Сараптама • 20 Қараша, 2023
Еңбек күші қаншалықты жасарды?
Қараша айында Қазақстан халқы 20 миллионға жетті. Демографияның өсуі экономикамен етене байланысты құбылыс екені даусыз. Бұл ретте халықтың еңбекке қабілетті бөлігі маңызды рөл атқаратыны айтпаса да түсінікті.
Ауа райы • 20 Қараша, 2023
Климаттық өзгерістерге дайынбыз ба?
Климаттық катаклизм – жаһанның жалпақ жұртына ортақ проблема. Басқа күнде түрлі тарапқа, жақ-жаққа, жік-жікке бөлініп, қызылшеке қырқысып жатсақ та, табиғат-ананың алдына саусақ бірікпей болмайтынын бүгінде дүйім дүние түсініп болды. Осы ретте Орталық Азия елдері климаттың өзгерістері жөнінде келелі кеңес өткізді.
Таным • 19 Қараша, 2023
Бұлдырық көзден бұлбұл ұшып барады
Тілтану ғалымдарының зерттеуінше, жапон лексикологиясының түп-төркіні күріш дәнінде деседі. Ал қазақ халқының сөздік қоры жылқы мен құсқа байланысты екен. Мысалы, «қасқалдақтың қанындай», «құрқылтайдың ұясындай», «ұлардай/ұзақтай шулау», «тұрымтай тұсында», «қызғыштай қорғау», «бұлдырықтай зымырау» деген секілді теңеулер мен тұрақты тіркестерді қолданғанымызбен, оның қандай құстар екенін біле бермейміз. Бұл ретте айтқымыз келгені – бүгінде көзден бұлбұл ұшып бара жатқан бұлдырық құс жөнінде болып отыр.
Шаруашылық • 12 Қараша, 2023
Экология және табиғи ресурстар министрі Ерлан Нысанбаев Орталық коммуникациялар қызметінің алаңында Мемлекет басшысының экологияға қатысты тапсырмаларының орындалу жайын және балық шаруашылығын дамытудың 2021-2030 жылдарға арналған бағдарламасы жөнінде кеңінен мәлімет берді.
Мәселе • 08 Қараша, 2023
Ғалымдардың зерттеуінше, Каспий теңізі қазіргіден 18 метрге дейін тартылуы мүмкін. Осыған орай енді елімізде Каспий теңізін қадағалайтын ғылыми-зерттеу институты құрылатын болды. Бұл жаңалықты аймақ жұртшылығы екі жыл күтті.
Мәселе • 31 Қазан, 2023
Каспийде ғана кездесетін, бүгінде жойылып бара жатқан жануарлардың санатындағы итбалықтардың тағы да қырылып жатқаны туралы дерек тіркелді. Ресми мәліметтерге сүйенсек, 25 итбалық пен 33 бекіре тұқымдас балықтардың өлекселері табылған.
Қоғам • 31 Қазан, 2023
Кеншілер зейнетке ерте шығуға тиіс
Елімізде кеншілер мен металлургтердің, мұнайшылар мен уран өнеркәсібіндегі мыңдаған ауыр еңбекті кәсіп ететін жұмысшылардың зейнет жасын төмендету мәселесі көптен айтылып келеді. Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің мәліметінше, бұл түйткіл жыл соңына дейін шешіліп қалатындай.
Денсаулық • 31 Қазан, 2023
Егде жастағыларды емдейтін орталық
Заман озған сайын адам тәні тоза беретіні ақиқат. Әйткенмен адам баласының басқа жаратылыстан ерекшелігі сол, қай қиындыққа да қол қусырып қалмаған. Күллі тарихы күреске толы. Тағдырдың сызығы таусылғанша өмірді мәнді де мағыналы, саулықта сүрудің сан қилы соқпағын саралап келеді. Осының бір айғағы – геронтология ғылымы.
Жануарлар • 29 Қазан, 2023
Өскен жерге сыймай кетіп барады...
Кейінгі аптада әлеуметтік желілерде еліміздің аумағында киіктердің бей-берекет ауланып жатқаны туралы алыпқашпа әңгімелер үдеп кетті. Жарияланымдардың бірінде киіктердің ішек-қарыны, басқа да қалдықтары қалай болса солай шашылып жатқаны көрсетілсе, тағы бір видеода 40-50 киікті көлікке тиеп алған азаматтарды полицияның тоқтатқаны байқалады. Әрине, киік санын азайту шаруалар мүддесін көздеген мәжбүрлі шара екенін көпшілік түсініп отыр. Алайда көлденең әңгіме көбеймес үшін жабайы жануарды аулау үдерісі ашық жүргізілуі қажет. Бүгінге дейін қанша киік ауланды? Оның еті кәдеге қалай жаратылады? Мүйізі қайда өткізіліп жатыр? Одан қанша қаражат түседі? Киіктің браконьер олжасына айналмайтынына қандай кепілдік бар? Өкінішке қарай, бұл сұрақтарға Экология және табиғи ресурстар, Ауыл шаруашылығы министрліктері, құқық қорғау органдары тарапынан мардымды ақпарат болмай тұр. Киік мемлекеттің байлығы саналатындықтан, бұл мәселеге қатысты іс-шаралар айқын да ашық жүргізілуге тиіс. Сонда көпшіліктің көңілінде де күмән болмас еді. Яғни Үкімет киікті аулаудан бастап, іске жаратуға дейінгі тетікті халыққа көрсетіп, бұл істің осы талапқа сай жүргізілуін қатаң сақтауға тиіс.
Қоғам • 25 Қазан, 2023
Ұлт ұстазы Ақаң жүйесімен айтсақ, әне-міне «әлхамдулла, 20 миллион болдық» дейтін күнге де жеткелі отырмыз. Енді сонша халықты қалай асыраймыз деуге де, демеуге де болады. «Қой егіз туса, бір түп жусан артық шығады» деген сөз бар-ды. Өйткені демографияның өсуі – экономиканың тірегі екені заңды құбылыс.
