«Тәуелсіздік жылдары Қазақстан бүкіл әлемге ұлтаралық татулыққа жету стратегиясының бар екенін жария етті» деп атап өткен болатын Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев. Шынымен де, біздің мемлекетімізде ұлт өкілдері арасындағы рухани ынтымақтастық өзекті мәселелердің бірі болып есептеледі. Бәрімізге мәлім, қандай қоғамда да рухани ынтымақтастыққа жету кепілі қай ұлттың өкілі болмасын олардың тең құқықтығында және еркіндігінде. Бұл тұжырымдамалар еліміздің Ата Заңында бекітілген, яғни Қазақстан өз тәуелсіздігін алғаннан бастап жүргізілген демократиялық реформалар осы бағытты ұстанды.
90-жылдары білім берудің жаңа тұжырымдамалары жасалды, оның ішінде Қазақстан Республикасындағы этномәдени білім беру тұжырымдамасы да бар. Аталған құжатта этномәдени білім берудің маңыздылығы өтпелі кезеңдегі білім берудегі дағдарыспен байланысты болды. Кеңес Одағы дәуіріндегі білім беру және тәрбие беру мазмұнын унификациялау бағыты ұлттың және ұлттық топтардың этномәдени сұраныстарын қанағаттандыра алмады. Бірақ тәуелсіздікке қол жеткізумен бірге бұл проблемалар шешілді. Елбасымыздың көрегендігі арқасында бүгінгі таңда Отанымыздың 62 мектебінде 16 000 ұйғыр ұл-қыздары ұлттық қадір-қасиетін сақтай отырып, толыққанды білім алуда. Ұлттық қадір-қасиет менің түсінігімде анаңның тілін білу, өз халқыңның ең жақсы қасиеттерін, дәстүрлерін бойыңа сіңіру және өз ұлтыңның алдында борыш, жауапкершілік ретінде қалыптасқан талаптардан төмен іс-әрекет жасамау. Жоғарыда айтылған 62 мектептің ішінде 12 мектеп ұйғыр тілінде оқытатын, ал қалғаны аралас мектептер. Бұл мектептер қатарында мен басшылық жасап отырған А. Розыбакиев атындағы №153 мектеп- гимназия да бар. Мектеп 1964 жылы ашылған, ал 2001 жылы гимназия мәртебесін алып, елімізде алғашқы ұйғыр тілінде оқытатын гимназия болды.
Елімізде аз ұлт өкілдерінің білім алуына жасалған мүмкіндіктер туралы 2010 жылы 22-23 шілдеде Австрияның астанасы Вена қаласында өткен ЕҚЫҰ-ның «Образование лиц принадлежащих к национальным меньшинствам: интеграция и равенство» атты үлкен форумға қатысып, Қазақстандағы ұйғыр тіліндегі мектептерде білім алуға жасалған мүмкіндіктер туралы айттым. Айтса айтқандай, Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің, Қазақстан халқы Ассамблеясының, ұйғырлардың республикалық этномәдени орталығының қолдауымен ұйғыр тіліндегі мектептердің проблемалары және оны шешу жолдарына арналған семинар-конференциялар ұдайы ұйымдастырылып келеді.
Бүгінгі таңда мен басқарып отырған гимназияның алға қойған міндеттерді іске асыру барысында 2010- 2020 жылдары «Білім беруді дамыту республикалық бағдарламасының» тұжырымдамалары басшылыққа алынды. Бұған әлбетте бәсекеге қабілетті мамандар керек. Ол үшін мектептің материалдық- техникалық базасын бүгінгі күн талабына сай жаңа техникалық құралдармен жабдықтау күн тәртібіндегі бірінші мәселе болды. Гимназиядағы 38 оқу кабинеттері бүгінгі күн талабына сай жаңа техникалық құралдармен жабдықталған. Сегіз интерактивті тақта, 18 видеопроектор орнатылып, физика, биология оқу кабинеттері толығымен заманауи жабдықталып, гимназия мұғалімдерінің жаңа педагогикалық технологияларды пайдалануына толық жағдай жасалған. Сондай-ақ 150 орынды мәжіліс залы, 260 орынды мәдениет үйі, 200 орынды асхана, 3 спорт залы, 2 футбол, 2 теннис алаңы заманға сай жабдықталған. Талай шәкіртке тәлім беріп, қанатын қатайтып, өмірге жолдама берген гимназияда бүгінгі таңда 1200 шәкірт білім алуда. Оларға 92 мұғалім сабақ береді. Олардың отыз екісі жаңа буын оқулықтарының авторлары және аудармашылары.
Оқу тәрбие үрдісін өрге бастыруға ұмтылған, уақыт талабына сай жаңа талпыныстарға және шығармашылық ізденістерге бой ұрған бұл педагогикалық ұжымымыздың еңбегі айтуға тұрарлық. Мектеп ұжымы жыл сайын Алматы қаласы әкімі тарапынан ұйымдастырылатын «Қаланың ең үздік мектебі» атты байқауына қатысып, 2001 жылы жүлделі «Ең шығармашыл ұжым», ал 2009 жылы «Білім шамшырағы – мәдениеттің жарық жұлдызы» номинациялары бойынша жүлде алу құрметіне ие болды. Мұғалімдердің білім деңгейі мен кәсіби шеберлігінің арқасында мектептің талапты да, талантты шәкірттері қалалық, республикалық аламан бәйгелерден озып келіп, ұстаз еңбегін ақтауда.
2010-2011 оқу жылы шәкірттеріміз қалалық ғылыми жобалар жарысынан 3, қалалық олимпиадада 3, республикалық олимпиадада 1 жүлделі орын алған болса, спорттан халықаралық, республикалық сайыстардың жеңімпаздары гимназиямызды жоғары межеден көрсетті.
Биылғы Жолдауында Елбасы мемлекеттік тілді сапалы, жаңа деңгейге көтеру мәселесіне айрықша назар аударды. Біздің педагогикалық ұжым қазақ тілін меңгеру межесіне абыройлы жететінімізге күмән келтірмейді. Қазірдің өзінде оқушыларымыз қазақ тілін тереңдетілген бағдарламамен оқып, мемлекеттік тіл бойынша өткізіліп жатқан жарыстарда алдыңғы орындарды иеленіп келеді.
Осы сәтті пайдалана отырып, еліміздегі бақуатты тұрмыс, ұлтаралық татулық пен саяси тұрақтылық Елбасы есімімен байланысты екенін айтқым келеді. Сондықтан да біз, қазақстандық ұйғырлар, Елбасымыздың ұлттар достастығы және олардың дамуына ерекше көңіл бөлген саясатына алғысымызды білдіре отырып, ел Тәуелсіздігінің 20 жылдық мерейтойымен барша жұртты шын жүректен құттықтаймыз.
Шавкат УМАРОВ, ұйғыр тілінде білім беретін мектептер қауымдастығының төрағасы, А.Розыбакиев атындағы № 153 мектеп-гимназия директоры.
АЛМАТЫ.
