2020 жылдың наурыз айында Қазақстан Республикасының аумағында қолма-қол ақшасыз төлемдер көлемі 16% өсіп, 2146,7 млрд теңге болды.
«Сонымен қатар, өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда айтарлықтай өсу байқалды – 777,2 млрд теңгеден 2,8 есе көп» деп хабарлады Қазақстан қаржыгерлерінің қауымдастығы (ҚҚҚ) бүгін өткен вебинар жиында.
Наурызда қолма-қол ақшасыз төлемдер көлемі карантиндік және оқшауланған режим енгізілгенге дейін қажетті тауарлар мен дәрі-дәрмектерді сатып алу, бағаның өсуін күткен басқа импортталатын тауарлар мен өнімдерді сатып алу сияқты бір реттік факторлар аясында одан әрі өскені байқалған.
«Қолма-қол ақшасыз төлемдердің пайдасына таңдау қисынды, оның ішінде азаматтардың қолма-қол ақшамен байланысын шектеу ниеті бар»,- дейді Қазақстан қаржыгерлері қауымдастығы Инновациялар мен қаржылық технологияларды дамыту орталығының директоры Константин Пак.
Сонымен қатар, наурыз айының қорытындысы бойынша Қазақстан Республикасының аумағында жасалған төлемдер көлемі бойынша көшбасшылардың үштігі: Алматы – 34% (-0,6%), одан кейін Нұр-Сұлтан – 16% (-0,8%) және Шымкент – 8% (+ 0,5%).
Карточкалар бойынша қолма-қол ақшасыз төлемдер көлемінің банкоматтардан қолма-қол ақшаны алуға қатынасы наурызда 145% -дан 161% -ға дейін өсті, бұл қолма-қол ақшасыз төлемдердің банкоматтардан қолма-қол ақшаны алуда тұрақты түрде таралуын көрсетеді.
Еске салсақ, 2019 жылдың наурызында бұл көрсеткіш тек 65% болған. Сонымен бірге, наурыз айында Қазақстандағы төлем карточкалары бойынша жасалған транзакциялардың жалпы көлемі бір айға 11,3% өсіп, 3484,0 млрд теңгеге жетті. Олардың 62% -ы қолма-қол ақшасыз төлемдер (+ 3.0%). Өңірлік бөліністе оңтүстік астана абсолютті мәндегі ең үлкен өзгерістерді көрсетті. Наурыз айында транзакциялар көлемі 87,6 млрд теңгеге өсті.
Басқа аймақтардағы карточкалық төлемдердің динамикасы алдыңғы аймен салыстырғанда және 2019 жылдың наурызымен салыстырғанда да оң өзгеріс бар.
Карточкаларды қолданумен қолма-қол ақшасыз төлемдер бойынша «орташа чек» наурыз айында 14,9%-ға, 13 279 теңгеге дейін өсті, ал банкоматтан ақшаны алудың орташа сомасы 5,6% өсті және 48 184 теңгені құрады.
«Бір уақытта банкоматтардан қолма-қол ақшаны алудың ұлғаюы қолма-қол ақшасыз төлем жасау мүмкіндігі шектеулі немесе мүмкін емес жерлерде сатып алу үшін қолма-қол ақша алу қажеттілігімен байланысты болуы мүмкін. Қолма-қол ақша алудың өсуінің маңызды факторы екінші деңгейдегі банктердің наурыз айының аяғынан сәуірдің екінші жартысына жабылуы болуы мүмкін» деп санайды Константин Пак.
Бұл ретте наурыз айында Қазақстан Республикасының аумағында жасалған қолма-қол ақшасыз төлемдер көлемінің 78% (бұрын 74%) немесе 1678.5 млрд теңге онлайн төлемдер үлесіне тиесілі, ал 21% (бұрын 25%) - төлемдер үшін POS-терминалдар арқылы (450,6 млрд теңге).
Сонымен қатар, соңғы 12 айда POS-терминалдар арқылы төлемдердің Қазақстандағы карточкалық операциялардың жалпы көлеміндегі үлесі 17% азайды.
«Сәуірдегі экономикалық белсенділіктің айтарлықтай төмендеуіне байланысты Қазақстандағы төлем карточкаларымен жасалған транзакциялардың жалпы көлемінің төмендеуі мүмкін. Алдын ала мәліметтер бойынша, сәуір айында жергілікті электрондық коммерцияның үлесі едәуір өседі, бұл қазақстандықтардың жергілікті интернет-дүкендерден сатып алудың әдістерін меңгергенін және артықшылықтарын сезе бастағанын көрсетеді» деп қорытындылады Константин Пак.
АЛМАТЫ
