Бұл жағдайды, олардың түсіндіруінше, экономикалық әсерімен және мұнай бағасының төмендеуімен байланыстыруға болады. 2-тоқсанда провизиялау орташа заемдардың 3%-на, 2020 жылдың 1-тоқсанындағы 2%-ке және 2019 жылғы 4-тоқсанда 1,5% -ға дейін өсті.
Агенттік еске салғандай, қазіргі уақытта қаржы институттарына белгілі бір қарыздарды құнсызданған деп танымауға рұқсат етілді.
Ұлттық банктің мәліметінше, 2020 жылдың наурыз айынан бастап жеке тұлғалардың 34%-ы және ШОБ-тің 41%-ы несие демалысына өтініш берген.
2-тоқсанда провизиялау орташа заемдардың 3%-на, 2020 жылдың 1-тоқсанындағы 2%-ке және 2019 жылғы 4-тоқсанда 1,5%-ға дейін өсті. Бірақ, соған қарамастан, агенттік сарапшылары бұл көрсеткіш ұзаққа дейін сақталмайтынын айтады. Активтердің сапасы орта мерзімді перспективада қысым астында қалуы әбден мүмкін деп есептейді агенттік сарапшылары.
Агенттік еске салғандай, қазіргі уақытта қаржы институттарына белгілі бір қарыздарды құнсызданған деп қабылдамауға рұхсат берілген болатын. ОСыған дейін Ұлттық банк хабарлағандай, 2020 жылдың наурыз айынан бастап жеке тұлғалардың 34% -ы және ШОБ-тің 41% -ы несие демалысына өтініш берген.
Капитал және өтімділік буферлері тоқсан бойы тұрақты болып қалды және көптеген банктерде сенімді болды.
«Алайда, секторда әлсіз және кішірек қаржы институттары бар, олар өздерінің ескірген тозған активтерінің құнсыздануынан болған кейбір шығындарды жабуға мәжбүр болуы мүмкін. Сонымен қатар, біз саладағы көптеген банктердің дені сау және стресстерге жеткілікті түрде төзімді деп санаймыз», - деп қорытындылады Fitch.
Осыған дейін Fitch қазақстандық банктердің 2020 жылдың бірінші тоқсанына арналған шолуын жариялаған болатын.
Құжат елдің қаржы жүйесі активтерінің 99% құрайтын 24 қаржылық институтты қамтыды. Шолу наурызда Fitch осы саланың болжамын «тұрақтыдан» «теріске» өзгерткенін еске салды. Бағалау мұнай бағасының төмендеуіне, коронавирустық пандемияға және оның экономикаға тигізетін зардаптарына, бірінші тоқсанда қазақстандық теңгенің 18% -ға құнсыздануына, сондай-ақ нақты ЖІӨ-нің 2020 жылға қарай 1,5% -ға болжамды төмендеуіне байланысты туындаған қысымды ескерді.
«Қазақстан экономикасының баяулауы банктердің активтері мен кірістілігінің сапасының едәуір әлсіреуіне әкеледі, өйткені мемлекеттен қолдау шаралары экономикалық белсенділікке теріс әсердің орнын толығымен толтырмайды. Бірінші тоқсандағы мәліметтер экономикалық ортаның әлсіреуін әлі көрсетпейді, өйткені құлдырау, карантиндік шаралардың көпшілігі және олардың салдары банк секторы үшін ел тек наурыздың аяғында және сәуірде сезіне бастады », - деп атап өтті агенттік.Fitch көптеген қаржы институттарының несиелік көрсеткіштері бірінші тоқсанда тұрақты болды, бірақ сарапшылар алдағы айларда олардың нашарлауы мүмкін деп отыр.
«Біз саладағы несиелер бойынша құнсыздану бойынша шығыстар орташа 2% және 2020 жылдың 1-тоқсанында сәйкесінше 1,5% -бен салыстырғанда, осы жылы орташа несиелерден 5-7% -ға дейін күрт өседі деп болжап отырмыз. Жеке тұлғаларға және шағын және орта бизнеске кепілсіз несиелер әсіресе осал. Сонымен қатар, кейбір банктер қосымша провизияларды қажет етуі мүмкін алдыңғы кезеңдерден мұрагерлікке ие проблемалық несиелердің едәуір мөлшеріне ие», - деп атап өтті ведомствода.
Сарапшылар жақында Қазақстандағы банк секторының экономикалық күйзелістерге тұрақтылығы артқанын атап өтті. Қаржы институттарының көпшілігінде шығынды өтеудің тиімді резервтері немесе капиталды едәуір жастыққа дейін жабу мүмкіндігі бар. «Ұлттық банк 2017-2019 жылдары секторды тазалағаннан кейін бірнеше салыстырмалы түрде әлсіз немесе шағын банктер қалды. Олар сектор активтерінің 15-20% құрайды. Бірінші тоқсанда клиенттерді қаржыландыру шетелдік валютадағы депозиттердің инфляциясын ескере отырып, 1% -ға азайды. Кейбір қаржы институттарында депозиттердің одан әрі қалыпты ағуы мүмкін, бірақ өтімділіктің едәуір жастықшасы өтімділік тәуекелдерін біршама төмендетеді », деп қорытындылады Fitch.
Естеріңізге сала кетейік, активтердің сапасын бағалау нәтижелері бойынша (AQR) 2020 жылдың ақпан айында бірнеше қаржылық ұйымдар қаржылық тұрақтылықты жақсарту бағдарламасына кірді. Осы жылдың 24 сәуірде Еуразиялық банк Еуразиялық қаржы компаниясының қаржы институтының капиталына 4 миллиардтан астам теңге аударғанын хабарлаған болатын.
Қазақстандағы және әлемдегі соңғы жаңалықтарды бірінші болып оқу үшін Telegram желісінде бізге жазылыңыз.
