Ресей негізінен портландцемент, түсқағаз, жылу сақтағыш материалдар, линолеум, плита және әйнек сияқты тауарлар экспорттайды. Ведомствоның мәліметінше, тағы бір ірі жеткізуші Қытай жіберетін құрылыс материалдары жалпы импорттың 9,5 пайызын құрайды.
«Санкцияға байланысты Ресейдің Еуропа нарығына экспорт шығара алмауы себепті ішкі нарық арзан ресейлік құрылыс материалдарының ағынына тап болуы мүмкін. Бұл ішкі нарықтағы баға бәсекесін қатаңдатып, отандық өнімді тұтыну деңгейін төмендетеді. Өндірушілер бағасының түзетілуіне байланысты жақын арада ресейлік импортты тоқтатуымыз мүмкін екенін жоққа шығармаймыз. Бірақ бұл ұзаққа бармайды. Себебі күннің жылуымен байланысты құрылыс нарығының белсенділігі арта түседі», деп түсіндірді министрлік.
Ұлттық статистика бюросының мәліметі бойынша, 2021 жылы құрылыс материалдары импортының жалпы көлемі 1,4 млрд долларды құраған. Бұл 2020 жылмен салыстырғанда 26,8 пайызға жоғары көрсеткіш. Соның ішінде Ресейден келетін импорт – 27,6 пайызға артса, Өзбекстан мен Түркиядан келетін импорт көлемі 2,1 және 1,8 есе жоғарылаған. Құрылыс материалдарының импорты сөзсіз баспана нарығына да тікелей әсер етеді. Бірақ ведомство тұрғын үй бағасына еш қайран қыла алмайтынын жеткізді.
«Мемлекет жылжымайтын мүлік нарығын қадағаламайды. Өйткені нарық ұсыныс пен сұраныс нәтижесінде қалыптасады. Баға көптеген факторларға байланысты қойылады, оның ішінде жер телімінің құны, инфрақұрылымның, инженерлік желілердің болуы, тұрғын үйдің орналасу нүктесі, құрылыстың өзіндік құны бағаға әсерін тигізеді. Мемлекет тек мемлекеттік инвестиция есебінен тұрғызылып жатқан тұрғын үйлер мен әлеуметтік нысандарды бақылауға ғана құқылы. Ондай нарықта 1 шаршы метр бағасы 160-240 мың теңге аралығында бекітілген», дейді ведомство.
Қазақстан құрылысшылар одағының ақпаратынша, ішкі нарықта кейбір құрылыс материалдары екі есе қымбаттап үлгерген.
«Баға әрі қарай да өсе беруі мүмкін. Сондықтан тез арада өндірушілермен бағаны көтермеуге келісіп, делдалдарды жойып, белгілі бір деңгейде қолдау шараларын ұйымдастыру қажет», дейді одақ төрағасы Талғат Ерғалиев.
Сондай-ақ сарапшылар, құрылыс секторында жұмыс істеп жүрген 30 мыңдай адам жұмыссыз қалуы ықтимал деп дабыл қағады.
«Қаржылық қиындықтарға байланысты көптеген компаниялар тапсырысты орындай алмай, нәтижесінде нысандар құрылысы тоқтап жатыр. Жеке балабақша, мектеп, ауруханалар ғана емес, мемлекеттік нысандар құрылысына да қауіп төніп тұр. 2020 жылдан бері 600 мемлекеттік нысан құрылысы қаржыландырылмай қалған. Оларға шұғыл түрде мемлекеттік көмек қажет», дейді Т.Ерғалиев.
Телеграмдағы Risk Takers каналының сарапшылары отандық құрылыс салушылар нарық заңдылықтарына бейім емес, сұраныс төмендесе бағаны көтеріп жібергенге әдеттеніп алғанын айтады. «Мұндай практика құрылыс саласындағы дефолт өсіміне әкеліп соқтырады», деп жазады канал.
