«Шешінген судан тайынбас» дегендей Қазақстан нарықтық қатынасқа толық көшкен соң мемлекет меншігіндегі мекеме-ұйымдардың бәрін жекеменшікке беру мақсатын алға қойған. Бұл – мемлекеттің бизнеске араласуын барынша азайтуды көздейтін нарық заңының талабы. Халықаралық бейбітшілік сыйлығының лауреаты, Қытайдың белгілі суретшісі Ци Байши: «Жасым қырыққа келгенде барып суретті түсіне бастадым» деген екен. Әлем мойындаған қылқалам шеберінің өзі осылай дегенде, басқа қарапайым халықтың бұл өнер туралы түсінігінің таяздығын, сауатының кемдігін сынап-мінеп жату қисынсыз секілді, әрине. Әйтсе де суретші десе тау-тасты кезіп, әсем табиғатқа алыстан қиялдана көз тіккен жай бояушы, тиын-тебенге бола әркімнің тапсырыспен портретін салып, күнін әзер кешіп жүрген қарапайым пенде деп қарайтын дүбәра көзқарастан түбегейлі арылмай, өркениетті елдердің қатарына қосыла алмаймыз.

Мысалы, көркем әдеби шығармалар мектептен бастап оқытылады. Абай кім, Бейімбет, Сәкен, Ілияс кім деп сұрай қалған жағдайда мектепті ілініп-салынып үшке бітірген түлектің өзі олардың өлеңдерін, шығармаларын тақылдап айтып бере алмағанмен кім екендерін біледі. Ақын ғой, жазушы ғой дейді тым болмағанда. Қазақтың суретшілерінен кімдерді білесің деңізші. Бала түгіл ересек өзіміз күмілжиміз. Масқара емей, немене?! М. Әуезовтің «Абай жолы», Ғабит Мүсіреповтің ана туралы әңгімелері, Сәкен, Бейімбет, Ілияс шығармалары мектепте қалай оқытылса, Əбілхан Қастеевтің «Биік таулы мұз айдын», «Гүл ашқан алма», «Менің Отаным», «Жайлаудағы автодүкен», «Қапшағай ГЭС-і» сияқты эпикалық полотнолары, Əубәкір Ысмайыловтың «Құлпырған Алатау өңірі», «Көртоғай», «Хан Тәңірі етегіндегі жайлау», Орал Таңсықбаевтың «Көшпенділер», «Алматының қысы», «Көш», Молдахмет Кенбаевтың «Шопан әні», «Әңгіме үстінде», «Киіз басу», «Сабан той», «Тұскиіз», Сахи Романовтың «Құрманғазының өмірі мен шығармашылығы», «Жайлау кеші», «Жас шопандар», «Туған өлке», «Жер туралы декрет», Қанапия Телжановтың «Атамекен», «Жамал», «Үйде», «Қарлығаш» картиналары да солай оқулыққа енгізіліп, жасөспірімнің көкірегіне білім нәрімен құйылып жатса, Құдай-ау несі айып?! Дейміз ғой, тәйірі.
Көркемсурет академиясының корреспондент-мүшесі, Нұр-Сұлтан қалалық Суретшілер одағының төрағасы Жанұзақ Мүсәпір Алматы облысы Балқаш ауданындағы өзі оқыған Ақкөл орта мектебінен бейнелеу өнеріне бейімдеу кабинетін ашып, 20 мольберт сатып әперіпті. Суретші жаңартылған оқу бағдарламасы бойынша еңбекке баулу мен бейнелеу өнері сабағы біріктіріліп, 1-2-3 сынып оқушыларына аптасына бір сағат, ал 5 пен 6 сыныпта екі сағат қана оқытылады дейді. «Бейнелеу өнері» пәні сағаттарының қысқартылғаны балалардың мектеп қабырғасында жүріп пән негіздерін толыққанды үйреніп шығуларына айтарлықтай кедергі келтіруде. Т.Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясының ұстаздары оқуға түскісі келетін мектеп оқушыларының сурет өнері туралы қарапайым нәрселерді біле бермейтінін, бояумен жұмыс істей алмайтынын алға тартады. Мұндай жағдайдан кейін мектеп бітірген баладан қазақ суретшілерінің есімі түгілі Леонардо да Винчиді, Сальвадор Далиді білесің бе деп сұраудың өзі қисынсыз-ақ.
Көбіміз сурет салумен тек суретші ғана айналысады деген таяз ойға таңыламыз. Ал шынтуайтына келгенде, бұл өнердің геолог пен географқа да, тіпті сәулетші мен қарапайым құрылысшыға да жаттығы жоқтығын қаперге ілмейтініміз қандай өкінішті. Сурет дегеніміз – тарихымыз, шежіреміз емес пе?! Ондаған ғасырлар бойғы әлем тарихын, тіршілік тынысын шашауын шығармай, жоғалтпай бүгінге жеткізген рухани қазынаны ендеше неге екінші қатарға ысырып қоюға тиіспіз? Мыңдаған жылдар жемісіндегі тіршілік ағысы, адамзаттың мәдениеті мен бастан кешкен қызықты-қияметті шақтары, өсімдіктер мен жан-жануарлар дүниесін танып-білу дағдысы мың құлпырған бояу тілі арқылы осы күнге жеткен жоқ па?! Бүгінгі мектеп оқушылары, әсіресе ауыл балалары бейнелеу өнерінің әліппесін қалай үйреніп жүр дегенде, осы жайттар еріксіз ойға оралады.
Тағы бір айта кететін жайт, әдебиет пен театрда, кино өнерінде сыншылар бар да, ал бейнелеу өнерінің сыншы-сарапшыларының аты неге шықпайды? Жаңа картиналарды насихаттап, қарапайым адамның миы жетпей жатқан тұстарын тәптіштеп ұғындыру солардың міндеті емес пе? Бейнелеу өнері сайып келгенде, ізгілікке бастайтын рухани сүрлеу десек, ал адамға тән ізгі қасиеттерді қастерлей білу көркем өнерді сүюге үйрету арқылы қалыптаспай ма?!
Атыраулық оқушы АҚШ университетінің грантын иеленді
Аймақтар • Бүгін, 12:21
Салғырт құрылыс компанияларын қара тізімге енгіземіз - Алтай Көлгінов
Аймақтар • Бүгін, 11:47
Шетелден 307 азамат ПТР анықтамасыз ұшып келді
Қазақстан • Бүгін, 10:49
Спорт • Бүгін, 10:10
Қостанай қазақ театры көрермендерімен қайта қауышты
Аймақтар • Бүгін, 09:47
Жансай Смағұлов күміс медальді иеленді
Спорт • Бүгін, 09:37
Пневмонияның 52 және 3 өлім жағдайы тіркелді
Қазақстан • Бүгін, 09:27
Елімізде 568 адам коронавирустан жазылып шықты
Коронавирус • Бүгін, 09:18
Елімізде бір тәулікте қанша адам вирус жұқтырды
Коронавирус • Бүгін, 09:07
Спорт • Кеше
Елімізде алғаш рет «Домалақ ана» операсы сахналанды
Аймақтар • Кеше
ШҚО аумағында шектеу шаралары 20 наурызға дейін ұзартылды
Аймақтар • Кеше
СҚО полициясында 374 қыз-келіншек қызмет атқарады
Аймақтар • Кеше
Қостанайлық «Тобыл» Қазақстан суперкубогын жеңіп алды
Аймақтар • Кеше
Алматының ортасындағы көше опырылып қалды
Аймақтар • Кеше
Теңіз кенішіндегі бес автобус өртінің себебі анықталды
Аймақтар • Кеше
Боксшылар әзірге төрт қола алды, тағы екеуі финалда
Спорт • Кеше
Тараз қаласында 135 отбасы баспаналы болды
Аймақтар • Кеше
Жансай Смағұлов жүлдеге таласады
Спорт • Кеше
Алматының бас санитары Жандарбек Бекшин жаңа қаулыға қол қойды
Аймақтар • Кеше
8 наурыз күні хоккейден балалар турнирі өтеді
Аймақтар • Кеше
Спорт • Кеше
Оралдық магистранттар қазақ әдебиетін оқиды
Аймақтар • Кеше
Қазақстанның қай өңірлері «сары» аймақта тұр
Қазақстан • Кеше
Дзюдодан Париждегі турнир Қазан қаласына ауыстырылды
Спорт • Кеше
Атырау облысында газдан уланған төрт адам қайтыс болды
Аймақтар • Кеше
Аймақтар • Кеше
Теңіз кенішінде 5 автобус отқа оранды
Аймақтар • Кеше
Пневмонияның 42 және 2 өлім жағдайы тіркелді
Қазақстан • Кеше
Қазақстанда коронавирустан жазылғандар саны 200 мыңнан асты
Қазақстан • Кеше
Өткен тәулікте 832 адамның коронавирус жұқтырғаны анықталды
Қазақстан • Кеше
Қазақстан мен Өзбекстан медицина саласында ынтымақтастықты нығайтады
Медицина • 05 Наурыз, 2021
Алматыда жауын-шашын салдарынан көліктерді ағаш басып қалды
Аймақтар • 05 Наурыз, 2021
Қазақстанның 7 облысында ауа райына байланысты ескерту жарияланды
Ауа райы • 05 Наурыз, 2021
Көктемдегі ҰБТ 10-наурызда басталады
Білім • 05 Наурыз, 2021
Үкіметте «Nur Otan» партиясының сайлауалды бағдарламасын іске асыру жөніндегі штабтың отырысы өтті
Үкімет • 05 Наурыз, 2021
Алматыда «Жыл құсы-2021» көрмесі басталды
Өнер • 05 Наурыз, 2021
Ashyq қосымшасы арқылы тексерілетін ЖСН мәліметтері қайда жіберіледі
Қоғам • 05 Наурыз, 2021
Екі-ақ төрті бар екен, қалғанының бәрі бес...
Аймақтар • 05 Наурыз, 2021
Әр сала үздіктеріне құрмет танытты
Аймақтар • 05 Наурыз, 2021
Алматы тауларында қар көшкіні жүреді
Экология • 05 Наурыз, 2021
Жаңа маусымда жергілікті ойыншыларға сенім артты
Аймақтар • 05 Наурыз, 2021
АҚШ-тың екі штатында бетперде тақпауға рұқсат етілді
Әлем • 05 Наурыз, 2021
«Қоғамдық бақылау туралы» заң жобасы жарияланды
Қоғам • 05 Наурыз, 2021
Алдағы 9 наурызда Бас санитардың жаңа қаулысы күшіне енеді
Медицина • 05 Наурыз, 2021
Атырауда түрмедегілер туысымен екі тәулікке кездесе алады
Аймақтар • 05 Наурыз, 2021
Елордалықтар ақпан айында МӘМС-ке 3,2 млрд теңгеден аса жарна аударды
Аймақтар • 05 Наурыз, 2021
Нұрлан Ермекбаев ресейлік әріптесі армия генералы Сергей Шойгумен телефон арқылы сөйлесті
Қоғам • 05 Наурыз, 2021
Аймақтар • 05 Наурыз, 2021
Биыл Жаңақорған ауданынан күн электр станциясы пайдалануға беріледі
Аймақтар • 05 Наурыз, 2021
Алматыда гашиш сатқан азамат ұсталды
Қоғам • 05 Наурыз, 2021
«Қазақалтын» кенішінен 122 млн теңгенің алтыны ұрланды
Аймақтар • 05 Наурыз, 2021
Қостанай облысында «Көктем - 2021» оқу-жаттығу шарасы өтті
Аймақтар • 05 Наурыз, 2021
Футзалдан «Евро-2022» додасының іріктеу ойындары өтті
Спорт • 05 Наурыз, 2021
Руслан Бекетаев жаңа қызметке тағайындалды
Тағайындау • 05 Наурыз, 2021
Елордада ағаштар мен бұталарды қояндардан қорғау жұмысы жүріп жатыр
Аймақтар • 05 Наурыз, 2021
«Ashyq» қосымшасын 27 алматылық кәсіпкер сынақтан өткізуде
Аймақтар • 05 Наурыз, 2021
Елімізідің көлік сақшылары полицей әйелдерді төл мерекеcімен құттықтады
Қазақстан • 05 Наурыз, 2021
Гүлшара Әбдіқалықова аяулы аналарды мерекесімен құттықтады
Аймақтар • 05 Наурыз, 2021
Қазақстанда тағы бір мереке пайда болады
Қазақстан • 05 Наурыз, 2021
ШҚО тұрғыны 230 келіден астам маралдың мүйізін ұрлаған
Аймақтар • 05 Наурыз, 2021
Grand Slam: Елдос Сметов финалға шықты
Спорт • 05 Наурыз, 2021
Ұқсас жаңалықтар