Облыстық денсаулық сақтау басқармасы мамандарының айтуынша, Шығыс Қазақстанда ПТР-тестін жасайтын 11 зертхана бар. Тағы екі ветеринарлық зертхана ПТР жасауға бейімделді. Сондай-ақ Өскемен қаласында ашылатын пульмонологиялық орталықтың өз зертханасы болады. Семейдегі жедел жәрдем ауруханасы мен №2 қалалық ауруханада, шалғай аудандар үшін Күршім мен Үржарда қосымша зертханалар ашу көзделген. Бұлардан басқа, жекеменшік зертханалар да жұмыс істеп тұр. Барлығын қосқанда ПТР орталықтарында тәулігіне 11 мың тест жасауға болады.
Осындай шараларды қолға алған облыс басшылығы ықтимал коронавирус инфекциясының алдын алуға күш салып отыр. Індеттің екінші толқыны бола қалған жағдайда ауыртпалықтың көбі тағы да дәрігерлерге түседі. Сол үшін де олардың өміріне қауіп төнбеуі, қорғаныш құралдарымен қамтылуы, вирусты жұқтырып алмауы аса маңызды. Облыстық денсаулық сақтау басқармасы басшылығының хабарлауынша, өңірде медицина қызметкерлеріне берілетін қорғаныш құралдары жеткілікті. Ешқандай тапшылық жоқ. Облыстық денсаулық сақтау басқармасының өз қорында бүгінгі таңда 3 млн бетперде мен 100 мыңнан астам қолғап бар. Айта кетейік, бұл ауруханаларға берілген құралдардан бөлек қор.
Сонымен қатар әр емдеу ұйымы өздеріне бөлінген қаржыға қосымша құралдар сатып алуда. Қазір басқарма өңірдің жеке кәсіпкерлерінің қолынан шыққан, бірнеше рет пайдалануға болатын қорғаныш киімдерін сатып алған. Бұл костюмдердің ерекшелігі сол, жуып қайта киюге өте ыңғайлы.
Аты жаман індеттің алғашқы кезеңінде елде дәрі-дәрмек тапшылығы болғаны да белгілі. Ақ халаттылардың пікірінше, індет таралған сәтте әлем дәрігерлерінің қолында емдеудің нақты тәсілі мен құралы болмады. Дәрі тапшылығының орын алуына бір жағынан сол да себеп болды. Ал ғалымдар да кешенді зерттеу жасап, жаңа вирустың гені мен модификациясын тануға уақыты болмады. Тек жеке-жеке зерттеулер нәтижесінде ем-шаралар жасалды. Емдеу хаттамасы 13 рет өзгерген көрінеді. Шығыс Қазақстанда бұл кезеңде дәрі тапшылығын шешу үшін дәріханалар мен дәрі қоймаларының виртуалды желісі жасалды. Бұл дәріні тез табу мен жеткізуге көмектесті. Ал қазір өңірде дәрі-дәрмек жеткілікті. Облыстық денсаулық сақтау басқармасының мәліметіне сүйенсек, қоймада екі айлық қор жинаулы тұр.
Коронавируспен күресу мен оны емдеу мақсатында көктемде білім алған дәрігерлердің білімдері де жетілдірілді. Дәрігердің білімін жетілдірудегі мақсат – науқастарды дереу анықтап, ауруды асқындырмай ем жасап, алғашқы медициналық-санитарлық көмек көрсетуге үйрету еді.
Шығыс Қазақстан дәрігерлері пандемия кезінде Zoom платформасы арқылы медициналық университет пен министрлік мамандарынан білім алып, коронавирусты емдеудің жолдарын үйренді. Содан жергілікті медмамандар адамзатқа бейтаныс вирусты емдеу үшін ауыл дәрігерлеріне арнайы нұсқаулықтар дайындады. 45 парақтық жекелеген клиникалық хаттамалардан 15 бетке сыятын нұсқаулық дайындалып, аудандағы бас дәрігерлерге жіберілді. Әрі қарай бас дәрігерлер санитарлық құжатты оқып, қол астындағы дәрігерлеріне түсіндірді, төсектік орындар дайындады.
«Ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол ізде» демеуші ме еді. Дәрігерлер дайындықтан өткенімен, халық арасында санитарлық талаптарды сақтау қиындық туғызып тұрған сияқты. Мысалы, Семейде соңғы бір айда санитарлық шектеулерді бұзуға байланысты 48 хаттама толтырылып,
1 млн 652 мың теңге айыппұл салынған екен.
Қазір қалада 10 мобильді топ құрылып, күні-түні тексеру шараларын жүргізеді. Семейде әсіресе жиын-тойлар тоқтамай тұр. Кейбір мейрамхана иелеріне қатысты әкімшілік істер сотқа жөнелтілген. Облыстың бас санитариялық дәрігерінің қаулысы бойынша қазанның 17-інен бастап қарашаның басына дейін карантиндік шектеулер күшейтілген. Бұрын жабық базарлар мен сауда үйлері сенбі, жексенбіде белгілі талаптарға сәйкес жұмыс істеп келсе, енді демалыс күндері жабық болады. Сонымен қатар қалааралық, ауданаралық автобустар қозғалысы да тоқтайды. Тұрғындар маска тағып, әлеуметтік ара қашықтық сақтауға міндетті.
– Жиналып алып құдалық, той өткізуге болмайды. Өкінішке қарай мұндай шаралар болып жатыр. Біз де естіп жатырмыз. Кейінгі кезде жеке үйлерде, аулаларда киіз үй тігіп қойып жасап жатқандар болды. Тойханалар есіктерін жауып, қосымша есіктен кірген төрт-бес факт анықталып, тиісті шаралар қолданылды. Бір-екеуінің ісі сотқа жіберілді. Эпидемиялық жағдай қалыптасқанша қатаң тәртіпті сақтауға шақырамын, – дейді Семей қаласының бас санитарлық дәрігері Берік Тілебалдин.
Қауіпті індеттің алдын алу мақсатында Абай ауданында да мониторингтік топ рейдке шығып, тексеріс жұмыстарын жүргізді. Мониторингтік топ аудандағы кәсіпкерлік нысандарды аралап, бірқатарына ескерту жасады. Рейд барысында анықталғандай, кейбір тұрғындар маска тақпайды, әлеуметтік қашықтықты сақтамайды. Сақтық шараларын ұстанбаған азаматтарға қатаң ескерту жасалып, айыппұл салынды. Қарапайым ғана санитарлық ережелер дерттің алдын алатындығы түсіндірілді.
Сонымен қатар облыс орталығында құрылған «Шығыс – адалдық алаңы» жобалық кеңсесінің өкілдері өңірдегі 300 дәріхананы аралап, дәрі-дәрмек бағасын қадағалауға алған. Ауқымды мониторинг тоғыз ай көлемінде жүзеге асырылып келген.
– Біз негізінен дәрі-дәрмектердің бағасын көтеріп жіберу фактілерін тексереміз. Шара барысында 18 жағдай бойынша әкімшілік хаттама толтырылды. Оның ішінде вирусқа қарсы препараттар мен антибиотиктерге бағаны өсіру фактілері жиі кездесті. Сондай-ақ антибиотиктерді рецептісіз сатқандарды да көзіміз көрді, – деді «Шығыс – адалдық алаңы» жобалық кеңсесінің басшысы Маржан Бахытқызы.
Ал Covid-19 инфекциясы таралмауы үшін көптеген мемлекеттік, мемлекеттік емес мекеме онлайнға көшіп, жұмыстарын жалғастырған. Соның ішінде облыстағы Халыққа қызмет көрсету орталығы өз-өзіне қызмет көрсету бұрыштары арқылы 30 мыңнан астам электронды қызмет көрсетіліп, 2,5 мың цифрлық кілт жасалып, 746 адам мобильді азамат базасының қосымшасына тіркелді. Былтырғы жылдың қорытындысы бойынша «ақылды қала» рейтингінде Шығыс Қазақстан 12-орынды 45% жетістікпен иеленсе, 2020 жылғы алғашқы жартыжылдықтың қорытындысында 61%-ды құрап отыр. Яғни онлайн қызмет Халыққа қызмет көрсету орталығының жұмысына еш кедергісін тигізбеген.
Шығыс Қазақстан облысы
