Еліміздің Сауда және интеграция министрлігінің алқа мәжілісінде айтылған ақпараттар осы байламды бекіте түсті. Ведомство басшысы Бақыт Сұлтанов 2019 жылғы жұмыстың қорытындылары және 2020 жылға арналған жоспарлар туралы баяндама жасады. Министрдің айтуынша, әлемдік сауданың өзгерген және әлемнің ірі экономикалары арасында протекционистік шаралардың күшейген жағдайында сыртқы сауда саясатын жетілдіру қажеттілігі артады. Өйткені сауда бірлестіктеріне қарамастан, халықаралық сауда протекционизм саясатына және елдердің өзара шектеу шараларын қолдануға тап болуда. Осы мәселеде министрліктің миссиясы сауда дипломатиясының құралдарын қолдану арқылы отандық бизнестің ұлттық мүдделерін қорғау екені анық.
Министр атап көрсеткен нақты кейстерге тоқталсақ, Ресей нарығына тағам өнімдерін жеткізу («Зенченко и К», «J.F.M. Company» ЖШС мен «Айсберг ПВ» ЖШС өнімдерін жеткізуді шектеу алып тасталды) және Қазақстаннан Украинаға қазақстандық көмірді транзиттеу (көмір экспортының көлемін 40%-ға – 140 мың тоннаға дейін ұлғайту туралы уағдаластыққа қол жеткізілді) кезіндегі кедергілер жойылды. Министрліктің мемлекеттік органдармен бірлесіп істеген жұмысының нәтижесінде АҚШ үкіметі қазақстандық уранды әкелуге квота енгізуден бас тартты. Одан әрі даму үшін ЕАЭО мүше мемлекеттері арасында кедендік әкелу баждары сомасын бөлу нормативтерінің мөлшері жөнінде ымыра шешімге қол жеткізді. Бұл тараптағы талқылау 2 жылдан астам уақыт жүргізілген болатын. Халықаралық аренада Қазақстанның мүдделерін қорғау бойынша және ортаазиялық, ресейлік және басқа нарықтарда отандық экспортты ілгерілетуге бөгет болатын кедергілерді жою жөніндегі жұмыс жалғасады, деді еліміздің Сауда министрі.
Еркін сауда аймағы Қазақстанға не береді?
Сондай-ақ Сауда және интеграция министрі Бақыт Сұлтанов еркін сауда аймақтарының әсері туралы әңгімеледі. Оның айтуынша, еркін сауда аймақтары туралы келісімдерді өңірлік сауданың даму тетігі ретінде қарастыру керек.
– Бұл – тарифтік және тарифтік емес (квоталар, техникалық кедергілер және басқа) кедергілерді өзара жою арқылы тауарлардың нарықтарға қолжетімділігін қамтамасыз ететін сауданы ырықтандырудың ең тиімді құралының бірі, – деді министр.
Ведомство басшысы келтірген цифрлар растағандай, өсім байқалады. Сонымен Еуразиялық экономикалық одақ аясында Вьетнаммен Еркін сауда аймағы туралы келісім 2016 жылғы қазаннан бері қолданыста. Осы уақыт ішінде тауар айналымы 51%-ға (366,3 млн-нан 554,3 млн долларға дейін) өскен. Иранмен уақытша келісім 2019 жылғы қазаннан бастап қолданыла бастады. Бұл ретте Қазақстан үшін (ЕАЭО мүшесі ретінде) сиыр еті, өсімдік майы, кондитерлік бұйымдар мен макарондар сияқты тауарларға импорт баждары төмендетілген. ЕАЭО-да Сербиямен және Сингапурмен Еркін сауда аймағы туралы келісімдерге жақын арада қол қойылды және осы елдерге экспорттық жеткізілімдерді ұлғайту әлеуеті 150 млн және 416 млн долларды құрады. Қазіргі уақытта ЕАЭО арасында осындай аймақтар құру жөнінде Израильмен және Египетпен белсенді келіссөздер жүргізілуде. Экспортты ұлғайтудың күтілетін сомасы 790 млн доллардан астам қаржыны құрайды.
