«Бұл жағдай Сауд Арабиясының Ресеймен ұзақ уақыт бойы «баға соғысын» жалғастыруына кедергі келтіруі мүмкін. Еуропа мен АҚШ-тағы, Сауд Арабиясындағы шикізатқа деген сұраныстың төмендеуіне байланысты, осы нарықтардан сатып алушылар табу қиындай түсуде» дейді The Wall Street .
WSJ мәліметтері бойынша, еуропалық және американдық МӨЗ-де мұнайды сақтау көлемінің жетіспеушілігі проблемасы туындады, бұл оларға қосымша шикізат көлемін сатып алуға кедергі келтіреді. Мұнай саудагерлерінің айтуынша, осы аптада коронавирустың таралуына қарсы қатаң карантиндік шаралар қолданған Үндістанда мұнайға сұраныстың төмендеуі Сауд Арабиясына да әсер етті.
Сәрсенбіде Reuters агенттігінің хабарлауынша, Платц жүйесінде Ресей мұнайын сатып алуға сұраныс болған жоқ. Стаско, Витол және Трафигура оны Brent-ке 3-3,1 долларға дейін жеңілдікпен ұсынды.
Сауд Арабиясы Оралдың ірі еуропалық сатып алушыларымен келіссөздер жүргізіп, олардың мұнайына ауысуды ұсынады. Bloomberg-тің хабарлауынша, Royal Dutch Shell, BP, Total, OMV, Repsol және Cepsa сатып алуларды 25-200% -ға арттыру туралы ұсыныс алған. Сәуір айында Saudi Aramco өндірісті тәулігіне 9,7-ден 10-11 млн баррельге дейін арттыруды, ал кейіннен өндірістік қуаттылықты 13 млн-ға дейін жеткізуді жоспарлап отыр. Тәулігіне 1,5 миллион баррельге жеткен саудиялық мұнай толқыны ЕО-ға құйылуы мүмкін (өткен жылмен салыстырғанда 500 мың). Сонымен бірге Эр-Рияд АҚШ-пен шамамен 12 миллион баррель жеткізу туралы келіссөздер жүргізуде.
Reuters агенттігінің хабарлауынша, Беларуссия арзан саудиялық мұнайға қызығушылық танытты, оны Мәскеу бірнеше мәрте жеңілдіктерден бас тартып, оларды біртұтас мемлекетке бірігуімен байланыстырды.
«Сауд Арабиясының қызметі әлемдік танкерлер нарығын дүр сілкіндірді. Бортта 2 миллион баррель шикі мұнайды тасымалдауға қабілетті VLCC кемесін жалға алу құны 6-10 есе қымбаттады», деп хабарлайды The Wall Street Journal.
Сауд Арабиясы мұнай соғысында осал. «Роснефть» өкілі Михаил Леонтьев таңертең журналистермен кездескен кезде олардың орасан зор әлеуметтік-саяси шығындары бар, олардың бүкіл өмірі, мемлекетінің өндірісі толығымен мұнайдан түсетін табыстарға негізделген. Сондықтан мұнай соғысының тым ұзаққа созылуы олардың өздеріне тиімсіз» деді.
Мұндай пікірді келесі сарапшы да қолдайды екен.
Сауд Арабиясының бюджеті шынымен де ресейлік бюджетке қарағанда мұнай бағасына көбірек тәуелді: дейді ITI Capital стратегі Искандер Луцконың түсіндіруінше 2020 жылы шығыстармен кірісті азайту үшін оған барреліне 75-83 доллар қажет. «Мәскеу өндіріс шығындарын басқара алады, бірақ шығындар да жоғары. Рубльдегі мұнай бағасының қолайлы диапазоны барреліне 2100 рубльден басталады, деп хабарлады Энергетика министрінің орынбасары Павел Сорокин Reuters агенттігіне берген сұхбатында.
Доллардың қазіргі бағамы бойынша (жұма күні Мәскеу уақытымен 15.06-да 72,5 рубль) бұл баррель үшін 28,96 долларды құрайды.Өндіріс құнын Еуропадағы Сауд Арабиясының бағасы деңгейіне дейін төмендету үшін (25 доллар), рубль бір доллар үшін 84-ке девальвациялануы керек. Өндірістің арзандығын теңестіру үшін - бір доллар үшін 123-210 рубльге дейін. «Демек, тек Ресей ғана емес, саудттықтардың да мұнай соғысында бір компромиске келетін кезі келді» дейді сарапшылар.
Сауд Арабиясы Ресейдің сәуір айынан бастап ОПЕК + аясында өндіруге квотадан бас тартуына жауап беріп отыр, деп хабарлады Корольдіктің аға шенеунігі Эр-Риядтың ұстанымын Рейтер агенттігіне.
Gulf Agency Company Ltd көліктік-логистикалық компаниясының мәліметтері бойынша, кем дегенде 52 үнді порттары форс-мажор салдарынан мұнай сатып алуға тапсырыстарды болдырмауға мәжбүр болды.
«Сонымен қатар, Brent маркалы мұнайдың бағасы Эр-Рияд кескен сатылым бағасынан едәуір төмен болды. Тұтынушыларға бұдан да маңызды жеңілдіктер ұсыну үшін бәсекеге қабілеттілікті сақтау үшін бір ай қажет», деп жазады WSJ.
Газет тілшілерінің айтуынша, әлемдік спот-нарықтардағы мұнай бағалары әр түрлі болғанымен, Сауд Арабиясы, әдетте, сатып алушыларға ай сайын сатылатын жаңа бағаларды белгілейді.
Халықаралық энергетикалық агенттіктің болжамдары бойынша, биыл мұнайға әлемдік сұраныс төмендейді. 2009 жылдан бері алғаш рет. «Соңғы екі ай энергетикалық инвесторлар үшін қорқынышты фильм болды», - дейді Стюарт Гликман, CFRA Зерттеудің талдаушысы. «Бізде сұраныс (коронавирус) және жеткізілімдегі күйзеліс (OPEC және баға соғысы) бар. Басқаша айтқанда бұл екі өкпеден қысты дегенді білдіреді.
Америкалықтар шығындарды есептеп, Кремльді тақтатас өнеркәсібіне шабуыл жасады деп айыптайды. Бизнес үлгілері арзан мұнайға төтеп беру үшін салынған ExxonMobil және Chevron ірі энергетикалық компаниялардың акциялары 12% төмендеді. Геологиялық барлау және өндіру компаниялары тоқтап тұр: Pioneer Natural Resources 37% жоғалтты және Occidental Petroleum (OXY) 52% жоғалтты. Инвесторлар несие бойынша дефолттың сөзсіз толқынына дайындалып жатыр. Comerica, Cullen / Frost Bankers және Texas Capital Bancshares-тегі акциялар шамамен 20%-ға төмендеді. Энергетикалық дағдарыс АҚШ-тың ондаған мұнай-газ компанияларын тоқтатты және жүздеген мың жұмыстан шығаруға әкелген 2014–2016 жылдардағы мұнай дағдарысының қайталануына алып келеді.
