Қоғам • 30 Шілде, 2019

Цифрландыру сыбайластықты жояды

350 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Елімізде медицина саласын цифрландыру бойынша бірқатар ілкімді істер істелді. Бұл туралы Орталық коммуникациялар қызметінде өткен баспасөз мәслихатында Денсаулық сақтау министрі Елжан Біртанов баяндады.

Цифрландыру сыбайластықты жояды

Министрдің айтуынша, елімізде электронды меди­циналық төлқұжат жобасы іске қосылған. «Осы аптада азаматтар денсаулығының электронды төлқұжатын іске қостық. Қазір паспорттар қолжетімді. Кез келген азамат eGov порталы арқылы өзі туралы барлық медициналық ақпаратты таба алады. Яғни, қандай медициналық мекемеге қаралғанын, тегін медициналық көмектің кепілдік көлемінің толық пакетін біле алады. Жаңа жылдан бастап төлқұжат онлайн режімде жұмыс істейді. Бұл халықты емдеуге кететін шығынның ашықтығы үшін керек. Қазақстанның қай өңіріне барып дәрігерге қаралсаңыз да сіздің сырқатыңызға қатысты деректер электронды базадан табылады. Осылайша біз көптеген қағазбастылықтан арыламыз», деді еліміздің бас дәрігері.

Болашақта бұл қызмет электрон­ды үкіметтің мо­биль­­ді нұсқасында пайда бола­ды және оны дәрі-дәр­­мекпен қамтамасыз ету рецеп­ті­ле­рі­нің көшірмесін немесе меди­циналық мекемелерде қыз­мет алу фактілерін растау ретінде пайдалануға болады. «Біз көптеген жылдар бойы дәрілерді есепке алудың, ауруханаларда қағазсыз жұмыс жүргізуге арналған әртүрлі ақпараттық жүйелерді жасап келеміз. Бұл мәліметтердің барлығы жеке ақпараттық жүйелерде, бөлек серверлерде жинақталған. Біздің міндетіміз – әрбір азамат осы жазбаларды көріп, бақылап отыруы үшін оған қолжетімділікті қам­та­масыз ету. Цифрландыру ең әуелі медицинаның транс­паренттілігін, мемлекет шы­ғы­нының ашықтығын қам­та­масыз ету үшін қажет. Биыл медицина саласы түгелдей ресми түрде қағазсыз форматқа көшеді. Іс жүзінде тегін меди­цина­лық қызмет көрсететін бар­лық ауру­ханалар, емханалар электронды жазба жүргізуге мін­детті. Осы жұмыс арқылы біз ау­руханалардың жұмысын оңтай­ландырып қана қоймай, қағаз­бастылықтан құтылып, шы­ғындарды азайтамыз», деді ол.

Сонымен қатар медицина­лық анықтамалар тек қана электронды түрде бері­ле­тін болыпты. Бұл – меди­ци­налық анықтама сау­дасы­мен күресудің және ха­лық­ты қағазбастылықтан құтқа­ру­дың бірден-бір жолы. «Медициналық анықтамалар мем­­лекеттік емханаларда ғана емес, жекеменшік меди­ци­на мекемелерінде де саты­лып жатыр. Біз Сыбайлас жем­қор­лыққа қарсы іс-қимыл агент­ті­гімен бірлесіп, бұл мәселені жою бойынша жұмыс істеп жатырмыз. Сондай-ақ барлық медициналық анықтамаларды тек қана электронды түрде беруді жүзеге асыру үшін осы жылдың аяғына дейін басқа министрліктермен келісім жүргіземіз. Мысалы, жоғары оқу орындарына түсу үшін талап етілетін 086-анық­та­ма­ның күшін жою үшін Білім және ғылым министрлігімен, жүргізуші куәлігін алуда қажет болатын 083-анықтаманың күшін жою үшін Ішкі істер министрлігімен жұмыс жүргі­зі­луде. Өйткені олар өздері ақпараттық жүйеге тікелей қосы­лу арқылы әр аза­маттың денсаулығы туралы мә­­ліметке қол жеткізе алатын бо­лады», дейді ведомство басшысы.

Дегенмен саланы цифр­ландыру кезінде кейбір келең­сіздіктер де анықталып жатыр. Мәселен, SMS алған 4000 адам өздеріне ешқандай дәрі берілмегенін айтқан. «Біз SMS-ескерту жүйесін тегін берілетін дәрі-дәрмектің елге жетпей жат­қаны туралы шағым көбей­гендіктен қосқан болатынбыз. Бұл да цифрландырудың бір парасы. Науқасқа тегін дәрі беріл­гені туралы ақпарат базаға түс­кен сәтте емделушіге SMS жі­беріледі. Биыл сондай SMS алған 4000 адам, өздеріне ешқандай дәрі берілмегенін айтып шағымданды. Бұл жерде көптеген фактор бар. Кей науқастың телефон нө­мі­рі өзгеріп кеткен. Бір­ақ­ көп жағдайда дұрыс жос­пар­ламағаннан болған. Сондай-ақ мемлекет тарапынан сатып алынған дәрі-дәрмектің жеке дәріханаларда сатылғанын да анықтадық. Бұл мәселе бойынша құқық қорғау органдарымен бірлесіп жұмыс жүргізіп жатырмыз. Нәтижесінде 27 қылмыстық іс қозғалды», деді Е.Біртанов.