Аймақтар • 30 Қаңтар, 2020

Бейбіт күндегі қазаға кім кінәлі?

1864 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

Бүгінгі күні адам өлімі мен қазасының ең жоғары көрсеткіші жанды қинаған ауыр дерттер мен аурулардан емес, жол-көлік оқиғасы салдарынан тіркеліп отырғаны өкіндірмей қоймайды. Бұған кім кінәлі? Рас, табиғатта тосын мінез болып тұрады. Оның қары мен бораны, мұздағы мен көктайғағы бір-бірімен алмасып келіп жататыны да табиғи жайт. Мұндай кездерде автокөлікпен жолға шығу аса қауіпті екеніне ешкім талас туғыза алмайды.

Бейбіт күндегі қазаға кім кінәлі?

Мұндай кездерде жол-әкім­­­шілік полициясы бас­ты ма­­гис­траль­дық трас­са­лар­ды жа­бу жө­нінде шешім шыға­руы құп­тауға тұрарлық іс. Осы арқы­лы болуы мүмкін жол-кө­лік оқи­ғаларының алдын алуға болатыны анық. Со­лай дей тұрсақ та, жер қара, күн жылы кездің өзінде жол үс­тіндегі қозғалыс құ­рал­­да­ры бір-бірімен қақ­ты­ғы­сып-соқ­ты­ғы­сып, түйісіп жатады.

Оның бірнеше себебі бар. Бі­рін­­ші­ден, жүргізушілердің тр­ас­­сада авто­кө­лік­ті белгі­лен­ген жылдамдық шегінен әл­де­­қай­да асырып айдаса, екін­ші­ден, олардың автокөлік жо­ла­ғының қарсы жақ бетіне шы­ғып кетуі де қайғылы жағ­дай­ларға әкеліп соқтырып жүр. Сон­дай-ақ көлікті мас кү­йінде жүр­гізу көріністері де жол-көлік оқи­ғалары санының артуына өз әсерін тигізіп келе­ді. Сондай-ақ қалалар мен ірі елді мекендерде бала­лар­дың қатысуымен және жаяу жүргіншілердің ағы­зып келе жатқан көлікті көре тұра рұқ­сат етілмеген аралықтан жол­д­ы кесіп өтуге ұмтылуы да қай­ғы­лы статистиканың санын кө­бей­те түсуде.

2019 жылы Ақтөбе облы­сын­да жоғарыда атап көрсе­тіл­ген жағ­даят­тар­ға байланыс­ты 130 мыңға жуық жол жүру ере­­жесін бұзу көріністері орын алған екен. Оның осындай астро­но­мия­лық деңгейге жетуіне бұған дейін ав­томобиль жүргізу құқынан         ай­ы­рыл­­­ған, соған қарамастан мас күйінде кө­лікке қайта отыр­ған­дардың қосқан үлесі де бар.

Сонымен бірге аудан­ара­­лық және облыс­ара­лық бағыт­тар­ға жүретін же­ке­­­леген такси және автобус иеле­рінің бүкіл жол бо­­йына ұялы телефон ар­қы­лы басқа біреулермен өте жиі, әрі ұзақ сөй­лесуі де кез­дей­соқ жағ­дайларға әке­ліп соқ­тырады. Олар көліктер ерсілі-қарсылы ағыл­ған трасса үстінде келе жатып өздеріне клие­нт іздейді. Олар­дың мұн­дай салғырттығы мен өзім­­шілдігінің кесірі салон ішін­де­гі жола­ушыларға тигеннен артық қандай өкі­ні­ші бар дер­сіз.

Ақтөбе облыстық полиция депар­та­ментінің бастығы Атығай Арыс­та­новтың айтуын­­ша, былтыр облыс аума­­­ғын­дағы жолдарда 870 жол-көлік оқи­ғасы тір­келген. Соның салдарынан 110 адам қаза тауып, 1173 адам ауыр және орташа деңгейде жара­қат алыпты. Өңірдің бас поли­цейінің ой-тұжырымына сайсақ, бейбіт күнде бұл өте жоғары көрсеткіш болып табы­ла­ды.

Тәуелсіздіктің алғашқы он­жыл­­­ды­ғы тұсында бірқатар об­­лыс­аралық ав­то­жол­дың бел­гіленген стандарт­тар мен нор­­мативтерге сәйкес салын­ба­­ғаны да бү­гін­гі көте­ріл­ген мә­селені күр­делен­ді­ре түсуде. Ең ал­дымен атал­ған жол­дар­дың енінің өте қысқа болуы жол-кө­лік оқиғасының тыйылмауына себепші болып отыр. Оның басты бір мысалы Орал – Атырау трассасы десек қателесе қоймаспыз. Мұнда екі жүк көлігі бірімен-бірі бетпе-бет келе қалғанда әрең сы­йы­п, сығылысып өтетіні белгілі.

Аталған автотрасса Орал – Аты­рау деп аталғанымен бұл жол арқы­лы ақтө­беліктер және Батыс Қазақ­стан облы­сының оңтүстік өңірде орна­лас­қан Ақжайық, Каз­талов, Жаңа­қа­ла, Жәнібек және Бөкей ордасы аудандарының тұр­ғын­дары да жүреді. Атап өтерлік жайт, ақтөбеліктер Аты­рау­ға Орал қаласы арқылы қа­ты­най­ды. Өйт­кені Ақтөбе мен Атыраудың арасында автомо­биль жолы жоқ. Оның құры­лысы тек өткен жылы ғана бас­талды.

Сондай-ақ Ресейдің Са­ма­ра мен Саратов және Ор­ын­­бор қа­лаларынан ел ара­сын­да Аты­рау қаласына іс­кер­­лік қарым-қа­тынастар тұр­ғы­сы­нан сапар шегушілер де аз емес. Бұл трас­саның бойында бұр­малар мен бұ­рылыстар өте көп. Сақтықтың қажеттілігі де осында.

Ұзын сөздің қысқасы, бү­гін­гі күні Орал – Атырау трассасын қайта жаң­­ғыртып, оған күрделі жөндеу қа­жет­тілігі туын­дап отыр. Оған жұм­са­ла­­тын қаражат көздері әлеу­мет­тік тұр­ғыдан болмаса да, стратегиялық тұрғы­дан өзін өзі ақтай алары анық. «Сақ­­тан­­саң – сақтайды» демей ме дана халқымыз. Осы халықтық қағи­да ұдайы назарда болса, бейбіт күнде қаза тапқандар мен жарақат ал­ғандардың қатары азая түсетіні сөзсіз.

 

АҚТӨБЕ