Қарт Торғай өңірінде «Шертер» десе елең етпейтін жан жоқ. Әсіресе жасы келген үлкен кісілер бірегей ұжым, онда өнер көрсеткен әншілер туралы тамсанып айтады. Алғашқы құрылғаннан ансамбль сырнай, қамыс сырнай, шаңқобыз, асатаяқ, тұяқтас, қобыз секілді халқымыздың көне музыкалық аспаптарын қайта жаңғыртуды мұрат тұтты. Әрине, ансамбль атауына ие болған көне шекті музыкалық «Шертер» аспабы басты аспап саналды.
Негізінен, «Шертер» фольклорлық-этнографиялық ансамблінің іргетасын 1971 жылы «Торғай әуендері» атты эстрадалық ансамблін құрған өнерлі жастар қалады. Алғашқыда оның негізгі құрамына – Қайыржан Мақанов, Қыпшақ Қойғарин, Қазымгүл Бозанова, Айжан Настаева секілді дарынды өнер иелері алынды. Одан кейін өнер ұжымы Жақсылық Қазықанов, Сапарғали Қодаров, Тойған Ізім, Шотпай Жолдасбеков, Сайлау Ордабаев, Отаркүл Мұқатова, Әбжан Сәрсенбаев, Кеңес Бірмағамбетова, Ғалымжан Құрманов, Дариға Құрманова, Молдаш Файзуллин, Тұрсынбек Әлмағамбетов, Жақсыгүл Бөлтірікова, Мейрамғали Жұмабаев, Жарылқасын Әбілтаев және т.б. талантты жастармен толығып, ансамбльдің арнасы кеңейіп, репертуары ұлттық нақышқа бай ән-күй, би, терме және монолог, көркем сөз оқу секілді түрлі жанрлармен жандана түсті. Бастапқы кезде өнер ұжымы облыстың Амангелді, Жангелдин, Есіл, Жақсы, Қима, Жарқайың секілді аудандарына гастрольдік сапармен шығып, жергілікті халықтың ықыласына бөленді.
Белгілі биші, педагог, Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі Тойған Ізім «Шертерді» халық жақсы көргендігін айтады.
«Қазірде фольклорлық ансамбльдер жетерлік, бірақ олардан шыққан бөгде дыбыстар мен металдың үні құлақ жарады. «Шертерде» ондай артық дыбыс болған емес. Таза музыкалық аспаптардың үні естілетін. Өнерпаздар ұрмалы аспаптағы ырғақты ұстап, сүйемелдеп отыратын. Ансамбльдің репертуары да бай болды. Оны Өзбекәлі ағаның өзі қадағалады. Әсіресе ол кісі халық ән-күйі мен жергілікті өңірге арналған туындыларды айтуға мән берді. Мысалы, Қазымгүл Бозанова «Ағажан-Ләтипа», «Арқалықтың ақ таңы», «Қыз қуу» деген әндерді шырқағанда көрермендер орнынан тұрып кететін. «Шертерде» алғашында Сапарғали деген жігіттен басқа музыкант болмады. Сонда да қарап қалған жоқпыз. Өзағаң Амангелді ауданынан қобызшы Сапар Әбенов ағамызды алдырды. Жангелдин ауданынан Шотбай Жолдасбаевты тауып алып, оған концерт жүргізіп, сатириктердің скетчін оқытты. Ауылдарды жиі аралаймыз. Ансамбль құрамындағы жалғыз биші болғандықтан, бір концертте сахнаға 8-9 рет шығамын. Ел адамдары бізді құрақ ұшып қарсы алып, жаны қалмай күтеді. Ән-күйімізді ұйып тыңдайды. Осылай «Шертердің» аты Торғайға ғана емес, Қазақстанға танылды» дейді ол кісі өткен күндерден сыр шертіп.
Жалпы, «Шертердің» даңқы Қазақстанға ғана емес, басқа да елдерге кең танымал болуына Өзбекәлі Жәнібеков ағамыз зор үлес қосты. Ол кісі ансамбльдің репертуарынан бастап, әртістердің киіміне дейін маңыз беріп, әрбір репертуарды сараптап отырды. Өнерпаздар көне музыкалық аспаптарды шебер меңгеріп, оның тарихын терең білу үшін белгілі музыкатанушы Болат Сыбановты шақырып, дәріс өткізді. Тіпті Мәскеуден танымал хореограф Ольга Всеволодская-Галушкевичті арнайы алдырып, қазақ би өнерін зерттеп, оны дамытуға жағдай жасады.
1974 жылы сол кездегі еліміздің бас қаласы – Алматыда Торғай облысының күндері өтіп, соның аясында өнер көрсеткен «Шертер» ансамблін көруге келген жұртшылықтың қарасы көп болып, «Қазақконцерт» залында ине шаншар орын болмаған деседі. Содан бастап арқалы ансамбльдің аты шығып, республиканың барлық өңірін аралап, көрермендерінің ризашылығына бөленді. Бұдан бөлек, Ресей, Үндістан, Иран, Польша, Болгария, Вьетнам, Корея, Филиппин, Жапония секілді шет мемлекеттерге гастрольдік сапармен барып, солардың сахнасында халқымыздың көне музыкалық аспаптарының үнін жаңғыртып, ұлт өнерін асқақтатты.
Бір сөзбен айтқанда, ұлтымыздың ұлы перзенті, Халық Қаһарманы Нұрғиса Тілендиев кезінде «Шертердің» өнеріне тәнті болып, оны «Қазақстандағы фолькорлық-этнографиялық ансамбльдердің әкесі» деп бағалапты. Қазақтың көне музыкалық аспаптары арқылы ғасыр үнін жеткізіп, даңқы біраз елге жайылған бірегей өнер ұжымына бұдан артық баға да жоқ секілді...
