Абай АЙМАҒАМБЕТ
Абай АЙМАҒАМБЕТ«Egemen Qazaqstan»
157 материал табылды

Қаржы • 14 Қыркүйек, 2023

Ұлттық банктің қызметі қалай өзгереді?

Қаржы саласында кезек күттірмей атқарылатын ауқымды шаруа көп. Соның көбі Ұлттық банк құзыретіне тікелей тәуелді. Қаржы­лық стратегия тұрғысынан маңызды саналатын мекеме Ұлттық банкті Ғалымжан Пірматов екі жылға жуық уақыт басқар­ды. Енді Президент оның орнына басшы етіп Тимур Сүлейменовті тағайындады.

Қаржы • 14 Қыркүйек, 2023

Ел сенген қордың ертеңі

Ел экономикасының жебеуші періштесіне айналған Ұлттық қордың активі 60,8 млрд долларға (27,96 трлн теңге) жетіпті. 2023 жылдың 8 айында қорға 3,2 трлн теңге түскен. 2022 жылдың қаңтар-тамызымен салыстырғанда түсім 29 пайызға азайды. 2021 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда 2,4 есе өсім көрсеткен. Бір қызығы, биыл 8 айда қорға 3,2 трлн теңге түскенімен, осы 8 ай ішінде қордан 2,9 трлн теңге кері алыныпты. Екі тоқсанның қорытындысы бойынша жинақталған инвестициялық табыс 839 млрд теңгені (былтыр осындай кезеңде теріс көрсеткіш – минус 635 млрд теңге болған) құрайды.

Экономика • 17 Тамыз, 2023

Шикізатқа тәуелді экономика: Тығырықтан шығар жол қайсы?

Дүниежүзілік банк зерттеуі бо­йынша биыл ел экономикасы бірқалыпты қарқынмен өсе­ді және ішкі жалпы өнім 3,5 па­йыз­ға көтеріледі. Ал 2024 жылы 4 пайызға өсуі мүмкін. Өсім­нің басты тірегі – көмірсутегі секторы (мұнай өндірісінің артуы есебінен) болмақ. 2023 жылға арналған болжам геосаяси шие­леніске дейінгі болжамдардан төмендетілді. Оған себеп – негізгі сауда серіктес­тері­нің экономикасында өсудің баяулауы және ішкі инфляция.

Қаржы • 16 Тамыз, 2023

Рубль құлдыраса, теңгені жел шайқай ма?

Долларға қатысты рубль бағамы 2022 жылдың наурызынан бері алғаш рет 100 рубльден асып түсіп, мини-рекорд орнатты. Еуро бағамы 110 рубльден жоғары кетті. Айырбас бағамы Ресей Орталық банкінің төл валютаны тежеп ұстауға тырысқан әрекетіне бағынатын емес. Бұл біздің теңгеге және ел экономикасына қандай да бір әсерін тигізуі мүмкін бе? Жалпы, валютамызға қысым көрсететін басқа қандай факторлар бар, ондай жағдайда теңге өзін қалай ұстауы мүмкін?

Қаржы • 05 Маусым, 2023

Қоржыны тоқ қаржы секторы

Қаржы секторының ішінде банк саласының шоқтығы биік. Десе де өзге салалардың да нарықтағы орны жыл санап айқындалып, әрі үлкен сұранысқа ие болып келе жатқанын жоққа шығара алмаймыз. 2023 жылғы 1 мамырдағы жағдай бойынша Қазақстан Респуб­ликасының банк секторында 21 екінші деңгейдегі банк бар, оның 12-сі шетелдің қатысуымен, оның ішінде 8-і – еншілес банк. 2023 жылғы 1 мамырдағы жағдай бойынша банк секторының активтері 0,4%-ға немесе 184 млрд теңгеге азайып, 44,8 трлн теңге болды (жыл басынан бері 0,6%-ға немесе 0,3 трлн теңгеге өсу). Бұған өтімді активтердің 3,6%-ға немесе 697 млрд теңгеге кемуі әсер еткен.

Банк • 21 Мамыр, 2023

Банктер мақұлдаудан неге бас тартады?

Жыл басталғалы, 2023 жылдың 10 мамырындағы жағдай бойынша «7-20-25» ипотекалық бағдарламасы бойынша жалпы сомасы 37,38 млрд теңгеге 2 334 несие берілген.

Экономика • 03 Мамыр, 2023

Транзиттік әлеует Орталық Азия мүддесімен ұштаса ма?

Кейінгі бір жылда туындаған геосаяси тәуекелдерден кейін жүк тасымалдау бағыттарын әртараптандыру туралы әңгіме қозғала бастады. Қазір еліміз үшін Еуропаға жүк жеткізудің тиімді маршрутын табу өте маңызды. Еліміздің географиялық тұрғыдан қолайлы орналасуы арқасында тасымалды асқан байыптылықпен, ұзақмерзімді перспективада әртараптандыра аламыз деген сенім бар. Жалпы, Қазақстанға тиімді бағыттар керек-ақ, тиісінше біз арқылы да қаншама жүк тасымалы маршруттары жосылып жатыр. Оны да өз ыңғайымызға бейімдей білудің пайдасы орасан.

Қаржы • 30 Наурыз, 2023

Қор нарығының көрсеткіштері

Қазақстанда қор нарығының даму қарқыны жоғарылап келеді. Қазіргі уақытта «Қазақстан қор биржасының» (KASE) сауда тізімінде 99 эмитенттің 113 акция­сы саудаланып жатыр. Олардың 46 шығарылымы KASE Global секторында айналысқа жіберілді. 2023 жылғы қаңтарда акциялармен сауда-саттық көлемі 2022 жылғы желтоқсан айымен салыстырғанда 90,4%-ға немесе 180 млрд теңгеге төмендеп, 19 млрд теңгені құраған.

Экономика • 29 Наурыз, 2023

Жанар-жағармай тапшылығы. Оны жоюдың жолы қандай?

Көкжиектен көктем көрінгеннен бастап елде жанар-жағармай бағасына қатысты мәселенің де шеті қылтияды. Әзірге көрші елдер­мен салыстырғанда ең төменгі баға бізде тіркеліп тұр. Соңғы 5 жыл­да бензиннің бөлшек бағасы небәрі 13 пайызға өсіпті. Жыл са­йын­­ғы орташа өсім 2,3 пайыз болған. Ал дизель отыны 30 пайыз­ға қымбаттаған (жылдық орташа өсімі – 5,3 пайыз). Мұн­дай көрсет­кішпен Қазақстан жанар-жағармайы арзан 10 елдің қатары­на еркін еніп тұр. Бірақ...

Экономика • 26 Наурыз, 2023

S&p: Мұнай экспорты әртараптанса, рейтинг көтеріледі

Әрине, S&P халықаралық рейтинг агенттігі дәл мұндай мәлімдеме жасаған жоқ. Бірақ Қазақстанға қатысты бағалау мәтінінің астарына үңілсек, осындай емеурінді аңғару қиын емес. Жақында ғана олар Қазақстанның дербес несие­ рейтингін «негативтен» «тұрақтыға» ауыстырды. Былтыр Каспий құбыр консорциумының (КҚК) жұмысындағы бірнеше рет қайталанған іркілістен кейін агенттік Қазақстан экономикасының өсімі баяулауы мүмкін деп қауіптеніп, рейтингті «негатив» деңгейіне төмендетіп тастаған еді. Агенттіктің хабарлауын­ша, ел экономикасының тұрақты фискалдық және сыртқы теңгерімдері – Қазақстанның рейтингін қолдайтын маңызды фактор. Бұл ретте өтімді сыртқы активтердің болуы Қазақстанның фискалдық тұрақтылығына оң әсерін тигізеді.