Әлем мәдениетін шығармашылық ынтымақтастық арқылы бір платформада біріктіруге арналған халықаралық фестиваль Мәдениет және ақпарат министрлігінің және Сыртқы істер министрлігінің қолдауымен, Роза Бағланова атындағы «Қазақконцерт» мемлекеттік концерттік ұйымының ұйымдастыруымен өтті.
Еске салсақ, аталған ауқымды мәдени жоба былтыр Қазақстан мен әлемнің 76 елі арасындағы дипломатиялық қарым-қатынастарға және АӨСШК (Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары жөніндегі кеңес) құрылғанына 30 жылдығын мерекелеу аясында алғаш рет ұйымдастырылған еді. Іс-шараға Италия, Германия, Үндістан, Ресей, Испания, Беларусь, Түркия елінің музыканттары қатысып, 13 мыңнан аса көрермен тамашалады.
Фестивальдің биылғы маусымы Испания күнімен басталды. Испандық гитарашы Амос Лора және композитор Гито Малета дуэті «Фламенко Джаз» атты шығармашылық кешін ұсынды. Айта кетейік, виртуоз гитарашы Амос Лора – қазіргі заманның танымал жас музыканттарының бірі. Ол джаз, рок және куба музыкасының орындаушыларымен бірлесіп көрсеткен өнері мен кәсіби шеберлігінің арқасында әрқашан көрерменнің ыстық ықыласына бөленіп жүреді. Аталған кешке композитор, көптеген кинофильмнің музыкасының авторы Гито Малета қатысты. Испания күні аясында Астана Қолөнершілер альянсының сәндік-қолданбалы өнер көрмесі ұйымдастырылды. Сондай-ақ Амос Лора «Фламенко Джаз» стилінде гитарада ойнау техникасы бойынша шеберлік сағатын өткізді. Бұдан бөлек, «Дос-Мұқасан» (Қазақстан) және «Иберия» (Испания, деректі, мюзикл, ағылшын тілінде) фильмдері көрсетілді.
Ал екінші күн Ресей халықтарының өнеріне арналса, үшінші күнінде Түркия елінің мәдениетіне куә болдық. Бұл кеште «Thrace Quartet» атты Түркияның танымал шығармашылық ұжымы өнер көрсетті. Аталған топ дәстүрлі этникалық әуендер мен ритмдерді заманауи джаз элементтерімен шебер үйлестіреді. Квартетке кларнетші Серкан Чагры және пианист Тулуг Тырпан жетекшілік етеді. Thrace Quartet әлемнің түкпір-түкпірінен жинаған музыкалық аспаптары мен тембрлерді джаз жанрының еркіндігі мен импровизациясы арқылы ұтымды біріктіреді. Әлемнің әр бұрышынан келген түрлі стильді топтастырып, көрерменге бай дыбыстық тәжірибе ұсынады. Thrace Quartet джаздың стандартты ырғақты құрылымдарымен шектелмейді, өз музыкасын ерекше түрлендіру үшін музыкалық ноталарды құбылтады. Түркия күні аясында түрік тағамдарынан дәм тату, «Анадолы коллекциясы және Бейоғлу даму институтының 60 жылдығына арналған коллекциясы» сән көрсетілімі, түрік қолөнерінен шеберлік сағаттары (каллиграфия, тоқу, батик, түрік кестесі, Мараш жұмыстары, майлы бояумен сурет салу), «Османлы мемлекеті мен Орта Азия хандықтары қарым-қатынастарының құжаттары» атты көрме, Түркияның 100 жылдығына орай сурет салу, профессор, доктор Әуез Байдабеков және доцент, доктор Омер Займоғлының «Орталық Азиядан Анадолыға дейінгі түрік өнерінің іздері және Қожа Ахмет Ясауи кесенесіндегі геометриялық элементтер» атты семинары өтті. Сондай-ақ «Вabam ve oğlum» («Әкем мен ұлым») фильмі көрсетіліп, кларнетші Серкан Чагры мен пианист Тулуг Тырпанның «Анадолыға тән импровизация әдістері» атты шеберлік сабағы ұйымдастырылды.
Келесі күнгі музыкалық кеште танымал жапондық скрипкашы Маюко Кацумура мен гобойшы Миямура Кадзухиро Қазақ мемлекеттік симфониялық оркестрінің сүйемелдеуімен көпшілікке классикалық және заманауи өнер туындыларын тарту етті. Концерттік бағдарламада жапондық және Қазақстан композиторларының танымал шығармалары орындалды. Мәселен, жапон музыканттары Ғазиза Жұбанованың шығармашылығындағы сүйекті туындысы скрипка мен оркестрге арналған концертін орындады.
Скрипкашы Маюко Кацумура сахнадан түсе сала қазақ музыкасынан алған әсерімен бөлісті.
«Осыдан жиырма жыл бұрын студент кезімде алғаш рет Астанаға келдім. Осында бір байқауға қатысқан едім. Ол кезде Астана енді елорда болып жатқан еді. Ал қазір араға осынша уақыт салып келіп, таңғалып тұрмын. Жиырма жылда Астана қатты өзгерген. Қазақстанда өнер көрсетуге ұсыныс түскен кезде мен қазақтың классикалық музыкасынан ешқандай хабарым болған жоқ. Сосын ютубтан Ғазиза Жұбанованың скрипка мен оркестрге арналған концертіне көзім түсті. Бірінші акт басталғанда-ақ ерекше күй кештім, әуеніне еліттім. Ол музыкадан жапондық ырғаққа ұқсас бір әуезді байқадым. Өйткені біз азиаттардың жан дүниесін музыкада бөлісеміз. Қазақтардың алдында өзім тебіренген, жан-тәніммен қабылдаған осы шығарманы орындай алғаныма қуаныштымын», деді скрипкашы.
Ал гобойшы Миямура Кадзухиро, ең алдымен құшақ жая қарсы алған еліміздің ыстық ықыласына тәнті болды.
«Қазақтардың аңызға айналған қонақжайлылығына ризамын. Тіпті көшеде келе жатсақ, бізден жол сұрағандар да болды. Бұл бір қызық сезім, шетелде жүрсек те осы қаланың тұрғыны сияқты қабылдап жатыр. Шын мәнінде, түр ұқсастығымыздан бөлек бізді байланыстыратын дүние көп. Ішкі рухани күш, ортақ мәдениет, өнерде де ұқсас әуездер бар. Скрипкашы Маюко қазақ музыкасын таңдады, ал мен гобой анкорымен жапонның халық әнін алдым. Біз арнайы екі халықтың классикалық музыкасын қатар таңдадық. Бұл екі ұлттың классикалық музыкасындағы ортақ әуездерді көрсетуге жақсы мүмкіндік болды», деді гобойшы.
Бұл күні Күншығыс елінің ерекше романтикалық атмосферасын беретін «Между нами», «Место, где живет Мори» фильмдерінің көрсетілімі болды.
Музыка фестивалінің ендігі қонақтары – Мажарстан мен Пәкістан әртістері. Танымал мажарстандық пианист һәм композитор Каэль Норберт классикалық шығармаларды айрықша орындауымен ерекшеленеді. Мажарстанның жетекші барабаншысы, өз елінде джаз байқауының бірінші жүлде иегері Андраш Лакатос пен әлемдегі беделді джаз фестивальдерінде көрерменнің ыстық ықыласына бөленіп жүрген контрабасшы Питер Олахтың өнерлері көпшілікті таңғалдырды. «Тұран» этно-ансаблімен бірге өнер көрсеткен мажарлар алдағы жоспарларымен де бөлісті.
«Тұран» ансамблінің әртістерімен дайындық жұмыстары сәтті өтті. Сахнадағы орындауымыз да жаман шықпаған сияқты. Бізге бір ой келді, болашақта «Тұран» этно-ансамблімен бірге үлкен концерт берсек дейміз. Екіжақты біріктірсек, жақсы үйлесім шығатынын байқадық. Кең-байтақ қазақ елінде өнер көрсету – біз үшін мәртебе. Қазір арада қанша уақыт өтсе де, екі халықты байланыстыратын көп дүние бар, әсіресе музыка. Екі халықтың да өнеріне фольклорлық белгілер тән», деді Каэль Норберт.
Содан кейін Пәкістанның жетекші әртістері Розмари Муштак пен Джабар Аббастың орындауындағы түрлі шығыс әуендері шырқалды. Сонымен қатар «Qazaqstan» орталық концерт залының фойесінде «Пәкістанның өнері мен мәдениеті» көрмесі ашылды. «Parwaaz Hai Junoon», «Waar» фильмдері Пәкістан өнерімен жақынырақ таныстырды.
