Кино • 28 Мамыр, 2019

«Аладдин» қазақша сөйледі

Шығыс ертегілерін сүйіп оқитын оқырман үшін «Аладдин» ертегісіне деген қызығушылық бір сәт те бәсеңсіген емес. Әйгілі «Мың бір түн» жинағына енген айтулы хикаяның даңқы жылдар алға жылжыған сайын тіпті асқақтап, тек араб елінің емес, жаһанға ортақ жауһарға айналып үлгергені қашан!

Назерке ЖҰМАБАЙ

Оның айқын дәлелі ретінде әлемнің талай «мен» деген киностудиялары мен режиссерлерінің «Аладдинге» оқтын-оқтын оралып, ғажайып ертегіні әрқайсысы өз қиялында қайта түлетуге деген құштарлығын атап өтудің өзі жеткілікті деп ойлаймыз. Күні кеше әлемдік премьерасы өткен әйгілі Disney киностудиясының «Аладдин» туындысын тамашалағаннан кейін жоғарыдағы ойымызға және бір мәрте илана түскендей болдық. Кинотеатр залына ине шаншар орын қалдырмай жиналған жас-кәрісі аралас қалың көрермен әлі де Аладдиннің сиқырлы шамының ғажайыбына сенгісі келетінін аңғартып қойғандай...

Иә, қиял-ғажайыпты кемеліне келтіріп кескіндеуде бүгінде Disney-дің алдына түсетін студия жоқ. Көркемдік сапасы да, техникалық мүмкіндігі де балдырғандар түгілі ересек көрерменнің өзін экран алдында тапжылтпай ұстайды. Ал сол Disney сапасындағы көркемтуынды отандық кинотеатрлардан қазақ тілінде үн қатса, тіпті ғаламат.

«Болашақ» корпоративтік қорының «Өзіңнен баста» жобасы аясында Disney өнімдерін қазақ тілінде дубляждау жұмысы елімізде 2011 жылдан бері жүзеге асып келеді. Осы уақыт аралығында барлығы 29 фильм қазақша сөйлепті. «Аладдин» де сөзсіз сол үздіктердің қатарында.

Балдырғандардың сүйікті кейіпкерлерін қазақша сөйлетуге отандық кино мен театрдың жетекші актерлері тартылыпты. Атап айтар болсақ, Аладдин бейнесін Жастар театрының жас актері Айсұлтан Жәлиев қазақшаласа, Жасмин ханшайым талантты актриса Шехназа Қызыханованың үнінде қазақ көрерменіне жол тартты. Ал Жынды белгілі театр және кино актері, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Дәурен Серғазин, Жаффарды – Нұрлан Әлімжан, Сұлтанды – Қазақстанның халық әртісі Тілектес Мейрамов дыбыстады. Дубляж режиссері – Шах-Мұрат Ордабаев, музыкалық редактор – Әнел Токирова.

Бұған дейін жүзеге асқан жұмыстармен салыстырғанда фильмді дыбыстаған актерлер үшін «Аладдиннің» жауапкершілігі де, салмағы да зор болған сыңайлы. Өйткені шығармашылық жұмыс барысында олардың актерлік шеберлігінен бөлек, вокалдық мүмкіндіктері де сынға түсіпті. Музыкалық түрлі жанрдың басын біріктірген таңғажайып ертегінің біраз сарсаңға салғанын өнер иелерінің өздері де жасырмады:

– Дубляж – актердің жан-жақтылығы, әмбебаптылығы сынға түсетін күрделі сала ғой. Бұл туындыда ең көп сөйлейтін де, жиі дауыс құбылтып, түрлі кейіпке енетін де менің кейіпкерім. Жынның әр әрекеті, қимылы мен үшін жекелей театр болды. Тыңғылықты ізденісті талап етті. Өйткені өздеріңіз куә болғандай, фильмде Жын рэп те оқиды, лирикалық әндерді де кеңінен көсіле шырқайды. Бір амплуадан екіншісіне ауысу үшін актердің дауысы да, ішкі актерлік дайындығы да мықты болуы қажет. Осы тұрғыдан келгенде, «Аладдин» – мен үшін тамаша мектеп болғаны анық», дейді актер Дәурен Серғазин.

Шынымен де, дубляж – өнер. Кейіпкеріңнің жан-дүниесін дауыс құдіреті арқылы жеткізе білу, әр ұлттың табиғаты мен қалыбына сай шынайы сөйлету актерден үлкен шеберлікті талап етеді. Осы талап өлшемінен қарайтын болсақ, «Аладдинге» қазақша ғұмыр сыйлаған өнер иелері шын мәнінде өздеріне жүктелген жауапкершілікті кәсіби жоғары деңгейде атқарып шықты деп сеніммен айта аламыз. 2019 жылдың 23 мамырынан бастап жалпыұлттық кинопрокатка шыққан әлемдік классиканың жауһарын қазақ тілінде тамашалауға асығыңыздар!

Күннің маңызды және өзекті жаңалықтарын «Егемен Қазақстан» телеграм каналынан оқыңыз