Сұхбат • 26 Сәуір, 2023
Түпнұсқадан тәржіме – уақыт талабы
Әдебиет пен руханияттың дамуы үшін аударманың, оның ішінде түпнұсқадан аударудың алатын орны ерекше. Біз сол арқылы өзге озық елдердің әдебиетінде қандай жаңалықтар мен өзгерістер болып жатқанын, олардың қаламгерлері қандай жақсы туындылар жазғанын оқып, сараптап, санада салмақтай аламыз. Қазір бізде түпнұсқадан аударатындар бар ма, олар не бітіріп жатыр деген сауалға жауап іздеу үшін осы салада еңбектеніп жүрген аудармашыларды сөзге тарттық. Кезекті дөңгелек үстелімізге аудармашылар – Мақсат Дүйісмағамбет (орыс тілінен аудармашы), Роза Мұсабаева (неміс тілінен аудармашы), Досым Зікірия (түрік тілінен аудармашы), Динара Мазен (ағылшын тілінен аудармашы), Шолпан Қызайбаева (неміс тілінен аудармашы) қатысып отыр.
Өндіріс • 26 Сәуір, 2023
Цифрлық таңбалау: Аяқкиім бағасы қымбаттаған жоқ
2023 жылғы 1 сәуірден бастап аяқкиімді таңбалау және қадағалау ережелері толық күшіне енді. Осы кезеңде елімізде таңбаланған аяқкиім көлемі 257 пайызға өсті. Кәсіпкерлер таңбалаудың енгізілуі тауар бағасының өсуіне әсер етпегенін атап өтті.
Әдебиет • 25 Сәуір, 2023
Өткен күндерге қайырыла қарасақ, бәрі – ностальгия. Мен 2008 жылы Үрімжі қаласының маңында орналасқан Санжы дейтін шаһардағы университетте студентпін. «Мұхтар Шаханов Шыңжаңға келеді екен» деген хабар тарағалы біз күн санай бастадық. Мақсатымыз – Шахановты өз көзімізбен көру. Себебі, ол кезде қытай қазақтары арасында Абай мен Мұқағали Мақатаевтан кейін Мұхтар Шахановтың өлеңдері көп оқылды.
Халық • 24 Сәуір, 2023
Ана тілі, «Абай жолы» және Алина
Ол әлеуметтік желідегі парақшаларының маңдайына «Қазақ тілін насихаттаушы» деп бадырайтып жазып қойыпты. Өзімен сөйлестік. «Тегім – корей, ұлтым – неміс, тілім мен рухым – қазақ», деп жауап берді. Сосын оның онлайн сабақтары туралы бейнематериалдарды ақтарып көрдік, мемлекеттік тілді өзгеше методикамен үйретіп жүр екен.
Әдебиет • 20 Сәуір, 2023
Аспан парағына жазылған жырлар
Жақсы өлеңдердің бәрі «мені оқы» деп өзіне шақырып тұрады. Бірақ «айқайлап» айналасына жар салмайтыны тағы бар. Бұл – шындық. Жарты әлем жарыса оқып, тіпті жаттап алған поэзиялық шығармалардың көбі осы бағытты ұстанады. Поэзияның өнер атаулының тұнық бастауы екені де – мойындалған пәтуа. Сол үшін де атақты Мартин Хайдеггер: «Сайып келгенде өнер біткеннің бәрінің өзегінде поэзия жатыр», деп аталған өнердің дәрежесін аспандатады.
Тарих • 18 Сәуір, 2023
Иісі қазақтың санасында «Абайды сабаған» деген аңызбен қалған Оразбай Аққұлұлының немересі кім болғанын бұл күні біреу білсе, біреу білмес. «Бірінші Құдайыма, екінші Шұнайыма сенемін» деп үш мың жылқысы өрісінде жусаған жомарт Оразбайды ұлы жазушы Мұхтар Әуезов өзінің «Абай жолы» эпопеясында: – Асқан екен Құнанбай баласы. Тіпті мұндай қорлықты Құнанбай да көрсеткен жоқ. Тегі, біздің өзіміз бұларды бұзып болған екенбіз. Құдайын ұмытқан екен мына Құнанбайлар. Тап осы жолы тұяқ серіппесек, бәрімізді де атаның аруағы атсын! Ит болайық, енді қыбырламасақ! – деп Оразбай жалғыз көзін жалтылдатып, айнала қарап, қанын ішіне тартып сөйледі, деп суреттейді. Сонымен бірге ел аузында да Оразбай туралы аңызға бергісіз әңгімелер өте көп айтылады.
Қоғам • 12 Сәуір, 2023
1992 жылы елімізге қонаққа келген жапон принці Такемура Қазақстан Президентінен жапон тұтқындарының Қазақ даласында қалған қабірлері туралы деректерді сұрайды. Сол кезде әскери тарихшы Асқанбек Сапарұлын кездесуге шақырады. Тарихшы Жапон елінің Қазақ топырағындағы әскери тұтқындарының қабірін іздестіріп тауып беруге сөз береді. Соғыс ардагері, әскери тарихшы Асқанбек Сапарұлы «Қазақ жеріндегі жапон бейіттері» атты кітап жазып, жапон елінің зиялылары мен туыс-туғандарының қабірін іздеп әлекке түскен жапондықтарға үміт отын сыйлап еді.
Ғылым • 11 Сәуір, 2023
Ғылымға ыждағаттылық керек дегенді жиі айтамыз. Ал сол тәжірибені басынан өткізген ғалымның бірі марқұм Сұлукен Рахмадиева еді. Ол отандық фармацевтиканы дамытуға зор еңбек сіңірген еді. Бір өзі 45 түрлі дәрі жасап шықты.
Сұхбат • 05 Сәуір, 2023
Адамзат сақталса, сөз сақталады
Әдебиеттің шекарасыз әлем екенін бәрі мойындады. Ал енді оның сапасы мен уақыт талабына, замана көшіне ілесуіне де назар аударатын кез келді. Артық айтпасақ, аптасына бүкіл дүниежүзінде неше жүз мың кітап баспадан шығып, оқырманға тарайды екен. Ал оның кейінгі халі нешік? Ол туралы да сұрақ көп, сауал сан. Бүгінгі дөңгелек үстел басында біз қазіргі романдар, балалар әдебиетінің маңызы және көркем шығарма ұлтты тәрбиелей ала ма деген өзекті сауал туралы ой қорытамыз. Қатысушылар алты мемлекеттің қаламгерлері. Олар – Ибраһим Фарғали (Иран), Андре Бабин (Канада), Лю Лянчэн (Қытай), Айгүл Кемелбаева (Қазақстан), Это Тедиашви (Грузия), Жавлан Жойлов (Өзбекстан).
Сұхбат • 04 Сәуір, 2023
Яаркко Тонтти: Дәстүрлі кітапта мистикалық сарын бар
Яаркко Тонтти – фин жазушысы. Университетте заңгер мамандығы бойынша оқыса да, ол әдебиетпен айналысуды өмірлік мақсатына айналдырған. «Жара», «Мұра», «Самғау», «Би залы», «Қайта қауышқан класс» сияқты романдары жарық көрген. Фин қаламгерімен әңгімеміз ағылшын тілінде өрбіді.