Агенттік сарапшыларының пікірінше, бұл несиелерге кері әсерін тигізеді.
«17 наурызда коронавирустың өршуіне және теңгенің құлдырауына жауап ретінде қазақстандық банктер үшін бірқатар шектеулерді, ережелер мен тежеу шараларын жеңілдететінін мәлімдеді. Банк жүйесіндегі сәтсіздік қаупін болдырмау шаралары несиелерге кері әсерін тигізеді», - делінген хабарламада.
Moody's мәліметтері бойынша, Қазақстанның банк жүйесі мұнай бағасының құлдырауы мен төтенше жағдай жарияланғаннан екі есе көп соққы алады.
Сарапшылар теңгенің құнсыздануы долларланған банк жүйесінің меншікті капиталының жеткіліктілігін әлсіретеді және қарыз алушылардың несиеге қызмет көрсетуін қиындатады деп қосты.
Экономиканың жекелеген секторларының ішінара жабылуы және ШОБ тұтынушылық сұраныстың болмауы активтердің сапасына қысым жасайды.
«Реттелетін капиталдың құнсыздану қаупіне қарсы тұру үшін AFR жүйесі келесі шараларды жариялады: ШОБ үшін несиелік тәуекелдердің салмағын 75% -дан 50%-ға дейін төмендету және шетел валютасында берілген несиелер бойынша 200% -дан 100% -ға дейін төмендету, банктерге мүмкін болатын шығындардың резервтерін көбейтуге тыйым салу», - деді Moody's.
Сондай-ақ, агенттіктің хабарлауынша, бұл шаралар 2020 жылдың 1 қазанына дейін жалғасатынына қарамастан, олар теріс экономикалық тенденциялардан капиталды жеткілікті резервтерді ұстап тұру үшін банктерді ынталандырудан айырады және реттеуші қаржылық есептіліктің құндылығын төмендетеді. Бұл сыртқы бақылаушылардың банктік төлем қабілеттілігін бақылауды қиындатады. Алайда, сарапшылар осы жылдың наурыз айында әлемдік мұнай бағасының төмендеуі Әзірбайжан, Қазақстан және Ресей банктері үшін жағымсыз фактор екенін атап өтті. Бұл капитал мен кірістіліктің төмендеуіне әкеледі. Алайда, олар 2014–2015 жылдардағы дағдарыс кезеңінен гөрі әлсіз, өйткені олардың өтімділігі мен капиталы нашарлап, долларландыру төмендеді.
Сонымен қатар ұлттық валютаның әлсіреуі шетел валютасында көрсетілген банктер активтерінің бір бөлігінің қымбаттауына алып келеді. Бұл бірден индикаторды төмендетіп жіберіпті. Атап айтқанда, долларландыру деңгейі жоғары және нормативтік минимумнан асатын аз мөлшердегі буферлік капиталы бар банк тәуекелге баруы мүмкін.
«Банктер өз инвестицияларынан шығынға ұшырайды. Капиталдың кетуі және инвесторлар арасында тәуекелдерді жоғарылату акциялар құнын төмендетумен бірге, ТМД елдерінде пайыздық мөлшерлеменің өсуіне әкелді. Бұл банктердің жеке инвестицияларынан шығындарға әкеледі. Банк бағалы қағаздарының құнсыздануы олардың капиталын азайтады», - деп түсіндірді агенттік.
«Сарапшылардың пікірінше, егер ағымдағы күйзелістер жалғасса, несие құны өседі, ал таза пайыздық маржа азаяды. Егер экономикалық жағдайлар нашарлай берсе, банк активтерінің сапасы айтарлықтай нашарлайды.
Бұған дейін біз әлемдік пандемия кезінде қарыз алушылар мен банктерді қолдау шаралары туралы сөйлескенін жазғанбыз.
Оның ішінде, 2020 жылдың 1 қазанына дейін провизияларды есептеу тәсілін қатайта отырып, банктер үшін бірқатар реттеу шараларын енгізу кейінге қалдырылады.
