Осыдан тура 21 жыл бұрын Қазақ КСР-інің «Қазақ КСР Президенті қызметін тағайындау және Қазақ КСР Конституциясына «Негізгі Заңына) өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заңына сәйкес Қазақстанда президенттік институттың іргесі қаланды. Сол 1990 жылғы 24 сәуірде республика Жоғарғы Кеңесінің Қазақстанның тұңғыш Президенті етіп Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевты сайлауымен байланысты мемлекет тарихында өшпес маңызға ие акт жүзеге асты. Ал, 1991 жылғы 1 желтоқсанда Н.Назарбаев бүкілхалықтық сайлауда 98, 78 пайызбен жеңіске жетіп Қазақстан Республикасының Президенті қызметімен, ел дамуының қыран шабыс қадамдарын бастады. Тарихи желтоқсанның 16-сы күні Қазақстан өз тәуелсіздігін жариялады. Осынау ұлан-ғайыр әрі тағдыршешті оқиғалардың ортасында жүрген азаматтардың қатарында есімі елге танымал, бүгіндері 97 жасқа келіп отырған абыз қария Баян Жанғалов та бар еді. Біз таяуда Байекеңді әңгімеге тартып, Президент тұлғасы жайлы толғамдарымен бөлісуін өтіндік.
Халқымызда: «Хандық талғап қонады», деген көнеден келе жатқан көреген сөз бар. Бұл тұрғыдан айтқанда, халқымыз хақтағаланың тілегіне риза болуы керек. Нұрсұлтан Назарбаев – шын мәніндегі халықтың ұлы, перзенттік парызын данышпандықпен орындайтын адал да батыр жан. Ел басқару қашанда оңай болмағанымен, Нұрсұлтан Әбішұлы көтерген жүк қауіпті де зілбатпан еді. Мені тағдырымызды тәлкекке сала жаздаған әйгілі Беловежье оқиғасы қатты толғандырады. Осы тұста Нұрекең асқан сабырлылық пен салиқалылықтың үлгісін танытты. Біздің Президентіміз 1991 жылғы желтоқсанның алғашқы күндерінде мысы басым елдердің, достық қарым-қатынастағы әріптестерінің қолқалауымен пісуі қанбаған құжатқа қол қоя салмады. Мұны болжап болмас саяси тайталасқа тойтарыс беру қадамы деп білемін.
Батырлық дейтінім осы. Мен Ұлы Отан соғысы жылдарында И.В.Панфилов атындағы 8-гвардиялық дивизияның құрамында от кештім. Ерлікті еш төмендеткім келмейді. Бірақ, Беловежье қыспағынан білгірлікпен шыға білуді ерліктің ерен тұғыры деп бағалаймын. Осыдан бастап көңілдегі күдік жойылып, жақсы үміттерге жол ашылғаны анық.
Сөз орайында Нұрсұлтан Әбішұлымен алғаш танысқаным есіме түсіп отыр. 60-шы жылдардың аяғында «Петропавл-Алматы» пойызымен конференцияға кетіп бара жатқанбыз. Бір жақсылық күткендей елегіземін. Қарағандыға да келіп жеттік. Вагондағыларды баяғыдан танитындай ашық-жарқын амандасып, ашаң жүзді көркем жігіт кіріп келе жатыр. Бізге купелес екен. «Ассалаумағалайкум, сіздерге сәлем берейін деп келдім. Аты-жөнім – Нұрсұлтан Назарбаев. Теміртау қалалық партия комитетінің бірінші хатшысымын», – дейді. Бәріміз мына бір ерекше жігітке орнымыздан тұрып сәлемдестік. Әп-сәтте өмірбаянына қанығып шықтық. Еңбек жолын Қазақстан Магниткасының горновойы болып бастаған Нұрсұлтанның жасы 30-ға әлі жетпепті. Қазақстандағы бірінші хатшылардың ең жасы.
Конференцияда жаңа танысымыз жалындатып тұрып сөз сөйледі. Қазақстанын жанындай сүйетін жігіттің болашағымызға бағытталған ой-пікірлері, сын-ескертпелері жалпының көңілінен шықты. Содан бері Нұрсұлтан Назарбаевтың әрбір қадамына ниеттестігімді, тілектестігімді білдіріп жүремін. 1970-1980 жылдары кездесуіміз жиіледі. Үлкенді-кішілі жиындарда, өлкемізге келген сапарларында жылы амандығымыз үзілген емес. Зейнеткерлікке шыққанымда да арнайы іздеткенін, шақыртқанын талай көрдім. «Қарты бар елдің қазынасы бар», деген сөзі маған да қаратып айтылғандай сезінемін. Жан-жағымдағыларға әдемі қартаю жөнінде әңгіме айтып отырамын.
Осыдан біраз бұрын «Егемен Қазақстанда» «Соңғы хан мен тұңғыш Президент» деген мақала шыққанда газет ұстанымына риза болдым. Шындығында солай. Президент Бурабайдағы Абылай хандық құрған алаңды тарихи-танымдық кешенге айналдырды. Заңғар ескерткіш салтанатында оның шымылдығын Нұрсұлтан Әбішұлымен бірге ашқаным менің бүкіл саналы өміріме берілген жоғары баға деп білемін. Елбасының Қазақстан халқына арнаған Жолдауы жүрегімді тебіреніске бөледі. Ақмола облысының құрметті азаматы ретінде Мемлекет басшысының атына ақ баталы хатымды жолдадым. Ол, Президентіміз айтқандай «еліміздің бас газеті «Егемен Қазақстанда» жарияланды.
Нұрсұлтан Назарбаев ел тізгінін нық ұстап келе жатыр. Халық оны қайта-қайта Елбасылыққа сайлап отыр. Бұл еліміздің ел болғандығын айқындайды. Мемлекет басшысының көрегендігінің арқасында Қазақстанды бүкіл әлем танып, санасып отыр. Қазақстан – Орталық Азияда көшбасшы. Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымына төрағалықты абыроймен атқардық. Әлем діндерінің өкілдері Қазақстанда жыл сайын бас қосып, тіршілігіміздің тыныштық арнасын кеңітуде. Арқа төрінде әдемі Астана салуы да ақыл.
Қазақстан Республикасы өз Тәуелсіздігінің 20 жылдығын әлемдік демократия стандарттарындағы жаңғыру қадамдарымен қарсы алғалы отыр. Республика Парламенті Мәжілісі мен барлық деңгейдегі мәслихаттардың сайлауы өткізілетін болды. Нұрсұлтан Әбішұлы күні кешегі «Нұр Отан» ХДП ХІV съезінде сөйлеген сөзінде: «Біз жасампаз жиырма жылда жүз жылға татитын ұлан-ғайыр жолды басып өттік», деді. Мұндай елді әлем қауымдастығы: «Қазақстан десе – Назарбаев деп біледі!» деуі осыдан.
Қанатың талмасын – Қазақстан! Абыройың асқақтай берсін – Нұрсұлтан!
Баян ЖАНҒАЛОВ, Социалистік Еңбек Ері.
Ақмола облысы,
Зеренді ауданы.