Қоғам • 15 Қаңтар, 2020

Дәстүрлі өнерді дәріптей білейік

955 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Осы мақаланы жазуыма түрткі болған «Egemen Qazaqstan» жалпыұлттық республикалық газетінің былтырғы сандарының бірінде жарияланған «Домбыраны дәріптеген дұрыс» тақырыбындағы мақала еді. Көптен көкейімде жүрген ойлардың үстінен дөп түскендей болды. Ұлттық құндылықтарымызға бейжай қарай алмайтын азамат ретінде қазіргі таңдағы ұлттық арналарда домбыра үнінің сирек естілуі мені қатты толғандырады. Сөзбен жеткізе алмағанды домбыраның үнімен жеткізе білген дана халқымыздың ұлттық мұрасына қолдау көрсету, жүрегі елім деп соққан әрбір азаматтың парызы деп білемін.

Дәстүрлі өнерді дәріптей білейік

«Домбыра қазақтың жаны, рухы, тарихы, салт-дәстүрі, бүкіл бітім-болмысы деп айтуға болады. Киелі аспап Ұлы даланың төсінде ерте заманнан бері халқымызбен бірге жасап келе жатыр. Бір кездері Майтөбенің тұсынан домбыраның суреті бар таңбалы тас табылғанын біле­міз. Ғалымдар бұл сурет бе­рісі 4 мың арысы 6 мың жыл бұ­рын бедерленгенін дәлелдеп отыр. Арал маңында домбыра ұстаған адамның мүсіні де біз­дің дәуіріміздің IV ғасырының мұ­расы болып есептеледі. Ал Ал­тайдан табылған ата домбыра біздің дәуіріміздің VI ға­сы­рына тиесілі. Көріп отырсыз­дар ма, Алтайдан Атырауға дейін бүкіл Қазақстанның даласы 4-5 мың жылдан бері осы домбыраның күмбірлеген күйін естіген. Қуанышта да, өкі­ніште де қазақпен бірге жасап келе жатыр. Ол бүкіл біздің дала­мыздың, барлық қазақтың қаны да, жаны да бір екенін дәлел­дейтін нақты нәрсе деп Тұң­ғыш Президентіміз Нұрсұлтан Назарбаев айтқандай, ЮНЕСКО-ның шешімімен домбыра мен күй адам­заттың материалдық емес мәдени мұраларының тізіміне енді. Домбыра – қазақ халқының әрбір үйінде болуы міндетті және қажетті аспап болып есептелген.

Эстрадалық әндерден гөрі домбырамен айтылатын дәс­тү­рлі әндер мен күйлерді тыңдауға әсі­ре­се алдыңғы буын ағаларымыз бен домбыраның үнін бойына сіңіріп өскен ата-әжелеріміз мұқ­таж. Рухани жаңғыруды құр сөзбен ұрандатпай, ұлттық аспап­тарымызды таңнан кешке дейін телеарналарымыздан тың­дай­тындай мүмкіндігіміз болса, нұр үстіне нұр болар еді.

Ұлттық брендімізге айналған дом­быраны ұлықтау ауылдан бас­тауын алып жатса, әсіресе өзі­міздің қаракөздеріміз рухани азық алар еді. Тек қалалық жер­де емес, «Домбыра» ұлттық теле­арнасын барша Қазақ елі (әсі­ресе ауылдық жерлер) көре ала­тындай мүмкіндік туып жатса, ұтпасақ ұтылмайтынымыз анық. «Домбыра» ұлттық телеарнасының «ОТАУ ТВ» спут­никтік телевизиялық желі­сі­не қосылуына мүмкіндік ашылса, әсі­ресе ауыл халқының қуанары анық. Осы ұсынысымыз тиісті орын­дар тарапынан қолдау тауып жатса ықыласымыз шексіз болар еді.

 

 Сұлтан НҰРБОЛАТ

 

Түркістан облысы,

Бәйдібек ауданы