖШС жүзеге асырған жобаның елімізде ешқандай баламасы жоқ. Бүгінде не көп әр жерде кәдеге асудан қалған ескі резеңке доңғалақтар көп. Жоба иелері соның бәрін жинастырып спорт алаңдары мен залдарының қауіпсіз, жұмсақ денеге зақым келтірмейтін төсеніштерін жасауды қолға алыпты. Бүгінгі күні бес жобаның құрылысы қызу әрі қарқынды жүргізілуде. Ерітінділер мен химиялық реагенттер, керамикалық гранит пен плиталар, полиэтилен пакеттер темір-бе-
тон шпалдар және басқа да импорт алмастыра алатын жобалар биылғы жылдың аяғына дейін аяқталмақ. Мұның сыртында тағы да жеті жобаға жер телімдері берілген. Оған ие болғандар қазір болашақ құрылысының алғашқы қазығын қағу үстінде. Біз әрине, өндірісші емеспіз, технологиялық тәсілдердің «ішкі кухниясынан» да түсінігіміз шамалы. Солай бола тұрса да қара ақылға салғанда, яғни түйсігіміздің хабар беруінше қазіргі күні «Ақтөбенің» 41 пайыз ғана игерілгені аздау секілді көрінген. Осы ойымызды Ақтөбе облысының индустриялық-инновациялық даму басқармасы басшысының орынбасары Дархан Ермағамбетовке айтқан едік. Ол бізге мәселенің мәнісін төмендегіше түсіндірді. Яғни, оның мәлімдеуінше, индустриялық аймақтан жер алуға тілек білдірген бизнесмендерге сол жер телімдерін беру мен бөлу үдерістері көп уақыт алады екен.
Бір есептен мұның шүлен тарату емес екенін де түсінуге болатын секілді. Өйткені, жер туралы заңдылықтар мен Жер кодексі талаптары бұзылса кім-кімге де жағымды бола қоймайды, сауысқаннан сақ мінез танытудың астарында осындай иірімдер бар екені сезіндік. Сонымен бірге, нормативтік-құқықтық актілерді әзірлеу мен реттеу ісінде де ала-құлалық жоқ емес. Ең бастысы, «Ақтөбе» АЭА-ға барлық инфрақұрылымдық және коммуналдық желілер тартылған. Сөз жоқ, бұл үлкен істің елеулі бөлігі, тіпті тең жартысына жуығы деуге толық негіз бар.
Енді осы теңдесі жоқ индустриялық аймаққа алыс-жақын отандық және шетелдік инвесторларды қызықтырып тарта білу қажет-ақ. Әрине, бұл істің әртүрлі тәсілдері мен жолдары бар. Айталық, инвестициялық форумдар өткізу және аймақтың артықшылығы мен ерекшелігін жарнамалау секілді қызметтер осы қатарға кіреді. Жасыратын ештеңесі жоқ, аймақтың қызметімен танысу барысында бұл іске де бір серпіліс пен сілкініс қажет екенін түйсіндік.
Рас, Дархан Ермұхамбетовтің айтуына қарағанда, бұл бағытта шетелдік инвесторларға арналған бағдарлама белгіленген көрінеді. Алайда, бізге онымен танысудың сәті түспеді. Мәселе сол бағдарламаның шетелдіктерге тигізген тартымдылығында емес пе?
Тұтастай алғанда, Ақтөбе аймағында елге мол пайда мен табыс әкелетін ірі жобалар баршылық. Соның бірі Шилісай кенішінен аса бағалы минералды тыңайтқыштар өндіру жөніндегі қабырғалы жоба. Қазақстанның үшінші жаңғыруы жарияланған Жолдауда Қытаймен бірлескен инвестициялық бағдарламалар біршама тиімділік әкеле алатыны айтылған. Жоғарыда аталған өндіріс осы талап үдесінен шыға алады деген талдаулар жасалған. Қытаймен бірлесіп жүзеге асатын жобаның құны 1,4 миллиард АҚШ долларын құрайды. Оның қуаттылығы алғашқы кезекте жылына 860 мың тонна өнім өндіруге есептелсе, кейін бұл көлемді екі есеге дейін ұлғайту көзделген. Оның айналасында жаңа мың жұмыс орны ашылмақ.
Қазіргі күні Ақтөбе индустриялық аймағы алдағы күндерге қарай аяғын нық басып келеді.
Темір Құсайын,
«Егемен Қазақстан»
Ақтөбе
Суретте: Ақтөбе индустриялық аймағынан көрініс
