С.Айтбаев атындағы Көркемсурет галереясында өткен іс-шарада Қызылорда облыстық тарихи-өлкетану музейі директоры Сапар Көзейбаев ел арасындағы мұраны жинақтаған мекеменің 85 жылдығына орай биыл Сырға әр өңірден осындай көне жәдігер жинақтаған көшпелі көрмелер келіп жатқанын атап өтті. Осындай мәдени байланыс аясында аймаққа жеткен ғасырдан астам тарихы бар Түркістан облыстық тарихи-өлкетану музейі қорындағы құнды мұралар көпті қызықтырады.
Көрме қонақтары Ұлы Жібек жолы бойындағы Түркістан, Шойтөбе, Қараспантөбе, Отырар, Алтынтөбе, Марданкүйік қалаларының фотосуреттерін тамашалады. «Ер қаруы – бес қару» бөлігінде қынынан жаңа суырылғандай жарқыраған қылышқа көзіміз түсті. Жақындап келіп қазақтың соңғы ханы Кенесарының қылышы екенін оқығанымызда, тіпті айран-асыр болдық. Ел еркіндігі үшін атқа қонған әруақты ердің жанынан тастамаған қаруын немересі Әзімхан Кенесарин сонау 1931 жылы тапсырыпты. Сол заманның ызғарынан сескенгендер қабылдау қағазының бір бұрышына Әзімхан Кенесарин есімін елеусіздеу етіп жазып кеткен екен. Атадан қалған мұраны музейге аманаттаған қайраткер 1937 жылы «халық жауы» деген жаламен сотталып, атылып кеткен. Музейдегілер хан қолының табы қалған қылышты ұзақ жыл бойы көпшілік көзінен таса ұстап келіпті.
«Бұл – біздің музейдегі ең құнды жәдігердің бірі. Астанада өткен V Дүниежүзілік көшпелілер ойындарындағы көрмеден кейін қызығушылар қатары тіпті арта түсті. Әлі күнге дейін тот баспауы қарудың асыл темірден соғылғанын көрсетеді. Осыдан да қарудың қандай металдан жасалғанын зерттегісі келетін мамандар табылып отыр. Алда осы бағытта жұмыс істеуіміз мүмкін», дейді Түркістан облыстық тарихи-өлкетану музейінің директоры Баян Айтымбет.
Көрмеге Түркістан облысының археологиялық және этнографиялық мұрасы, зергерлік бұйымдар коллекциясы да қойылған. Қазақтағы гобелен өнерінің бастауында тұрған Батырбек Өтептің музей қорындағы Ұлы дала өркениетімен таныстыратын туындылары да жиылған жұрттың назарын аударды.
Қызылорда
