Ұялы телефонға Төтенше жағдайлар министрлігі тарапынан келіп түсіп жататын СМС хабарламалар қатарына осыдан бірер күн бұрын Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі жолдаған хабарлама қосылған еді. Елді елең еткізген де осы хабарлама болды. Бұл хабарламада кейбір шетелдік интернет-ресурстарға қол жеткізу мүмкіндігін сақтау үшін қауіпсіздік сертификатын жүктеп алу қажеттілігі айтылады. Мәселенің мән-жайын баспасөз мәслихаты барысында осы саланың мамандары түсіндірді.
– Биыл дүние жүзі жаңа бір қауіппен бетпе-бет келді. Ол – covid-19 пандемиясы. Індетпен күрес тәжірибесі көрсетіп отырғандай, вирус адам ағзасына залал келтіріп қана қоймай, жаһандық экономикаға және әрбір жекелеген мемлекетке айтарлықтай зиянын тигізіп отыр. Өкінішке қарай, індет біздің мемлекетті де айналып өтпеді. Жақындарымыз бен таныстарымыздан айырылдық. Кәсіпкерлер шығынға батып жатыр. Тұрғындар карантиндік шаралар кезінде ыңғайсыздыққа тап болды. Алайда біздің еліміз пандемияның жағымсыз салдарын жою бойынша барлық қажетті шараларды қолға алып, тұрғындар мен жеке кәсіпкерлікке қолдау көрсетілуде. Бұл мәселені Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі неге қозғап отыр демеңіз. Белгілі болғандай, әлеуметтік саладан бөлек, пандемия кезінде елдің цифрлы инфрақұрылымы да ауыр соққыға ұшырады, – деді Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі Ақпараттық қауіпсіздік комитетінің төрағасы Руслан Әбдіқалықов.
Комитет төрағасының айтуынша, мемлекеттік интернет-ресурстарға қатысты проблемалар цифрландыру саласындағы ұйымдастырушылық пен технологиялық базаның кемшіліктерін көрсетті. Ал киберқауіпсіздіктің негізгі принциптері – құпиялық, тұтастық және қолжетімділік саналады. Мәселенің мәнісі де осында.
– Түсінікті болуы үшін айтайын, электронды үкіметтің әрбір ірі ақпараттандыру нысаны (бұл қаржы секторына да қатысты), үнемі түрлі кибершабуылдардың ықпалында болады. Жыл сайын ақпараттық қауіпсіздіктің миллиардтаған оқиғасы тіркеледі. Биылдың өзінде шамамен 4 млрд оқиға орын алып, 200 млн кибершабуыл жасалды. Бұдан басқа пандемия кезінде және қашықтан жұмыс істеуге көшу кезеңінде цифрлы инфрақұрылымға түскен жүктеме күрт артты. Біз бұған дайын болмай шықтық, – деді спикер.
Оның айтуынша, киберқауіпсіздік оқу-жаттығуларының негізгі мақсаты – мемлекеттік органдардың, ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бөлімшелерінің және жедел орталықтардың, аса маңызды нысандардың туындаған қауіп-қатерлерге қарсы тұруға әзірлігін тексеру болып отыр.
– Оқу-жаттығулар барысында шартты бұзушы діни экстремистік пиғылмен электронды үкіметтің ақпараттандыру объектілеріне, ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілеріне жаппай шабуыл жасайды, мемлекеттік интернет-ресурстарды бұзуға, әлеуметтік желілерде жалған ақпарат таратуға, фишинг және зиянды бағдарламалық қамтамасыз етуді таратуға әрекет етеді. Соңғы іс-шара кибержаттығулар жоспары бойынша сәл ертерек басталды және көптеген мемлекеттік қызметші өз жұмыс орындарында тестілік зиянды бағдарламалық қамтамасыз етуге (БҚ) фишингтік таралымға тап болды, – деді комитет төрағасы.
Аталған ведомство ұйымдастырған оқу-жаттығуларға Ұлттық қауіпсіздік комитеті, «Мемлекеттік техникалық қызмет» АҚ, Заңды тұлғалардың қоғамдық бірлестігі, «Кибершабуылдарды талдау және тергеу орталығы» өкілдері қатысуда.
