Медицина • 31 Шілде, 2023

Медициналық көмектің мүмкіндігі артты

267 рет
көрсетілді
7 мин
оқу үшін

Денсаулық сақтау саласындағы жұмыстың тиімділігі негізінен медициналық көмекті ұйымдастыру деңгейінен байқалады. Тиісінше, бұл салаға қатысты азаматтар тарапынан қойылатын талап-тілек те толастамайды. Сондықтан көпшіліктің үдесінен шығу үшін аталған қызметті көрсету сапасын жақсартуға барынша көңіл бөлініп жатыр.

Медициналық көмектің мүмкіндігі артты

Бұл ретте Денсаулық сақ­тау вице-министрі Вячеслав Дуд­ник медициналық көмекті ұйым­дастыру туралы кеңінен мәлімет берді. Оның айтуын­ша, халыққа 3 мыңнан аса амбулаторлық-емханалық және 800-ден аса аурухана ұйы­мы медициналық көмек көр­­се­те­ді. Биыл бірінші тоқ­­санның қорытындысы бо­йын­ша азаматтар емханалар­да 300 млн-нан аса рет қа­рал­ған. Стационарларда 800 мың адам, оның ішінде шұ­ғыл түрде 490 мың адам емделді. 4,5 мың тұрғын жо­ға­ры мамандандырылған меди­циналық көмек алды, 250 мың­нан аса операция жасал­ды. Осы кезеңде елде 96 мың­нан аса нәресте дүниеге келді. Ал күн­дізгі стационарларда 375 мың адам емделді. Жедел ме­дициналық көмек қыз­меті шамамен 1 млн 900 мың ша­қыруға қызмет көрсетті. Жал­пы, халыққа қолжетімді жо­ға­ры ма­мандандырылған меди­ци­налық көмектің 80 түрі бар.

Бүгінде денсаулық сақтау жүйесінде 270 мыңнан аса адам жұмыс істейді, оның ішінде 79 мың дәрігер, 190 мың орташа медицина қызметкері бар. Жедел медициналық көмек көрсету үшін 1,5 мың көшпелі жедел медициналық көмек бригадасы жұмыс істейді. Тәулігіне ЖМК бригадалары 22 мыңнан аса шақыруға қызмет көрсетеді. Медициналық авиа­циямен 500 пациент тасымалданды, қашықтан 760  мың ме­дициналық қызмет көр­се­тіл­ді.

«Денсаулық сақтаудың басым бағыттарының бірі – ба­ла­лар­дың денсаулығын қорғау. Қазір жүкті әйелдердің 82%-ы перинаталдық ультра­ды­быстық скринингпен қамтылған. 5 жасқа дейінгі балалары бар отбасылар – ЮНИСЕФ балалар қорының ұсыныстарына сәйкес патронаждық бақылауда. Бұл ретте жасына толмаған бала­лар­дың 93%-ы патронажбен қамтылған. Министрліктің бас­та­масымен елімізде 13 пери­на­талдық орталық салу жос­парланып отыр. Бүгінгі таңда 240 босандыру ұйымы жұмыс істейді, оның ішінде 37 үшінші деңгейдегі перинаталдық ор­талық және 3 акушерлік рес­пуб­ликалық орталық бар. Амбу­­латорлық деңгейде аку­­шер­лік-гинекологиялық кө­­мекті 810 әйелдер консуль­тациясы көрсетеді. Жүкті әйел­дердің 99%-ы – медицина қызметкерлерінің бақы­лауын­да, олардың 90%-ы ерте бақы­лаумен қамтылған», деді В.Дудник.

Сонымен қатар елімізде жыл сайын ең көп таралған ауру­­ларды ерте анықтау үшін тұр­ғындарға скрининг жүргі­зі­леді екен. Мәселен, биыл бі­рін­ші тоқсанның өзінде 3 млн-нан аса адам скринингтен өтті. Аурудың ерте белгілері бар 94 мың адам анықталды.

«Қатерлі ісік статистикасы тым жоғары. Мәселен, Қа­зақстанда жыл сайын 37 мыңнан аса адам қатерлі ісік ауруына шалдығады, 14 мыңнан аса адам қайтыс болады. Бүгінгі таңда осындай диагнозбен 200 мың пациент есепте тұр. Бұл ретте науқастардың 55%-ы – еңбекке қабілетті жаста. Онкологиялық аурулардың құрылымында бірінші орында – сүт безі обыры, екінші орында өкпе обыры тұр. Ел­дегі онкологиялық аурулары бар науқастардың 29%-ы нөлдік және ерте сатысында анықталады, бұл медициналық қызмет сапасының жақсарғанын көрсетеді. Онкологиямен ауы­ратын науқастарға меди­ци­налық көмек көрсетудің бекі­тілген стандарты да осы мақ­сат­тарға бағытталған. Мем­ле­кет басшысының тапсырмасы бойынша Қазақстанда онкологиялық аурулармен күрес жөніндегі 2023-2027 жылдарға арналған кешенді жоспардың жобасы әзірленді, ол 5 бағыттан тұрады. Бұл ба­ғыттардың қатарына профилактика, ерте диагностика, мамандандырылған емдеуді дамыту, паллиативтік көмек және оңалту, сондай-ақ кадрлық әлеует пен ғылымды дамыту жатады», деді вице-министр.

Денсаулық сақтау министр­лігі ауыл тұрғындарын да назардан тыс қалдырмайды. Спи­кердің айтуынша, бүгінде елі­мізде профилактикалық диаг­ностика мен медициналық қызметтердің кең спектрін ұсы­­натын 150 жылжымалы ме­­­дициналық кешен жұмыс іс­тей­ді. Бұл 500-ге жуық елді ме­кенді қамтиды. Осыған дейін ауыл-аймақтан 748 мың адам тексерілді. Сондай-ақ биыл сәуір айында 112 елді ме­кенді қамтитын «Саламатты Қа­зақстан» медициналық пойы­зы іске қосылды.

Медициналық көмекті ұйым­­дастыру бағытында жас­тар­дың репродуктивті денсау­лығын қорғаудың да ма­ңызы зор. Бұл тұрғыда Денсаулық сақтау министрлігі Аналар ден­­саулығын қорғау басқар­ма­­сының басшысы Шәкизат Халықова айтып берді.

«Биыл Мемлекет бас­шы­­сының тапсырмасы бо­йын­ша министрлік ана мен бала денсаулығын сақтауға ба­ғыт­тал­ған «Әрбір әйел – әрбір бала» атты тұжырымдаманың жобасы әзірленді. Бұл жобаны әзірлеуге елі­міздің бі­лік­­ті мамандарымен қатар, ЖОО-лардың профессорлары қа­тыс­ты. Нәтижесінде жоба­ның әрі қарай орындалуын қам­тамасыз ету бағытында іс-жоспарлар кешені жасалды. Осы іс-жоспарлар кешенінде не­кеге тұрмаған болашақ от­ба­­сының денсаулық паспортын енгізу жобасы әзірленді. Бұл жобаның аясында некеге тұрмас бұрын қыздар мен жігіт­терді профилактикалық тек­серу көзделіп отыр. Бұл бола­шақта әрбір жастың ре­про­дуктивтік, соматикалық, генетикалық саулығын сақтау маңызды екенін, яғни дені сау ұрпақ дені сау ұлттың кепілдігі екенін көрсетеді. Жоба аясында ұсынылатын ұсыныс – міндетті түрде тексерілу емес. Әрбір жас жұп некеге тұр­мас бұрын ерікті түрде өзде­рі осындай тексеруден өтіп, өзі­нің денсаулығы туралы то­лық ақпаратты ала алады. Бұл ақпараттың нәтижесі бойынша тұжырымдама қыз баланың немесе ер азаматтың өз қолына беріледі. Ол міндетті түрде не­кені әрі қарай жалғастырмау керек деген тұжырымдама емес, некеге тұруға тыйым салынбайды. Тағы да айта кетейін, мұның басты мақсаты – отбасын құрмай тұрып жастардың өз денсаулығы туралы толық ақпаратты алуы. Егер қандай да бір дерт анықталған жағдайда, толық емделуден өтіп, жоспарлы жүктілікке дайындалуы үшін көзделіп отырған жоба», деді басқарма басшысы.

Жобаның мазмұнымен Ден­саулық сақтау минис­трлігінің сайтынан танысуға болады. Сонымен қатар аталған жоба басқа мемлекеттік органдарға келісу үшін жолданды және қызу талқыланып жатыр.