Ақсақалдың батасы

Астана – Париж бағы­тын­дағы ұшақ Шарль де Голль атын­дағы әуежайға қонысымен арамыздағы ақсақал Асқар Ишан­ұлынан пікір сұрадық. Сек­сеннің сең­гі­ріне келген ақса­қалдың көңілі спортта. «Вело­спортта нәти­же күн сайын өзгереді. Ең алдымен, шабандоздарымыз жара­қаттан аман болып, жарысты абы­рой­мен аяқтаса екен» дейді қария. Шаңғы мен велоспортты қа­тар меңгерген атамыз кезінде КСРО  спорт шебері атанған. Кейіннен домна пе­шінің алдында тұрып, тоннала­ған болатты балқытқаны да бар.

Ел­басымыз Нұрсұлтан Әбіш­ұлымен бірге қызметтес болған. «Біздің кезеңнің адамдары ең­бекке құштар болып өсті. «Нұ­рекеңнің еңбегі біз үшін ұшан-теңіз. Комбинатта жүріп ком­партияға кеткен адам некен-саяқ. Оның алғырлығы сол кез­ден аңғарылды», дейді Асқар Ишан­ұлы. Осы күні Батыс Қа­зақстан облысының вело­спорт фе­дера­циясының прези­денті қыз­метінде жүргенін құрда­сы­ның ең­бекқорлығына ұқсап бақ­қысы келгендігімен байланыс­тырады.

По қаласында басталған 18-кезең алдында ел спортына еңбегі сіңген атамыз Александр Винокуров бастаған жігіттерге ақыл-кеңесін айтты. 

Санчестің жоқтығы білінді

Алғашқыда капитанға зор көмек көрсетуі тиіс болған «грегорилердің» төресі, Луис Леон Санчес қақтығысып, жарақат алды. Соның салдарынан біздің команда әжептәуір күш жоғалтты. Кейіннен Дмитрий Груздев те велокөпкүндіктен шығып қалды. Бапкерлердің айтуынша, Луис Леон Санчестің жоқтығы команданың жалпылама көрсеткен нәтижесіне қатты әсер етті. Жарыстың соңғы күндері өткен шешуші таулы кезеңдерде испаниялықтың тәжірибиесі мен шеберлігі қатты керек еді.

Егер ол сапта болғанда Якоб Фульсангтың тынысы ашылып, екілене шабар еді. Екі мықты шабандозынан айырылған «Астана» амалдап жүріп, қисынын келтіруге тырыс­ты. Сөйтіп жүріп-ақ елордалық команда қатарынан 2 кезеңді жеңді. Алдымен 14-кезеңде Омар Фрайле көзге түссе, ертесіне Магнус Корт алдына жан салмады.  Ал 17-кезеңде Танел Кангерт «ең белсенді шабандоз» марапатын алды. Жалпы екі шабандозы жоқ команданың осынша зор көрсеткішке қол жеткізгені, әрине, таңқаларлық іс.

Жанкешті Жильбер

Жарыстың 16-кезеңінде елді дүр сілкіндірген оқиға орын алды. Quick Step Floors командасының шабандозы Филип Жильбер жоғары жылдамдықпен келе жатып, жолдан шығып кетті. Десе де, жалма-жан орнынан тұрып, жарысты әрі жалғады. Әйтеуір соңына дейін ұмтылып, мәре сызығынан елмен қатар өтті. Алайда қанталаған аяғының сүйегі қатты шытынаған екен.

Дәрігерлер Жильбердің тізесі сынып кеткенін айтады. Жанкешті велошабандоз сынған тіземен 60 шақырымдай жол жүріпті. Бұл оқиға осындағы бұқаралық ақпарат құралдары арқылы әлемге лезде тарап кетті. Әрине жеңіске деген құштарлық, жарыс­тан шығып қалмауды көздеген спортшының бұл әрекеті күллі жұрттың таңданысын тудырды. Расымен де, неткен жанкештілік десеңізші?! Филип Жильбер осылайша жарысты ерте аяқтап, енді денсаулығына мән беретін болады.

Пиреней қазақ әніне тұнып тұр

18 және 19 кезеңдер тауда өтті. Жалпы алғанда «Тур де Франс» жарысы таулы кезең­дерімен әйгілі ғой. Бұл жолы Пи­реней тауларының жотасы саналатын Турмалеге өрмеледік. Бұлттан биік шығып, басын ақ қар шалған шыңдарға да жеттік. Якоб Фульсанг бастаған «Астана» шабандоздарын мәреге таяу тұстан күтіп алмақпыз. Жергілікті жанкүйерлердің айтуынша, біз орналасқан тұс теңіз деңгейінен 3 мың метр биіктікте екен. Тау басында жарыс жолын қаумалаған қонақтар мен фанаттар.

Әлем чемпионаты мен Олимпиада ойындарынан кейін ең көп жанкүйер тартатын да осы жарыс. Биыл «Турды» шамамен 1 миллион адам тамашалап жатыр. Теледидар арқылы көргендері қаншама?! Осы аралықта тау басында жүріп өзіміздің қазақ жанкүйерлерін көреміз деп кім ойлаған? Серік Мағжанұлы мен Николай Алексеевич екеуі Петропавлдан арнайы келіпті. Николай Алексеевич  – Александр Винокуровтың әкесі. Баласы бастаған командаға жанкүйер болып, Қазақстанның көк туын жамылып алған. Ал тағы бір жанкүйер – Олжас Баймұханов бұрыннан Францияда тұратын қандасымыз екен.

Ол «Астана» командасына ұжым құрылғалы бері жанкүйер болып шықты. «Фульсанг бір құлап түскен соң көңіл-күйі кетілген. Жұлқып шабуға зауқы соқпай жүр» деп бастады әңгімесін Олимпиада чемпионының әкесі. Қарияның Сашаға әрі әке, әрі бапкер болып жүріп талай дүрмекті көргені байқалады. Ал қасындағы Серік Мағжанұлы кәнігі Күреңбай сыншыдай, болжам айтып, шабандоздардың сырын айтты. «Фульсангқа қарағанда осы жолы Танел Кангерт керемет жүріп келеді. Күн сайын шабысына шабыс қосылуда. Бәйгеден бірінші келсе таңғалмаймын. Жас шабандоздың жарқырайтын кезі алыс емес.

Оның үстіне мына Еуропаңызда «Астана» командасы тасадағы таланттарды аша білетін команда деген атқа ие дейді. Иә, бұл шындық. Мигел Анхель Лопес, Танел Кан­герт, Магнус Корт, Йеспер Хан­сен, енді, міне, олардың қа­тарына қазақстандық Евгений Ги­дич қосылып отыр. Бұл сөзді Олжас Баймұханов та қолдап, шабан­доздар келгенше тағы бір жайт­тан сыр ағытты. «Балам Ар­турды велоспортқа бердім. Алек­сандр Винокуровтың екі ұлы­мен бірге жаттығып жүр. Түбі осы үшеуі еліміздің атын шы­ғар­са дейміз. Шетте жүрсек те, ел абы­ройының асқақтауына үлес қоссақ, одан артық арман бар ма?!».

Жылы сөзбен жан семіртіп отырғанымызда жанкүйерлердің қиқуы естілді. Төмендегілер шаң көрінгенін айтысып, ол хабар лезде жоғарыда отырған бізге де жетті. «Астана» шабандозы Танел Кангерт топ бастап бірінші келеді екен. Бірақ қасына жиналған көмекшілері әлсіз. Аламан бәйгеде жүйріктер жеке шапса, велоспортта қасыңда екі-үш серігің болмаса тауға шығу өте қиын. Көңілімізді көтерген бұл хабарды жеткізген адамға сүйіншісін беруге де дайын едік. Қасымыздағы қандастар қазақтың әнін бар дауысына қойып, Пиренейді думанға бөледі.

Тамылжыған қазақтың әні тұман торлаған Турмале биігіне жан бітіргендей. Әлемнің әр қиырынан келген жанкүйерлердің барлығы қазақ әніне қол соғып, «Астана» шабандозының бірінші болып қасымыздан өткен шағында бізге болысып тұрғанына көңіліміз шаттанды. Рухымызды бір асқақтатып, төменге құлдиладық. Ендігі кезек – Париждегі Елисей алаңындағы соңғы сайыс. Дегенмен, жарыс қалай аяқталса да, алты шабандозбен 2 кезеңді қатар ұтқанымыздың өзі неге тұрады. Шет елдің журналистері «24 сағаттың ішінде 2 кезеңді қатарынан ұтқан команда бұрын-соңды болған жоқ. Бұл «Астана» қойған рекорд» деп жақтары талмай айтып жатты.

Ермұхамед МӘУЛЕН,

«Егемен Қазақстан» –

Франциядан