Сурет: azattyq-ruhy.kz
«Жазушы бір ұрпақты ғана емес, тұтас бір ұлтты тәрбиелейді» деген тәмсіл дұрыс айтылған» деп бастап сөз сөйледі Астана қаласы ардагерлер кеңесінің төрағасы Сансызбай Есілов. Қалалық ардагерлер кеңесі мұндай іс-шараларды жүйелі түрде өткізетінін, бұған дейін халық батырлары Сағадат Нұрмағанбетов, Әлмұқан Сембинов, Рақымжан Қошқарбаевқа арналған бірнеше ғылыми-практикалық конференция, түрлі жиын ұйымдастырылғанын еске алды.
Астана қаласындағы Сәкен Сейфуллин музейінің директоры, тарих ғылымдарының докторы Марат Әбсеметов «Сәкен Сейфуллиннің зерттелмеген қырлары мен беймәлім сырлары» деген тақырыпта өте қызықты баяндама жасады. Марат Оралбайұлы тың деректер мен дәйектемелер келтірді. Сәкеннің шығармашылығы өз алдына, оның мемлекет қайраткерлігі де неше атанға жүк болғандай. Таласып-тартыса жүріп әліпбиді қолданысқа енгізуге Ахмет Байтұрсынұлы екеуі қол жеткізген. Алғаш ұшаққа отырып көкке көтерілген ақын «бізде авиация болуы керек» деп немістің «Юнкер» самолетін алдырыпты. Орынборда аэроклуб ашқызған. Сол аэроклубта Талғат Бигелдинов пен Юрий Гагарин оқыған көрінеді.
Еуразия ұлттық университеті тарих факультетінің деканы, тарих ғылымдарының кандидаты, доцент Өмірбай Бекмағанбетов Бейімбеттің әдебиетке адалдығы туралы пікір өрбітті. Биағаң жазуға мүлде шаршамайтын, күй талғамайтын, қаламын қолынан тастамайтын еңбекқор жазушы болғанын айтып, шығармаларына кеңінен талдау жасады. Туындыларындағы әлеуметтік теңсіздік, ұлт азаттық көтеріліс, әйел теңдігі секілді тақырыптар бүгін де көркемдігімен, шынайылығымен ел есінде. «Шұғаның белгісі», «Раушан коммунист», «Жалбыр», «Амангелді» сияқты шығармалары әдебитеттің жауһарлары.
Өмірбаян Жолдыбайұлының терең мағыналы баяндамасынан қар жауса да сөнбейтін, балталаса да тамырынан ажырамайтын Бейімбеттің берік тұғырын көрдік. «Бейімбет жау болса, мен де жаумын» деп басын бәйгеге тіккен Ғабеңнің (Мүсірепов) атақты сөзінің шынайылығын сезіндік.
– Қаламмен емес, қанымен жазып қалдырғандай «Дала», «Күйші», «Құлагер» сынды поэмалар неше ғасыр өтсе де ұлттың құндылығы болып қала беретін Ілияс Жансүгіровтің шығармашылығы баға жетпес байлығымыз. Ол алғашқы шығармасын 1928 жылы «Сағанақ» деген атпен шығарыпты. Өндіре жазатын Ілияс шығармаларын бүркеншік есіммен жариялап отырған. 42-ге жуық бүркеншік аты болыпты. Көпшілігі «Қаптағай» деп берілген. Бүркеншік есіммен жариялаған шығармаларын зерттей түсу керек. Олардың ішінде небір інжу-маржандар жатуы мүмкін ғой, – деді ақын туралы баяндама жасаған Еуразия ұлттық университетінің докторанты Жауынбай Жылқыбайұлы.
Ілиястанушы, Жансүгіровтің жерлесі, аталас туысы Ілияс Рыспекұлы атасының «Мамания» мектебінде ақынмен бірге оқығанын айтып, шығармаларына тоқталды. «Құлагер» поэмасы алғашқыда «Ас» деген атаумен шыққан екен. Құлагерді өлтірген Батыраш та, Қотыраш та емес, басқадай саясат пен амалдар болғанынан хабардар етті.
«Құлагер» поэмасын сахналап, керемет қойылым жасаған Алматыдағы Ғ.Мүсірепов атындағы театрдың жас режиссері Фархад Молдағали есімін айта кетсек артық емес. Спектакль көрермендер ықыласына бөленіп, театрлар байқауында бас жүлдені жеңіп алғаны көпшілікке аян.
Жиынның модераторы, «Арқа» радиосының директоры Серік Сейітман сұрақтарға жауап беріп, өзіне жүктелген міндетті мінсіз атқарды. Ұсыныстар мен пікірлер тиісті орындардың назарына жететініне Астана қаласы Ішкі саясат басқармасының үкіметтік емес ұйымдармен жұмыс бөлімінің бас маманы Жанна Әбдуалиқызы сендірді. Дөңгелек үстелді Астана қаласы ардагерлер ұйымының пленум мүшесі, философия ғылымдарының кандидаты, профессор Күлзира Искакова үйлестіре білгенін атап өткен жөн.
«Өз ұлын, өз ерлерін ескермесе, ел тегі қайдан алсын кемеңгерді» деп Ілияс Жансүгіров айтқандай, арыстарымыз уақыт озған сайын, ұрпақ алмасқан сайын биіктеп, заңғар шыңға айналды.
Қарлығаш ҚҰСПАН,
Астана қаласы ардагерлер кеңесінің медиатоп мүшесі
