Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ
Бекен ҚАЙРАТҰЛЫ«Egemen Qazaqstan»
843 материал табылды

Руханият • 13 Сәуір, 2021

Кешірім айы келді

«Зор сүйінші айтайын, Мұсылман болып туғанға. Ислам дінін қуғанға...» деп Майлықожа бабамыз жырлағандай, исламды дінім, Мұхаммедті пайғамбарым деп таныған мүміндер үшін қасиетті Рамазан айы туды. Аллаға бойұсынушы қауым бұл айды «Айлардың сұлтаны» деп ерек­ше әспеттесе, үлкен сахаба Абдулла Аббас «күндердің қайырлысы – жұма, ай­лар­дың қайырлысы – Рамазан» деген екен.

Руханият • 12 Сәуір, 2021

Оразаның әр сәті сауап

Көптен күткен Рамазан да келіп жетті. Бұл Алланың мейірімі төгі­ліп, жұмақтың есігі айқара ашы­латын, сауаптар еселеніп жа­зы­латын шарапаты мен ша­па­ғаты мол ай.

Руханият • 12 Сәуір, 2021

Рухы биік ел ешқашан жеңілмейді

Жалпы, мемлекет құрудың негізі – экономика емес, руханият. Руханияты бай, рухы биік ел ешқашан жеңілмейді. Яғни ол өзінің тәуелсіздігін сақтайды. Өткенінен бейхабар халықтың рухани кемелдігін былай қойғанда, материалдық тұрғыдан да жарымайды. Сондықтан болашағының берік болуын ойлаған жұрт ұрпағын өткен тарихтың кемел үлгісімен суаруы тиіс. Осы орайда, Елбасының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» және «Ұлы даланың жеті қыры» атты мақалалары – қазақ қоғамына сананы жаңғырудың жолын нұсқаған бағдаршам іспеттес құнды дүниелер.

Қазақстан • 11 Сәуір, 2021

Ұлттық жаңғыруға жол ашқан бағдарлама

Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың «Бо­лашаққа бағдар: рухани жаң­ғыру» атты мақаласының жария­лан­ғанына, міне, бүгін төрт жыл толып отыр. Ежелгі аталары­мыз «Өз тарихын білген ел ешкі­м­нен жеңілмейді» дегеніндей, Елба­сының бағдарламалық мақала­сында халқымыздың тарихи санасын қалыптастырудың басым бағыттары айқындалған.

Қазақстан • 02 Сәуір, 2021

Бозоқ қалашығы (Еуразиялық кеңістікте орналасқан елорданың ежелгі тарихы)

Елорданың батысы «Үркер» шағын ауданының солтүстік ірге қапталында Бозоқ қалашы­ғы­ның табаны жатыр. Бұл нысан­ға 1999 жылы Қазақстан Респуб­ликасының Тұңғыш Президенті – Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың тапсырмасымен танымал археолог Кемел Ақышев ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізіп, нәтижесінде хронологиялық тұрғыдан – ежелгі түрік ғибадатханасы, ортаға­сырлық қалашық қыпшақ мұрасы, Алтын Орда кезеңінің қорымы анықталған болатын.

Таным • 31 Наурыз, 2021

Жүсіп ата жазбалары табылды

Қожа Ахмет Ясауидің жиені Жүсіп атаға қатысты шежі­ренің бір бөлігі мен арнайы мөр басылған құжаттар табылды. Шағатай тілінде жазылған қолжазбаның ұзындығы – 3,5 метр. Тарихи жәдігерді Жүсіп атаның ұрпақтары ата­дан-балаға мирас етіп, көздің қарашығындай сақтап кел­ген.

Таным • 29 Наурыз, 2021

Бабадан мирас бұл мейрам

Өткен ғасыр басында қазақ оқы­ған­да­ры, яғни алаш қайраткерлері ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсыновтың «Тұқымын адам­дықтың шаштым, ектім, Көңілін көгер­туге құл халықтың» дегеніндей, бәрі дерлік қазақтың жоқшысы болды. «Әр халықтың дәстүр-салты мен әдет-ғұрпы үкімет заңынан биік тұруы тиіс» деп қытай ойшылдары айтқаны сияқты, өткен ғасыр басында ұлтты сақтап қалудың ең нәзік иірімдері оның дәстүрі екенін қазақ оқығандары ерте аңғарды. Сөйтіп олар жұртты бірлікке, татулыққа, берекеге үндейтін, екінші жақтан жер емшегін емген дихан қауымын еңбекке ынталандыратын «Наурыз мейрамын» тірілтуге атсалыс­ты.

Руханият • 29 Наурыз, 2021

Құнды туынды

Елорда төрінде орналасқан Ұлттық академиялық кітапханада ұлт руханияты үшін бағалы туынды – ескі жазба тілінде (қадымша) осыдан жүз отыз жыл бұрын жарық көрген сұлтан Ахмет Кенесариннің «Насаб наме сұлтан Сыдық» атты кітабының қазіргі әріпке түсірілген аударма нұсқасының тұсауы кесілді. Бұл шараға, Парламент Мәжілісінің депутаттары және тарихшы ғалымдар мен зиялы қауым өкілдері қатысты.

Сұхбат • 25 Наурыз, 2021

Асығың алшысынан түссін!

Асық ойыны – қазақ халқының ежелгі өте кең тараған ұлттық ойын түрлерінің бірі. Ойынның басты объектісі де, құралы да – асық. Аталған ойын, әсіресе, балалар арасында кең тараған. Оларды ептілікке, мергендікке, ұқыптылыққа, сергектікке баулитын тәрбиенің көзі. Тіліміздегі «қой асығы демеңіз, қолайыңа жақса сақа қой» немесе «асығы алшысынан түсті», «бүге-шігесіне дейін анықтау» т.б. тіркестер тегін айтылмаса керек. Сондай-ақ қазақтар жақсы көрген жасты: «алтын асықтай» немесе «киіктің асығындай шымыр» деп атайтын үрдіс бар. Мұндай фразеологизмдер асықтың символдық мәніне қатысты қалыптасқаны анық. Еліміз тәуелсіздікке қол жеткізген жылдардан бастап, аталған ойын заманға сай жаңарып жандана түсуде. Жуықта ғана Мәдениет және спорт министрінің №52 бұйрығымен (26.02.2021) Ұлттық спорт түрлерінің тізбесі бекітілді. Осы тізімде көрсетілген ұлттық мәртебеге ие тоғыз спорттың бірі ретінде – асық ату таңдалды. Осы орайда, республикалық Асық ату федерациясының атқарушы директоры, Қазақстанға еңбек сіңірген жаттықтырушы Жомарт Сабыржанұлына жолығып, асық ойынының қазіргі жай-жапсары, болашақ жос­пары жайлы әңгімелескен едік.  

Руханият • 24 Наурыз, 2021

Сиыр жылы немесе алпыс жылдық мүшел есебі

Жаңадан ғалам қақпасын ашқан Зеңгі баба түлігі – Сиыр жылы жайлы ел аузында сақталған «Кіретін екінші жыл сиыр екен, Түрленген неше түрлі құйын екен, Ақ, қызыл, кк және де қара сиыр, Ақ сиыр қағынған жыл қиын екен» деп келетін кне шумақ бар. Байқағандарыңыздай, жоғарыдағы жырда бес түстің атауы айтылып тұр. Негізінен алғанда, жылдарды түстерге бліп есеп жүргізу – ежелгі тамырымызда бар дүние.