Эксклюзив
Қоғам • Кеше
2025 жылы БАҚ-та қандай тақырыптар жиі талқыланды?
2025 жыл Қазақстан үшін қоғамдық пікірдің, мәдени серпілістің және саяси-әлеуметтік талқылаулардың тоғысқан кезеңі болды. Жыл бойы ел назарында тарихи мерейтойлар, әлемдік деңгейдегі концерттер, спорттағы жетістіктер мен даулы істер, сондай-ақ халықты алаңдатқан әлеуметтік және заңнамалық бастамалар тұрды. Күнтізбе ауысар тұста биыл БАҚ пен әлеуметтік желіде талқы таразысына түсіп, елді елеңдеткен маңызды оқиғаларды еске түсіреміз, деп жазады Egemen.kz.
Қоғам • Кеше
2025 жылы Қазақстанда қандай даулы мәлімдемелер болды?
Қазақстан үшін 2025 жыл – экономикалық немесе инфрақұрылымдық өзгерістермен ғана емес, қоғамдық пікірді қақ жарған мәлімдемелер мен бастамалармен есте қалды. Бұлардың кейбірі халықаралық қарсылық туғызса, енді бірі ел ішінде талқыға түсті. Әсіресе ЛГБТ, уақыт белдеуі, тіл мәселесі қоғамда көбірек дау нысанасына ілінді, деп жазады Egemen.kz.
Қоғам • Кеше
Мереке күндері пойыз бен ұшақ кестесі қалай өзгереді?
Жаңа жыл қарсаңындағы сапарлар әрқашан үлкен жауапкершілікті талап етеді. Алыс жолға шыққан азаматтарды қамтамасыз ету мақсатында Көлік министрлігі мен «Қазақстан темір жолы» (ҚТЖ) жолаушылар үшін маңызды шешімдер қабылдады. Мереке күндері әуе рейстері мен пойыздардың саны артып, жаңа буынның вагондары жолға шықпақ. Ең бастысы – халықтың көкейінде жүрген билет бағасының өсуіне қатысты сауалға нақты жауап берілді, деп жазады Egemen.kz.
Қоғам • Кеше
1 қаңтардан бастап елімізде не өзгереді?
Жаңа жыл табалдырықтан аттаған сәттен бастап еліміздің тыныс-тіршілігінде айтулы өзгерістер болады. Қаңтар айы азаматтар үшін тек демалыс күндерімен ғана емес, құқықтық және экономикалық маңызы бар жаңа ережелермен есте қалмақ. Бұл айда бізді 12 демалыс пен 19 жұмыс күні күтіп тұр, деп жазады Egemen.kz.
Елорда • Кеше
Жаңа жыл мерекесі қарсаңында Астана мен Алматыда қандай іс-шаралар өтеді?
Бірер күннен кейін 2025 жылмен қоштасып, 2026 жылды қарсы аламыз. Бұл – жылдың ең көңілді, жарқын әрі есте қаларлық сәттерінің бірі. Мереке тек отбасылық дастархан және сыйлықтармен шектелмей, түрлі концерттерге, мәдени шараларға және мұз айдындарына барумен қызықты өтеді.
Заң • Кеше
2025 жылдың құқықтық белесі: Қазақстанның жаңару бағыты мен жүйелі реформалары
2025 жыл еліміздің жылнамасында мемлекеттік басқару жүйесі мен қоғамдық қатынастардағы іргелі өзгерістер жылы ретінде тарихқа енді. Биылғы заң шығару үдерісі цифрландыру мен жасанды интеллектіні тізгіндеуден бастап, әлеуметтік қорғау, салықтық реформалар мен құқықтық тәртіпті нығайтуға дейінгі ауқымды салаларды қамтыды. Кейбір заңдар қазірдің өзінде ел игілігіне айналса, енді бірі 2026 жылғы үлкен трансформацияларға даңғыл жол ашып отыр, деп жазады Egemen.kz.
Экономика • Кеше
Реформа бизнеске тірек пе, әлде кедергі ме?
Ел экономикасын жаңғыртуға бағытталған реформалар бизнеске тірек болуы тиіс. Алайда дайындықсыз енгізілген шешімдер керісінше, кәсіпкерге қосымша салмақ салуы мүмкін. Осы түйткілдер «AMANAT» партиясының Кәсіпкерлік мәселелері жөніндегі Республикалық үйлестіру кеңесінің алғашқы отырысында ашық талқыланды. Партия Хатшысы Елдар Жұмағазиев пен Премьер-Министрдің орынбасары – Ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин тең төрағалық еткен кеңесте өндіруші, саудагер, фермер мен өңдеуші сала өкілдері мемлекеттік саясаттағы нақты мәселелерді көтеріп, оларды шешудің жолдарын ұсынды, деп жазады Egemen.kz.
Қоғам • 26 Желтоқсан, 2025
2025 жылы қандай қайғылы оқиғалар болды?
2025 жылы қоғамға ауыр әсер еткен оқиғалар аз болмаса керек. Адам өлімімен аяқталған ірі жол-көлік апаттары (ЖКО) жиіледі. Кейбір өндіріс орындарында адам өліміне әкелген апаттар тіркелді. Сонымен қоса, әйелдер мен балаларға қатысты зорлық-зомбылық оқиғалары да болды және жастар арасында суицид оқиғалары тіркелді. Бұның бәрі әлеуметтік қорғау, денсаулық сақтау, қауіпсіздік, психологиялық қолдау салаларын күшейту қажеттігін көрсетті, деп жазады Egemen.kz.
Оқиға • 26 Желтоқсан, 2025
2025 жылы ел аумағында қандай алапат өрт оқиғалары тіркелді?
Төтенше жағдайлар министрлігінің сәуір айында жариялаған мәліметінше, 2024–2025 жылдардағы жылыту кезеңінде ел аумағында 4 041 өрт оқиғасы тіркелген. Құтқарушылар қызыл жалыннан 416 адамды құтқарса, 187 азамат мерт болған. Ал 162 адам әртүрлі дәрежеде күйік алып, ыстан уланған. Күн сайын ТЖМ бөлімшелері 100-ден 150-ге дейін әр түрлі сипаттағы төтенше жағдайларды жоюға, оның басым бөлігінде өрт сөндіруге шығады. Сан дерек сөйлеп тұрғандай, елімізде өрт оқиғалары жиі тіркеледі. Жоғарыда атап өткеніміздей өрт салдарынан азаматтар өмірмен қош айтысып жатыр. 2025 жыл аяқталуға таяған тұста биыл тіркелген ауқымды өрт фактілерін еске саламыз, деп жазады Egemen.kz.
Руханият • 26 Желтоқсан, 2025
Қос аққу жылжымайды: «Жақын барып хал-жайын кім сұрайды?»
Табиғат қашанда тосын құбылыстарға толы. Осыдан төрт-бес күн бұрын Семей қаласындағы ақ Ертістің айдынына қос аққу келіп қонған еді. Міне, бір аптаға айналып барады, жыл құстары әлі жылжыған жоқ.
Білім • 26 Желтоқсан, 2025
Антикадан Астанаға дейін: кітапханалар қалай жаңартылып жатыр?
Адамзат тарихына үңілсек таным үдерісі жылдан-жылға күрделене бергенін байқаймыз. Оны «екінші табиғаттан», яғни адам жасаған мәдени нысандардан анық аңғаруға болады. Кезінде бірқатар сөре, парта, орындық болса, ол бөлме оп-оңай «кітапхана» атана беретін. Ол уақытта кітапхананың басты міндеті кітапты сақтау, ал оқырмандікі оны оқумен ғана шектелетін. Бұл түсінік бүгін түбегейлі өзгерді. Қазір адам ақпаратқа емес, кеңістікке зәру. Алған білімін бөлісетін, пікір алмасатын жер іздейді. Шығармашылық ортаға енгісі келеді. Сайып келгенде ішкі әлемін ретке келтіретін мекенге мұқтаж. Осы сұраныс кітапхананың мазмұнын кеңейтті. Ол енді жай ғана кітап сақтайтын орын емес, әлеуметтік, мәдени, зияткерлік үдерістер тоғысатын тірі ағзаға айналды.
Қоғам • 25 Желтоқсан, 2025
Келер күннен үміт етіп, жаңа жылдан жарылқау күту – адамзат табиғатында ежелден бар үрдіс. Оны тек әр халық өз дүниетанымына, ғұрпына сай жасайды. Мәселен, біздің заманымыздағы тарихи жәдігерлерді санамағанда, жаңа жылды тойлау туралы деректер ежегі Месопотамия мен Мысыр ескерткіштерінде сақталған. Ал сіз бен біздің көзіміз үйренген Жаңа жыл форматы қалай қалыптасты? Шырша ағашының символдық мәні қандай? Зерделеп көрдік.
Реформа • 24 Желтоқсан, 2025
1 қаңтардан бастап салық реформасы күшіне енеді. Базардағы баға шарықтауы ықтимал
Жаңа жылмен бірге жаңа Салық кодексі де күшіне енеді. 2026 жылдың 1 қаңтарынан бастап Қазақстанда салық жүйесі түбегейлі жаңарады. Бұл бір мезетте қабылданған шешім емес. Айлар бойы Үкімет, депутаттар мен бизнес өкілдері қатысқан талқылаулардың нәтижесі. Алайда қоғамды алаңдатқан басты сұрақ: Жаңа салық реформасы базардағы бағаны қаншалықты өзгертеді?
Спорт • 24 Желтоқсан, 2025
Темірлан Анарбеков Еуропаға кете ме? Қазақ қақпашысының қай лигада ойнағаны жөн?
УЕФА Чемпиондар лигасының биылғы додасы қазақ футболы үшін жай ғана кезекті маусым емес, ұлттық намыстың жаңа деңгейге көтерілгенін паш еткен айтулы оқиғаға айналды. SofaScore деректеріне сүйенсек, әлемдік футболдың алпауыттарымен иық тірескен Темірлан Анарбековтың көрсеткіші бүгінде еуропалық скауттардың назарын аударып отыр, деп жазады Egemen.kz.
Медицина • 24 Желтоқсан, 2025
1 қаңтардан бастап МӘМС жүйесіне бірқатар өзгеріс енгізіледі
2026 жылдың 1 қаңтарынан бастап елімізде Бірыңғай медициналық көмек пакетін кезең-кезеңімен енгізу басталады. Үздік халықаралық тәжірбиелерді негізге ала отырып бөлінген медициналық көмек пакетінде тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі мен (ТМККК) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру қызметінің (МӘМС) аражігі нақтыланған. Сондай-ақ аталған жүйелердің шеңберінде көрсетілетін медициналық көмектің қайталанбауы назарға алынады. Бұл туралы денсаулық сақтау вице-министрі Әлия Рүстемова брифинг барысында мәлімдеді, деп жазады Egemen.kz.
Тұлға • 24 Желтоқсан, 2025
2025 жылы қандай тұлғалармен қош айтыстық?
Дүниенің басы – сайран, аяғы – ойран. Таудай тұлғаларын бақиға жөнелткен халқымыз жылан жылын жылап аяқтап отыр. Күні кеше Қазақстанның Еңбек Ері, Халық әртісі Асанәлі Әшімовті жер қойнына тапсырдық. Өткенге салауат айтып, 2025 жылы марқұм болған ардақтыларды еске түсірейік.
Экономика • 24 Желтоқсан, 2025
Тайынша ауданында сабаннан сапалы жиһаз жасайтын цех ашылды
Еліміз жыл сайын 12 млн-нан астам астық өндіреді. Бірақ дәнді-дақылдарды бастырғаннан кейін құрғақ сабағы құр қалып қоятын еді. Солтүстік Қазақстан облысындағы Тайынша ауданы бұны да іс қылып отыр. Әсел Жексембаева бастаған бір топ ғалым сабаннан сапалы жиһаз жасайтын технология ойлап тапты. Қалдықсыз өндірісті қамтамасыз етіп отырған ауданға ат басын арнайы бұрдық.
Спорт • 24 Желтоқсан, 2025
Осы жылы қазақ спорты кімдерден айырылды?
2025 жылы ел спортының дамуына елеулі үлес қосқан және салада есімі ел аузына ілігіп келе жатқан жас таланттар бақилық болды. Еліміздің футболшылары, бапкерлері және спорт ардагерлері түрлі қайғылы жағдайда көз жұмды. Олардың арасында ұлттық құрамада ойнаған спортшылар, жас футболшылар, тәжірибелі жаттықтырушылар мен спортты дамытуға үлес қосқан қоғам қайраткерлері бар. Бүгін біз биыл қазақ спорты кімдерден айырылғанын еске аламыз, деп жазады Egemen.kz.
Қоғам • 22 Желтоқсан, 2025
2025 жылы ел есінде қалған 10 маңызды оқиға
Биыл халық жадында қалған оқиғалар аз болмаса керек. Әйтсе де барлық дерлік саланы қамтитын 10 оқиға қандай? Ел есінде қалған деп атауға болатын 10 маңызды оқиға – саяси-экономикалық, әлеуметтік-мәдени бағыттар бойынша 2025 жылы қоғамда жиі әрі кеңінен талқыланды, деп жазады Egemen.kz.
Экономика • 22 Желтоқсан, 2025
Төлем азайды, шығын көбейді: Сақтандыру компанияларының жағдайы қандай?
Көлік иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру (КҚИ АҚЖМС) жүйесіндегі теңгерімсіздік күн санап тереңдеп барады. Бір жағынан жол апаттарының еселеп артуы мен қызмет көрсету құнының қымбаттауы, екінші жағынан заңнамалық өзгерістер нарықты «тығырыққа» тіреуі мүмкін, деп хабарлайды Egemen.kz.
Қоғам • 19 Желтоқсан, 2025
Кейінгі жылдары псевдоғалымдар, балгерлер, нумерологтар, астрологтар т.б. қаптап, оларға адамдардың алдануы қоғамдық сипат алып отыр. Дереккөздерге сүйенсек, 2024 жылы ел тұрғындары эзотерикаға 3 миллиард теңгеден астам қаражат жұмсаған. Халық алданып, неге мәселелер болып жатыр? Жалпылама тарқатып көрейік...
Қоғам • 19 Желтоқсан, 2025
2025 жылы ел өмірінде қандай өзгерістер болды?
Өтіп бара жатқан 2025 жыл елеулі өзгерістерге толы кезең ретінде елдің есінде қалды. Қарапайым айлық есептік көрсеткіштің өсуінен бастап, салық жүйесінің жаңаруы, тұрғын үй саясатының қайта қаралуы, тіпті қабылданған жаңа заңдар халықтың күнделікті өміріне жаңашылдық алып келді. Бір жағынан, декларациялау талаптарының жеңілдеуі мен әлеуметтік қолдаудың кеңеюі халықтың еңсесін көтерсе, екінші жағынан қоғамдық кеңістіктегі тәртіп пен мәдениетке қатысты жаңа шектеулер қоғамда қызу талқыға түсті. Ал тұрғындардың басым бөлігі бұл жылды тұрақтылық пен нақты нәтижелер кезеңі ретінде бағалап отыр.
Экономика • 19 Желтоқсан, 2025
Жоғары білімді адамдардың көбеюі ұлттық жинақ деңгейін төмендете ме?
Білім таусылмайтын байлық екені белгілі, ал оның ел экономикасындағы жинақ қорларына әсері қандай? Соңғы уақытта әлемдік ғылыми ортада жоғары білімді азаматтардың үлесі артқан сайын, ұлттық жинақ деңгейінің төмендеуі мүмкін деген қызықты болжамдар айтыла бастады, деп жазады Egemen.kz.
Қоғам • 19 Желтоқсан, 2025
Әне-міне дегенше 2026 жылдың табалдырығын аттағалы тұрмыз. Алға қарасақ, көз үмітті сәуле етеді. Көңіл өткенге тәубе етеді. Сәт сайын сапырылысқан ақпараттық ағын, геосаяси жағдай, әлеуметтік һәм рухани құбылыстар үлкен өзгерістің құлақ күйін келтіріп тұрғандай. Ұлы Мұхаңдай айтсақ, жыл келгендей жаңалық сезінеміз. Сондықтан алдағы жылы бізді не күтіп тұр, әлемде және отанымызда қандай бетбұрыстар болатынын қал-қадірімізше топтастырып, оқырман назарына ұсындық.
Спорт • 18 Желтоқсан, 2025
Биыл ел спортында қандай тарихи жеңістер тіркелді?
2025 жыл Қазақстан спортының қоржыны бірнеше тарихи, толайым жүлделермен толықты. Саладағы жетістіктерді нықтап, спорттағы саясатты реттеу мақсатында осы жылдың 15 сәуірінде Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне дене шынықтыру және спорт, сондай-ақ артық заңнамалық регламенттеуді болғызбау мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заңға қол қойды. Аталған құнды құжат негізінде олимпиадалық спорт түрлеріне басымдық беріліп отыр. Таңдаулылар тізімінен ұлттық спорт түрлері де тыс қалмады. Заңдағы легионерлерді мемлекеттік бюджет есебінен қаржыландыру тетігіне салынған тыйым да көптің көкейіндегісін дөп басты. Сондай-ақ спорт федерацияларының мәртебесі айқындалып, саладағы анти-экстремизм мен қауіпсіздік талаптары күшейтілді. Еліміздің спорттық жүйесін әлемдік стандарттарға сәйкестендіру мен ел намысын дүбірлі додаларда қорғайтын азаматтарды қолдауға бағытталған заң жаһан жүзінде көк туымыздың жиі желбіреуіне септеспек, деп жазады Egemen.kz.
Экономика • 18 Желтоқсан, 2025
2025 жылы ел экономикасы қалай өзгерді?
Жыл соңы таяған тұста Қазақстанның биылғы экономикалық бедеріне көз жүгіртсек. Биыл бюджет кірістері жоспарға жақындағанымен, республикалық деңгейдегі кем түсу қаржы тәртібіндегі түйткілдерді айқындады. Мұнай өндіру мен экспорттағы өсім сақталғанымен, ОПЕК+ квоталары мен сыртқы нарықтағы құбылмалылық ел үшін жаңа тәуекелдер тудырды. Инвестициялық белсенділік баяулап, сыртқы сауда толық қалпына келе қойған жоқ. Соған қарамастан, құрылыс, көлік және ауыл шаруашылығы секілді нақты сектор салалары экономиканың негізгі тірегіне айналды, ал Ұлттық қор активтері инвестициялық табыс есебінен ұлғайды, деп жазады Egemen.kz.
Медицина • 17 Желтоқсан, 2025
Дәріханалардағы кезек: дәрі-дәрмек неге тез таусылып жатыр?
Денсаулық сақтау министрлігі Медициналық және фармацевтикалық бақылау комитетінің мәліметінше, маусымдық кезеңдерде дәрілік заттарға сұраныс күрт өседі. Бұл әсіресе, тұмау, ЖРВИ және басқа да маусымдық аурулар өршитін уақытта халықтың алдын алу және өзін өзі емдеу мақсатында дәріні көп көлемде сатып алуымен байланысты, деп жазады Egemen.kz.
Қоғам • 17 Желтоқсан, 2025
Семейде Қайрат Рысқұлбеков пен оны айыптаған прокурордың көшесі қиылысады
Міне, Семейде ақ боран. Мен 4-Лодочнаядан кейінгі Достоевский көшесін көктей өтіп, Гагарин көшесінен түстім. Дала боран. Ұйтқыған жел қойын-қонышыңды орайды. Семейдегі Қайрат Рысқұлбеков көшесі кілт бұрылыс болып басталады. Иә, Қайрат десе, желтоқсан, желтоқсан десе, ойымызға Қайрат Рысқұлбеков оралады. Өйткені ол 86 жылғы азаттықтың алауын мұзға жаққан мыңдаған боздақтардың бір ғана символы десе де болар. Оған қандай жала жабылып, жаза құшса, қалғандары да сондай әділетсіздіктің ақ лағы болып кете барды. Бір айналдырса, шыр айналдыратын көмескі күш оның тағдыр жолында тағы да түйісіп, көрмей кеткен көшесі қиылысады деп кім ойлаған. Бұл кездейсоқ болатын сәйкестік пе, әлде зауал ма?
Сұхбат • 15 Желтоқсан, 2025
Айым Тілепберген: Дәстүрлі садақ ату – дәлдік пен байсалдылық спорты
Еліміз дербестігін алғаннан кейін ұлттық спорт жаңа серпінмен дамығаны анық. Дәстүрлі садақ ату ел ішінде ғана емес, әлемдік деңгейде де мойындалып, ұрпақ мақтанышына айналған өнер. Тәуелсіздік күні қарсаңында еліміздің мақтанышына айналған спорт саңлақтары туралы сөз етпекпіз. Соның бірі садақшы Айым Тілепберген. Ол спорттың бұл түрін алғашында жай хобби ретінде қарастырған болса, бүгінде ол осы бағыттың үздігі атанған, деп жазады Egemen.kz
Медицина • 11 Желтоқсан, 2025
Севоран: Баланы ұйықтатып тісін емдеудің қаупі мен тиімділігі қандай?
Соңғы жылдары балалар тісін жалпы анестезиямен емдеу жиілеп, ата-аналарды севоранның қауіпсіздігі алаңдатып отыр. Мамандар бұл препарат баланың психикасын қорғайтынын және қорқыныш сезімін сейілтетінін айтады. Осы орайда Egemen.kz тілшісі білікті мамандардан севоранның қолданылуы, артықшылықтары мен мүмкін қауіптері жөнінде толық ақпарат алды.