Аймақтар • 25 Маусым, 2023

Ағылшын мұнарасы

313 рет
көрсетілді
2 мин
оқу үшін

Жүсіпбек Аймауытұлы атындағы ауылда ХІХ ға­сырдың соңында ағыл­шындар салған су мұ­нарасы әлі күнге сынын бұзбай тұр. Заманында «Көмір» деп аталатын жұмысшылар кен­тін тіршілік нәрімен қам­та­масыз еткен мұнара өт­кен-кеткеннің көзін ар­байтын тарихи нысанға айналып үлгерді.

Ағылшын мұнарасы

Қазіргі Жүсіпбек Ай­ма­уытұлы атындағы ауыл орна­лас­қан аумақ кезінде «Жо­салы» деп аталған. Бұл жер топырағы қызғылт-сарғыш келетініне орай Жосалы деп аталса керек. Аумақта кезінде ағылшындар қазған көмір, алтын, күміс, молибден кеніштері бар. Ағылшындар жергілікті жатақтарды жұмысшы есе­бінде пайдаланғаны мәлім. Кенішті бойлай қонған қазақ ауылы көп болған. Оның барлығы Қызылтау болысының иелігіндегі елді мекендер са­налған. Әлгі кеніштен қазіргі Павлодар облысының Ақсу қа­ласына дейін рельсті жол са­лынып, кен сондағы кеме айлағына тасылған.

мси

Баянауылдық өлкетанушы Рамазан Нұрғалиевтің айтуынша, сол уақытта пайда болған жұмысшылар кенті «Көмір» деп аталған. Ауылдың жанындағы төбеге ағылшындар кәдімгі тас­тан өріп, су мұнарасын тұр­ғы­зады. Биіктігі 3-4 қабат­ты үймен тең ғимараттың гео­­метриялық дәлдікпен са­лынғаны таңғалдырады. Қан­­шама жыл өтсе де, бір та­сы қозғалмаған. «Су мұна­ра­­­сының салынғанына шамамен бір жарым ғасырдай уақыт өтті деп шамаланады. Кейін кеңес өкіметі жылдары мұнара толыққанды жұмыс істеп, жергілікті ұжымшарды ауыз сумен қамтамасыз еткен. Мұ­нара төбесіндегі қанатты бетон құймалардың әлі күнге ажырамай, бастапқы қалпын сақтап тұрғанына таңымыз бар. Ғимарат ескілігіне қара­мас­тан күйін бұзбаған. Ал одан әріректе ағылшындар кө­мірмен жұмыс істейтін электр стансасын да тұрғызған. Оның жарығы жұмысшылар кентіне ғана емес, көмір ке­ніш­теріне жеткізілген. Қазір бұл нысанның қаңқасы ғана сақ­талып тұр», дейді ол.

пр

 

Павлодар облысы,

Баянауыл ауданы,

Жүсіпбек Аймауытұлы ауылы