Сенбі, 7 сәуір 2012 9:01
Ол ауылды көтере ме, әлде көтерем ете ме?
Бүгінде өңірдің береке-бірлігі, тыныс-тірлігі саналатын, тіпті бүкіл Отанымыздың халқын ас-сумен қамтамасыз етіп отырған ауыл тұрғындарын жаңа салықтың түрі алаңдатып отыр. Ол өткен жылы Экологиялық кодекске енгізілген түзетулерден туындауда. Нақтылай түссек, ірі қара малдың жапасы қоршаған ортаға зиянды көрінеді. Сол үшін ауыл тұрғындары малының қи-тезегіне салық төлеуі керек. Сонда экология оңалады екен. Әрине, салық көлемі бәлендей көп емес. Бір тоннасы 15 теңгеге жуық. Мәселе, сол жапаны қалай жинап алу керектігі, одан кейін төлейтін салықтың сан түрлі құжаттарын дайындау кезіндегі ары-бері шапқын іс ауыл тұрғындарының шарадай бастарын шақшадай ететін сияқты.
Сенбі, 7 сәуір 2012 9:01
Ол ауылды көтере ме, әлде көтерем ете ме?
Бүгінде өңірдің береке-бірлігі, тыныс-тірлігі саналатын, тіпті бүкіл Отанымыздың халқын ас-сумен қамтамасыз етіп отырған ауыл тұрғындарын жаңа салықтың түрі алаңдатып отыр. Ол өткен жылы Экологиялық кодекске енгізілген түзетулерден туындауда. Нақтылай түссек, ірі қара малдың жапасы қоршаған ортаға зиянды көрінеді. Сол үшін ауыл тұрғындары малының қи-тезегіне салық төлеуі керек. Сонда экология оңалады екен. Әрине, салық көлемі бәлендей көп емес. Бір тоннасы 15 теңгеге жуық. Мәселе, сол жапаны қалай жинап алу керектігі, одан кейін төлейтін салықтың сан түрлі құжаттарын дайындау кезіндегі ары-бері шапқын іс ауыл тұрғындарының шарадай бастарын шақшадай ететін сияқты.
Иә, Кодексті қабылдау барысында негізге алған мәселе, тазалық жайы еді деген уәж көлденең тартылғаны күмәнсіз. Бірақ атам қазақ сол малдың қиын зиян демей әлетке жаратуды баяғыда білген. Тыңайтқыш деп қажет кезінде егісіне пайдаланған. Тіпті, отқа жағып жылынған. Ол тұста зиянсыз, қазір қалайша зиянды бола қалды? Мұның «залалы» бар дегенді ғалымдар дәйектеген бе?
Әрине, мұндай қадам салық жинаушылар үшін тиімді болары айдай анық. Әйтсе де аузы аққа енді-енді тиген ауылдықтарды бұл көтере ме, болмаса көтерем ете ме? Осы күндері мал басын көбейту, асылдандыру мәселесі аз айтылып жатқан жоқ. Жанама салық дәл осылай сансырата беретін болса, ауыл жұрты малдан ат-тонын ала қашатын шығар.
Өткен жылы Қытай Халық Республикасына барған сапарымызда халықты көкөніспен қамтитын жылыжайда болдық. 7-8 ай бойы өнім беретін қызанақ өсіруші азамат Шун Жимин өз өнімінің таза екенін айтып, дәмін татып көр деген тілек білдірді. Шынында, жақсы екен. «Біз өнімімізге түрлі гербицидтер, химиялық тыңайтқыштар қоспаймыз. Тіпті бұлардың құны күн санап құлдырап кетіп барады. Елді мекендердегі малшылармен тығыз қарым-қатынас жасап, адам денсаулығына пайдалы, өнім үшін алтынмен тең тыңайтқыштарды аламыз. Бұл бізге де, оларға да тиімді тәсіл болып тұр» деген еді.
Бұл – үйренетін үрдіс. Егер ірі қараның жапасына салық салуды көздеп, тазалықты мақсат еткен азаматтар фискалдық шараны ойламай, нарықтың талабына сай жұртпен кеңесе отырып, келісім шығарса, ел құжатқа қолдау көрсетер еді. Қазір қоршаған ортаға қауіпті, улы деп тапқан қи-тезек мәселесі ауылдықтарды алаңдатып қана қоймай, бұзау, танасынан, ешкі, лағынан түсетін «залалды» қайтсек жинап аламыз, қосымша салықтан қалай құтыламыз дейді. Тіпті, осы малдан пайда бар ма? Оған төлеген бұрынғы салығымыз аздай, енді жапасына да салық төлейтін болсақ, көзін құртып, қол қусырып отыру керек шығар деп те аң-таң болуда.
Сүлеймен МӘМЕТ.