Фин инвесторларының бастамасымен іске қосылған өңірдегі тұңғыш кешен жылына 100 мың тонна қатты қалдықты өңдей алады. Бұл жөнінде шараға қатысқан финляндиялық «ICM Recycling Creen Service Company» компаниясының құрылтайшысы Калвер Каппер мен «Finnish Business Hub» орталығының директоры Мұхтар Манкеев айтып берді.
Бір қызығы, Оралдағы осы жобаның алғашқы «кірпіші» Астанадағы ЭКСПО-2017 көрмесінде қаланған. Дәлірек айтсақ, облыс басшылары мен фин кәсіпкерлерінің таныстығы сол кезден басталыпты. Екіжақты келіссөздер нәтижесінде пайда болған бұл кешенді көтеруге 400 млн теңге жеке қаржы құйылған. Әзірге мұнда 45 адам қызмет етеді. Жақын арада өңдеу кешенінің қызметкерлері 100 адамға жетпек.
– Осы маңызды жобаны іске қосуға екі жыл еңбек еттік. Әуелі ЭКСПО-2017 көрмесінде қатты қалдықтарды өңдейтін финдік компанияның жұмысымен таныстық. Көп ұзамай Финляндия еліне арнайы бардық. Бұл ел көң-қоқысты 20 жыл бұрын өңдей бастаған екен. Қазір көп тәжірибе жинады. Бүгінде Астана және Алматы қалаларында да осындай кәсіпорын салынып жатыр. Финляндия компанияларымен арадағы келісім бойынша инвестор 400 млн теңге қаражатын осы кәсіпорынның құрылысына жұмсады. Міне, бүгін қатты тұрмыстық қалдықтарды сұрыптайтын кешен іске қосылды. Біздің ұсынысымызды қолдаған финдік компания өкілдеріне және Фин бизнес хабының директоры Мұхтар Манкеевке алғыс айтамыз, – деді өңір басшысы А.Көлгінов.
– Финляндияда тұрмыстық қатты қалдықтың 99 пайызы қайта өңделеді. Қазақстандағы бұл көрсеткіш әзірге 11 пайызды ғана құрайды. Біз бүгін іске қосып отырған кешен Оралдағы өңделетін қалдық көлемін 23 пайызға жеткізуі тиіс. Әуелгі жоспарымызда бұл жерден биогаз өндіруді де көздеген едік. Бірақ мұнда өрттің жиі болуы газ өндіруге мүмкіндік бермей отыр. Сондықтан кешенде сұрыпталған қалдықтың жарамсыз бөлігін арнайы жерге жинап, алдағы 3-4 жылдан бастап биогаз өндіре бастаймыз, – дейді осы жобаның құрылтайшысы Калвер Каппер.
Енді қала билігінің алдында тұрғындарды тұрмыстық қалдықты сұрыптап жинауға үйрету мәселесі тұр. Көп кешікпей Орал көшелерінде арнайы қоқысты сұрыптап салатын түрлі жәшіктер пайда болмақ. Сондай-ақ балабақшалар мен мектептерден бастап қоқысты сауатты сұрыптау бағытында арнайы сабақ жүргізу жоспарланған.
Өңір басшысы болашақта осындай кешендерді аудан орталықтарында да ашу жоспары бар екенін айтады. «Болашақта күл-қоқысты кәдеге жаратып, қажетті заттар шығаруға, сондай-ақ биогаз өндіретін жағдайға да қол жеткізетін боламыз» дейді А.Көлгінов.
Қазбек ҚҰТТЫМҰРАТҰЛЫ,
«Egemen Qazaqstan»
Батыс Қазақстан облысы
