– Қазақстанда вакциналау міндетті әрі мәжбүрлі ме?
– Қазақстанда вакциналау ерікті болып саналады. «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» кодекстің 77-бабына сәйкес кез келген медициналық ем-шара, оның ішінде вакциналау егілетін адамның тек ақпараттандырылған келісімімен ғана жүргізіледі. Қазақстанда вакциналаудан бас тартқаны үшін әкімшілік немесе қылмыстық жауапкершілік көзделмеген, кез келген қысым көрсету – заңсыз.
– Коронавирусқа қарсы вакцина қауіпті ме? Вакцинаның жанама әсерлері бар ма?
– Қарсы көрсеткіштерді анықтау үшін вакцинаның көрсетілімдері, қарсы көрсетілімдері, иммундаудан кейінгі ықтимал көріністері, вакцинаны енгізу, сақтау және тасымалдау шарттары туралы толық мәліметтері бар вакцинаның нұсқаулығы талап етіледі. Осыған байланысты қарсы көрсеткіштерді қазіргі уақытта тізіп шығу мүмкін емес. Адамның ағзасы кез келген вакцинаны енгізуде иммунитетті қалыптастыратынын, сондай-ақ иммундаудан кейін дене температурасының қысқа мерзімді жоғарылауы, вакцина орнында қызару мен ісіну сияқты жағымсыз көріністердің пайда болатынын атап айту маңызды.
– Вакциналаудың электронды паспорты дегеніміз не?
– Вакциналаудың электронды паспорты дегеніміз – вакцинаның медициналық тарихы. Бұл вакцина қабылдайтын халықты бақылау және мониторинг жүргізу үшін денсаулық сақтау саласындағы негізгі модуль. Қазіргі уақытта вакциналаудың электронды паспортын әзірлеу аяқталып келеді. Паспорттың жұмыс қабілеттілігі медицина қызметкерлері үшін Денсаулық сақтау министрлігінің ақпараттық ресурстары арқылы, ал пациенттер үшін eGov мобильдік қосымшасын пайдалану арқылы іске асырылады. Вакциналаудың электронды паспорты вакциналау ем-шарасынан кейін тікелей eGov мобильдік қосымшасында қолжетімді болады. Вакциналаудың электронды паспортында азамат туралы, ол алған вакцинаның түрі, вакциналау ем-шарасының кезеңі, сондай-ақ вакциналаудан кейінгі кезеңдегі бақылау туралы ақпарат қамтылады.
– Адамда коронавирусқа қарсы вакцинадан аллергиялық реакцияның болуы мүмкін бе?
– Вакциналау – індетке қарсы тұрудың, адамдарды коронавирус қаупінен сақтандырудың ең озық амалдарының бірі. Екпе сау адамдарға салынатындықтан, халық арасында қазір егілетін препаратқа күмәнмен қарайтындар да бар. Ол түсінікті. Сау адамға вакцина салынғаннан кейін оның бойынан жағымсыз әсерлер байқалса, әлбетте, халық одан қорқа бастайды. Бұл ретте инфекцияның аса бір үрейлі кезеңдері өткендей болғандықтан, халық оның қаупінен гөрі вакцинаның жағымсыз әсеріне көбірек назар аударуда. Медицина қызметкерлері кез келген вакцинаны салмас бұрын адамның аллергиясы бар-жоғын анықтайды. Егер ауыр аллергиялық ауру болса, адамға вакцина салудан медициналық тұрғыдан бас тартылады. Бұл ретте аллергиялық реакцияны болжау мүмкін емес, себебі әрбір адамның организмі әртүрлі. Уақтылы ден қою үшін адам вакциналау алғаннан кейін алғашқы 30 минут ішінде (медициналық мекеменің қабырғасында) дәрігердің бақылауында болуы керек. Дәл осы аралықта вакцинаға аллергиялық реакция болуы мүмкін.
Әңгімелескен
Рауан ҚАЙДАР,
«Egemen Qazaqstan»
