Биылғы 9 айда елімізде 9,8 мыңнан астам жол-көлік оқиғасы тіркелген. Салдарынан 14 мың адам зардап шеккен. Ал 1,6 мың адам қаза тауыпты. Яғни шамамен әрбір алтыншы апат адам өліміне әкеп соқтырған. Қайтыс болғандардың ішінде 210 кәмелетке толмаған бала, 488 әйел бар. Басым бөлігі ер адамдар. Ажалы жол үстінде келгендердің 447-сі көлік жүргізушісі болса, 660 адам – көлікте болған жолаушы. Сонымен бірге 485 жаяу жүргінші бар.
Жалпы, жол апаттарының санын аймақтарға бөлсек, Алматы қаласы бәрінен «оза шауып» тұр. Жыл басынан бері еліміздің ең ірі мегаполисінде 2 556 жол-көлік оқиғасы тіркеліпті. Екінші орында – Алматы облысы (961 оқиға), үшінші орында Жамбыл облысы (695) тұр. Түркістан облысы 616 оқиғамен төртінші орыннан көрінсе, елордамыз 5-орында (570).
Жол апаттарының себептері де әртүрлі. Ең көп оқиға жылдамдықты асыру салдарынан болса, одан кейін жаяу жүргіншілерге жол бермеу, жол белгілерін сақтамау және өзге де себептер бар. Жол-көлік оқиғаларының 88 пайызы жүргізушілердің кінәсінен болса, олардың 305-і алкогольге немесе есірткіге мас күйде рөлге отырғаны анықталған.
Бас прокуратураның мәліметінше, өкінішке қарай, зардап шеккендер арасында 17-21 жас аралығындағы азаматтардың саны басым. Бұл оқиғалардың көп бөлігі, яғни 7380 жол-көлік оқиғасы елді мекендердің ішінде болған. 1 703 оқиға халықаралық, республикалық маңызы бар трассаларда, 789-ы облыстық, аудандық маңызы бар жолдарда тіркелген. Сондай-ақ жол апаттары негізінен күндізгі уақытта (6 120 оқиға) тіркелсе, түнде тек 1140 оқиға болған.
Күз басталып, еліміздің солтүстік аймақтарында мұз қату мен қардың ерте түсуіне байланысты жолда жүру қолайсыз бола түсетіні белгілі. Салдарынан апат қаупі де артады. Осыған орай автокөліктің техникалық жай-күйін қауіпсіздік талаптарына сәйкестендіру, уақтылы қысқы дөңгелек салу, белгіленген жылдамдық режімін сақтау, жолдарда өте мұқият болу, жол қозғалысы ережелерін сақтау қажеттілігіне жүргізушілердің назарын аударамыз. Ал қысқы кезеңде (желтоқсан, қаңтар, ақпан айлары) жазғы дөңгелекпен жүруге тыйым салынатынын еске сақтау керек.
Техникалық регламент талаптарына жауап бермейтін көлік құралдарын басқарғаны үшін Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекстің 590-бабы 5-бөлігі бойынша әкімшілік жауапкершілік жүктеледі және бес айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салынады.
Таяу күндері ауа райының күрт өзгеруіне байланысты Ішкі істер министрлігі де жүргізушілерге үндеу жариялаған болатын. «Қыс мезгілінің басталуымен жолдағы көлік жүрісі де ерекше назар аударуды қажет етеді. Егер қысқы жүргізу элементтері туралы толығырақ айтатын болсақ, онда жылдамдықты шамамен сағатына 10-15 шақырымға азайту керек, ал көлік арасындағы қашықтық кемінде 3-4 метр болуы тиіс. Міне, осындай ұсақ-түйек ереженің өзі жол жағдайы күрт өзгерген кезде жүргізушіге дұрыс шешім қабылдауға көмектеседі. Қиылыстарда бағдаршамның жасыл түсіне жылдам қозғалу – қысқы уақытта жүргізушілер тарапынан болатын негізгі қателіктерінің бірі. Жолға назар аударыңыз, көлік жүргізу кезінде телефон қарамаңыз және көлік басқарумен байланысы жоқ нәрселерге алаңдамаңыз. Есіңізде болсын, көлікті кенеттен тежеу басқару мүмкіндігін жоғалтуға әкеп соғады», дейді ІІМ Әкімшілік полиция комитетінің ерекше тапсырмалар жөніндегі аға инспекторы Ақтоты Боранова.
ІІМ өкілі тек жүргізушілер ғана емес, жаяу жүргіншілер де өздеріне қатысты ережелерді қатаң сақтауы керек екенін ескертті. «Жаяу жүргіншілер қыста көлік тез тоқтай алмайтынын есте ұстағандары абзал, сондықтан көшені кесіп өткенде сізге жол бергеніне көз жеткізіп, содан кейін ғана жүрісті жалғастырыңыз. Сақ болыңыз, телефонмен сөйлесуге және басқа хабарламаларды көруге алаңдамаңыз. Өз кезегінде полицияның жеке құрамына қызмет атқару барысында қиын жағдайға тап болған жандардың барлығына көмек көрсету тапсырылды», деді Ақтоты Боранова.
