Қазақстан Республикасының Индустриялық-инновациялық даму мемлекеттік бағдарламасының шеңберінде жүзеге асырылған химия зауыты ауыл шаруашылығы үшін фторсыздандырылған минералды тыңайтқыш шығарады. Президентке өндірістің қазіргі көрсеткіштері мен экспорт көлемін ұлғайту жөнінде есеп берілді. Сонымен қатар 1951 жылы іргесі қаланған кәсіпорын – «Қазфосфат» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің бас директоры, Қазақстанның Еңбек Ері Мұқаш Ескендіров 2016 жылы жүргізілген зауытты қайта жабдықтау жұмыстары өндіріс көлемін екі есеге ұлғайтуға мүмкіндік бергенін атап өтті. Жыл басынан бері зауыт 29,1 миллиард теңгенің өнімін өндірген. Оның 24 мың тоннасы азот тыңайтқышы болса, 122 мың тоннаға жуығы – фосфор тыңайтқышы.
Өнім ішкі нарықты толық қамтамасыз ете отырып, Америка Құрама Штаттары, Қытай, Біріккен Араб Әмірліктері, Ресей сияқты елдерге экспортталады. Бүгінгі таңда аталған кәсіпорында барлығы мыңнан астам адам жұмыс істейтін болса, оның 344-і әйел адам. Мұндағы орташа жалақы мөлшері 148 мың теңгеден асады. Айта кетейік, еліміз бойынша Жамбыл облысы химия саласының дамыған аймағының бірінен саналады. Өңірдің химия өнеркәсібін дамыту саласындағы әлеуеті жоғары. Химия саласы өңірдің бүкіл өнеркәсіп өндірісінің 20 пайыздан астамын құрайды. Қазіргі кезде аймақта заманауи химия кластерін құру жөнінде жұмыстар атқарылуда. Сонымен қатар Қаратау және Жаңатас қалаларындағы жобаларды, «Химпарк-Тараз» арнайы экономикалық аймағын іске қосу арқылы облыстың өнеркәсіп өндірісінің көлемін едәуір арттыру шаралары қолға алынған.
– Бұл – химия өнеркәсібінде, соның ішінде сары фосфор өндіруге маманданған халықаралық деңгейдегі жетекші кәсіпорын. Халықаралық нарықтарға өз тауарларыңызбен шығуға осы артықшылықтарыңыз септігін тигізеді. Бәсекелестікке қабілеттілікті одан әрі арттыру қажет, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Өңірге жұмыс сапары барысында Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Халық Қаһарманы Ғазиз Байтасовтың шаңырағына барды. Тараз қаласында аса қауіпті лаңкес қылмыскерді құрықтау барысында қаза тапқан батырдың жары мен балаларының жағдайымен танысқан Мемлекет басшысы олардың қажеттіліктеріне де көңіл бөлді. Қасым-Жомарт Кемелұлы Ғазиз Байтасовтың ерен ерлігінің бүгінгі ұрпаққа үлгі-өнеге екендігін атап өтіп, батыр есімінің ел жадында әрдайым сақталатынын жеткізді. Қазақстан Президентіне қызмет барысында ерлікпен қаза тапқан Ғазиз Байтасовтың құрметіне қойылған ескерткіш тақта, фотосуреттері, медальдары мен жеке заттары көрсетілді. Қаһармандықтың үлгісін көрсеткен Ғазиз Байтасовтың атына Тараз қаласында көше беріліп, тұрған үйіне ескерткіш тақта орнатылған болатын.
Президент Қасым-Жомарт Тоқаев келесі кезекте Тараз қаласындағы «Көне Тараз» тарихи-мәдени орталығына барды. Мұнда Мемлекет басшысы «Көне Тараз» кешенінің саябағы аумағынан археологиялық қазба жұмыстары барысында табылған экспонаттармен танысты. Экспонаттар I – XIX ғасырлар аралығын қамтиды.
Аталған орталықта 20 гектар алқапта шолу мұнарасы, «Достық үйі» мен конгресс-холлы бар мәдени орталық, «Тараз саздары» стелласы, «Мыңбұлақ» саябағы, қазба жұмыстары барысында табылған экспонаттар қойылған музей орналасқан. «Көне Тараз» тарихи-мәдени орталығы – Қазақ хандығының 550 жылдығына орай ашылған маңызды нысанның бірі.
Аталған орталыққа өткен жылы 145 мыңнан астам турист келсе, үстіміздегі жылдың бірінші тоқсанында 16 мың келуші Тараз тарихымен танысқан.
Қасым-Жомарт Кемелұлы аталған орталыққа таяу «Шахристан» тарихи-мәдени кешенінде бой көтеретін нысандардың эскиздерімен де танысты. Президентке «Шахристан» кешені аумағында алдағы уақытта көркемсурет галереясы, өлкетану музейі, көрме залы және руханият орталығы, арбат, қолөнер шеберханасы, амфитеатр, сонымен қатар көлемді сағат стелласы сияқты нысандардың бой көтеретіндігі баяндалды. Олардың құрылыс жұмыстары биылғы 25 мамырда басталып та кеткен.
– Көне Тараздың тарихы әлі де зерттеле береді. Бұл жұмыстарға тұрақты қолдау көрсетіледі. Бұл салада халықаралық деңгейдегі мамандар көп. Бізге университеттерде туризм бизнесі бойынша мамандар әзірлеуді қолға алу керек, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Арай Плаза» кешенінде ардагерлер, зиялы қауым, азаматтық қоғам өкілдері және жастармен өткен жиынға қатысып, өңірдің білім беру, денсаулық сақтау, т.б. маңызды салаларына тоқталды. Жамбыл облысында атқарылып жатқан жұмыстарға оң бағасын беріп, өңірдің экономикалық мүмкіндіктерін атап өтті, сондай-ақ түйіні тарқатылмаған бірқатар мәселеге назар аударды.
– Облыстағы орташа жалақы мөлшері – 112 мың теңге. Бұл – елдегі ең төмен көрсеткіштің бірі. 1 маусымнан бастап табысы төмен бюджеттік сала қызметкерлерінің жалақысы өсті. Өңір кәсіпорындары бұл бастамадан шет қалмауы тиіс. Барлық деңгейдегі әкімдердің басты міндеті жаңа жұмыс орындарын ашып, халықты қызметпен қамту екенін ескертемін. Жұмыс орындарын ашуда бизнестің рөлі жоғары. Сондықтан жергілікті кәсіпкерлерді қолдауды жалғастыру қажет, – деді Мемлекет басшысы.
Қасым-Жомарт Тоқаев өнеркәсіптің мүмкіндігін толық пайдаланып, индустрияландыру жобаларын іске асыруда заманауи технологиялық өндіріске баса мән беру керектігіне тоқталды.
– Өңдеу өнеркәсібіне, әсіресе, химия кластеріне ірі инвесторларды тарту қажет. Үкімет пен әкімдікке осы мәселені нақтылауды тапсырамын. Бұл – экономиканың орнықты дамуына ықпал етеді, еңбек өнімділігін арттырады. Өңірдегі өндірістің даму көзі «Тараз» химиялық паркі» арнайы экономикалық аймағы болуы қажет, – деді Қазақстан Президенті.
Мемлекет басшысы өңірдің ауыл шаруашылығы саласындағы еңбек өнімділігінің төмен екенін айтты.
– Жергілікті әкімдік агросектор саласының мамандарымен тығыз жұмыс істеуі қажет. Облыста қант қызылшасы, жеміс және көкөніс дақылдарының көлемін көбейтуге мүмкіндік бар. Үкімет келесі жылдан бастап шетелден әкелінетін шикі құрақ қантына импорттық баж салығын салу туралы шешім қабылдады. Осыған орай, облыс әкіміне қант қызылшасы мен жеміс-көкөніс дақылдарының егіс көлемін ұлғайтып, өңдеу кәсіпорындарының қуатын арттыруды тапсырамын, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Қазақстан Президенті өңірде туристерді қызықтыратын тарихи орындар баршылық екенін атап өтіп, туризмді дамыту қажеттігін атап көрсетті.
– Аймақтың туристік әлеуетін арттырып, инвестиция тарту үшін жүйелі шаралар қабылдау қажет. Бұл бағытта шетелдік озық тәжірибелерді ескерген жөн. Үкімет туризмді дамытуға арналған мемлекеттік бағдарлама дайындауда. Жамбыл облысы тарихи көрнекті орындарға өте бай. Өңірдегі Айша Бибі және Қарахан кесенелері, Жайсаң киелі жері, Көксай шатқалы және басқа да тарихи орындар – халқымыз үшін ортақ мәдени құндылықтар. Үкімет пен әкімдік бұл саланы бірлесе дамытуға күш салуы керек. Оған облыстың ресурстары жеткілікті, – деді Мемлекет басшысы.
Аймақтар арасындағы алшақтықты азайту қажеттігін айтқан Қазақстан Президенті Жамбыл облысындағы шағын қалаларды дамыту туралы ойын ортаға салды.
– Моно және шағын қалалар – өз алдына бөлек мәселе. Жаңатас, Қаратау секілді шағын қалалардың әлеуметтік, көлік және инженерлік инфрақұрылымын дамытамыз. Бұл шаралар, ең алдымен, халықтың өмір сүру сапасын арттыру үшін жасалып отыр, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Мемлекет басшысы сыбайлас жемқорлық мәселесіне де тоқталды.
– Жемқорлықты түбегейлі жойғанша күресеміз. Әкімдерге ерекше жауапкершілік жүктеледі. Ел экономикасының дамуы және халықтың әл-ауқатының артуы осыған тікелей байланысты. Жемқорлықпен күрес – менің Президент ретінде негізгі мақсаттарымның бірі. Бұл іске аймақ өкілдері белсене араласуы керек, – деді Қазақстан Президенті.
Қасым-Жомарт Тоқаев аудандық, ауылдық елді мекендердегі жолдарды жақсартуды, білім беру нысандарын көптеп салуды, сол арқылы үш ауысымды және апатты жағдайдағы мектептер мәселесін реттеуді тапсырды. Сонымен қатар Мемлекет басшысы жастарға әрқашан қолдау көрсетілетінін және білікті мамандардың шығармашылықта, қызметтік сатыда өсуі үшін кедергі болмауы керектігін айтты.
– Әкімдіктердің жанындағы Жастар кеңесі олардың қызмет бабында өсуіне қажетті баспалдақ болуы тиіс. Біз мемлекеттік қызметте ғана емес, білім мен ғылым, мәдениет пен спорт, бизнес және басқа да салаларда дарындардың дара шығуын қолдаймыз. «Жас кәсіпкер» бағдарламасы аясында жастардың бизнес бастамалары мен стартаптары қолдау табады, – деді Қазақстан Президенті.
Сонымен қатар құқық қорғау органдарының жұмысын күшейту қажеттігін ескертіп, өңірдегі мал ұрлығы мен есірткі саудасына тосқауыл қою керектігін атап өтті.
– Адал еңбек етіп, күнін көріп отырған малшыларды қорғауымыз қажет. Заңды қатайтып, қылмыскерлерді сыбайластарымен қосып, қатаң жазалау керек. Сондықтан әкімдіктер мен жергілікті полиция барымтаға қарсы шұғыл шаралар қабылдауы тиіс. Қылмыстық кодекске тиісті өзгертулер енгізу қажет. Есірткі қылмысының ушығуы – бүкіл қоғамды алаңдатқан өзекті мәселенің бірі. Өкінішке қарай, қазіргі озық технология дамыған заманда «есірткі бизнесінің» дәурені жүріп тұр. Бұл, ең алдымен, жастардың санасын және денсаулығын улайтын кесел. Мұны тоқтату қажет! – деді Мемлекет басшысы.
Президентпен кездесу кезінде Жамбыл облыстық мәслихатының депутаты Мейрамбек Төлепберген еңбек қауіпсіздігін сақтау туралы айтса, кәсіпкер Анар Бексұлтанова І және ІІ топтағы мүмкіндігі шектеулі азаматтарға несие берілмейтіні туралы мәселе көтерді. Сонымен қатар Байзақ ауданы Ғ.Мұратбаев атындағы гимназияның биология пәнінің мұғалімі Евгений Кравчук, «Біз біргеміз» волонтерлар қозғалысының төрағасы Уәлихан Болатбек мемлекеттің жастарға жасап отырған қамқорлығы жөнінде әңгімелесе, Тараз инновациялық-гуманитарлық университетінің ректоры Ерболат Саурықов ғылым саласын ілгерілету туралы ойымен бөлісті.
Өз сөзінде Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев жарыссөзге шыққан азаматтардың ұсынысы орынды екенін, тиісті мәселелер бойынша Үкіметке тапсырма берілетінін атап өтті.
Қасым-Жомарт Тоқаев кездесу соңында дәрігер, мұғалім және кәсіпкерлерді Алғыс хаттармен марапаттады. Марапатталғандар: Мойынқұм аудандық ауруханасының бас дәрігері Ж.Айтишев, «Кнауф-гипс Тараз» ЖШС директоры М.Бекназаров, «Jasau Taraz» жеке кәсіпкерлігінің басшысы А.Бексұлтанова, облыстық дарынды балаларға арналған мектеп-интернаттың қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі П.Озықбаева және «Агроспецстрой» ЖШС бас директоры М.Рахымбердиев.
Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев жұмыс сапарының соңында «Әулие ата» халықаралық әуежайына барды. Мемлекет басшысына Жамбыл облысының орталығындағы халықаралық әуежайдың еліміздегі жаңа, қазіргі заманға сай әуе айлақтардың бірі екені баяндалды.
Қазақстан Президентіне әуежайдың әлеуеті артып, жаңадан халықаралық және аймақтық бағыттар ашу жоспарланып жатқаны жайлы мәлімет берілді. 250-ге жуық қызметкер жұмыс істейтін әуежай былтыр 63 мыңнан астам жолаушыға қызмет көрсеткен.
Жамбыл облысы
